Restrukturyzacja ukraińskiego długu

Wedle oświadczenia ukraińskiej minister finansów Natalii Jaresko, Ukraina osiągnęła porozumienie z wierzycielami w sprawie restrukturyzacji jej zadłużenia. Porozumienie, zgodne z polityką MFW - co istotne na potrzeby dostępu do pomocy finansowej Funduszu, zakłada umorzenie 20% wysokości długu, nieznaczne podniesienie oprocentowania oraz odroczenie terminu wykupi obligacji, co łącznie pozwoli Ukrainie na oszczędności rzędu 3,6 mld USD (Il Sole 24 Ore, L’Ucraina come la Grecia: accordo con i creditori per ristrutturare il debito. Ma la Russia dice no). 

Rozmowy dotyczy długu w wysokości 18 mld USD przede wszystkim wobec amerykańskich funduszy inwestycyjnych. Proces restrukturyzacji długu ma zostać zakończony do października. Informacja jest tym ważniejsza, że przed kilkoma amerykańscy inwestorzy odrzucili wniosek o haircut rzędu 40%, tym samym niwecząc rezultaty pięciomiesięcznych negocjacji (WSJ, Ukraine, Bondholders Move Closer to Deal). Problemem pozostaje natomiast grudniowy termin wykupu 3mld USD obligacji posiadanych przez Moskwę, która sprzeciwia się restrukturyzacji (FT, Ukraine secures debt deal for war-ravaged economy).

Trybunał Konstytucyjny Hiszpanii za klauzulą sumienia dla farmaceutów

Okres wakacyjny spowodował, że umknął naszej uwadze ciekawy wyrok Trybunału Konstytucyjnego Hiszpanii dotyczący prawa do skorzystania z klauzuli sumienia przez farmaceutów. W swoim wyroku z  początku lipca br. Trybunał uznał prawo do odmówienia sprzedaży tzw. „pigułek po” (morning after pill) przez farmaceutów, jako wynikające z art. 16 hiszpańskiej konstytucji (prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania). Sprawa dotyczyła aptekarza z Sewilli, który został ukarany przez lokalne władze za nieprzestrzeganie regulacji zobowiązujących farmaceutów do sprzedaży „pigułek po”. Aptekarz odmówił zarówno ich sprzedaży, jak i przyjęcia do magazynu. 

Zakaz przeznaczania embrionów na cele medyczne zgodny z EKPCz

Wakacje, wakacje i po wakacjach… ETPCz wznowił działalność po przerwie i od razu mamy do czynienia z ważnym orzeczeniem. Tym razem Wielka Izba Trybunału po raz pierwszy wypowiedziała się w kwestii wprowadzonego we Włoszech zakazu przekazania na cele naukowe embrionów uzyskanych w wyniku zapłodnienia in vitro, które to embriony nie zostały przeznaczone do wszczepienia. W okolicznościach sprawy Parillo p. Włochom skarżąca kilka lat wcześniej poddała się procedurze zapłodnienia in vitro, skutkiem czego powstało pięć embrionów. Nie zostały one jednak wszczepione skarżącej, ponieważ w międzyczasie jej partner zmarł, a w takiej sytuacji ona nie zdecydowała się na ciążę. Próby przekazania embrionów na cele medyczne skończyły się niepowodzeniem, ponieważ włoskie prawo zakazuje jakichkolwiek eksperymentów na zarodkach.

Środki tymczasowe w sporze Enrica Lexie

Rozpatrujący wniosek o zastosowanie środków tymczasowych w sporze między Włochami a Indiami ws. Enrica Lexie (zob. nasze posty) trybunał ITLOS zobowiązał strony do zawieszenia wszelkich postępowań sądowych i powstrzymania się od wszczynania kolejnych, które mogłyby doprowadzić do zaognienia lub rozszerzenia przedmiotowego sporu przedłożonego trybunału arbitrażowemu do rozstrzygnięcia lub które mogłyby mieć negatywny wpływ na wykonanie jakichkolwiek decyzji podjętych przez trybunał (Order of 24 August 2015). 

Ku rozczarowaniu Włoch trybunał nie uwzględnił natomiast wniosku o odesłanie Salvatore Girone do domu, ani o zezwolenie - aktualnie leczone w ojczyźnie - Massimiliano Lattore na pozostanie w kraju podczas całego postępowania (Il Sole 24 Ore, Marò: Tribunale del mare chiede a India di sospendere «altre procedure in corso». Ma Girone per ora non torna). Zdaniem sędziów z Hamburga, sytuacja obu marynarzy dotyczy meritum sprawy, a zatem ewentualne rozstrzygnięcie nie należy do nich, ale do trybunału arbitrażowego z Załącznika VII (par. 132). Zastosowane środki tymczasowe pozostają bez wpływu na rozstrzygnięcie sporu oraz na prawa Włoch i Indii (par. 137). W Indiach już zawieszono postępowanie sądowe (CdS, Marò, l’India sospende tutti i procedimenti giudiziari).

Nt. trybunału z Załącznika VII zob. poniżej.

Dekompozycja a nie demontaż - zmiany w MTK

Wczoraj Prezydium MTK ogłosiło powakacyjne zmiany w składach orzekających oraz dotyczące przypisania spraw, co zawsze zapowiada nowe emocje...

Po pierwsze, wymieniono dwóch sędziów z Izby Orzekającej VII w sprawie The Prosecutor v. Jean-Pierre Bemba Gombo, Aimé Kilolo Musamba, Jean-Jacques Mangenda Kabongo, Fidèle Babala Wandu and Narcisse Arido. Zamiast sędzi Olgi Herrery Carbuccia i sędziego Chile Eboe Osuji, którzy kontynuują swoją pracę w Trybunale jako sędziowie Izby Orzekającej V a, Izba VII składa się teraz z sędziego Marca Perrin de Brichambaut, Bertrama Schmitta, oraz Raula Pangalangana (szczegółowe info tu).

Orzeczenie w sprawie Arctic Sunrise

Trybunał Arbitrażowy wydał orzeczenie w sprawie Arctic Sunrise (datowane na 14 sierpnia, chociaż informacja pojawiła się dopiero dziś), statku Greenpeace pod banderą holenderską przetrzymywanego przez Rosję w 2013 r. (o całej historii Arctic Sunrise, jak również o tym arbitrażu pisaliśmy wielokrotnie). 

Arbitrzy (wśród nich prof. Symonides) jednogłośnie orzekli, że Rosja złamała prawo międzynarodowe przetrzymując statek Arctic Sunrise oraz 30 osób z jego załogi (zwanych Arctic 30) bez zgody państwa bandery (Artykuły 56 ust. 2, 58 ust. 1 i 2, 87 ust. 1 lit. a oraz 92 ust. 1 Konwencji NZ o prawie morza), jak również naruszyła tę Konwencję poprzez niewykonanie orzeczenia Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza (ITLOS) w sprawie środków tymczasowych (pisaliśmy o nim tu). Zgodnie z orzeczeniem, Holandia jest uprawniona do odszkodowania wraz z odsetkami za szkody materialne wynikające z przetrzymywania statku i jego załogi, jak również do zwrotu kosztów poniesionych w związku z postępowaniem przez ITLOS. Jest także zobowiązana zwrócić wszystkie skonfiskowane rzeczy załogi.

Na razie Trybunał nie wskazał konkretnej sumy do zapłaty. Zasadne jest też pytanie, czy Rosja uzna orzeczenie. Przypomnijmy, że Rosja już w 2014 r. odmówiła udziału w postępowaniu, nie wyznaczyła swoich pełnomocników, ani nie przedstawiła stanowiska w sprawie.

W obronie sępów

Pomimo wakacji w większości instytucji międzynarodowych, w ostatni piątek w Kapsztadzie odbyła się konferencja organizowana przez sekretariat Konwencji z  Bonn w sprawie ochrony gatunków migrujących. Dlaczego właśnie w tym miejscu? Bo obecnie zatrucia ptaków migrujących (szczególnie sępów) są wyjątkowo częste w Afryce południowej. Populacja sępów w tym regionie zmniejszyła się w ostatnich latach o 60%. 

Bez dokumentów ale nie bez praw: prawa społeczne migrantów w opinii Komisarza Praw Człowieka RE

Mimo trwającego obecnie sezonu wakacyjnego w Radzie Europy, który dobrze obrazuje całkowite zawieszenie działalności orzeczniczej ETPCz, Komisarz Praw Człowieka przypomniał wszystkim państwom, że wakacje nie zwalniają ich z odpowiedzialności za poszanowanie praw człowieka. Biuro Komisarza opublikowało kolejny z serii komentarzy tematycznych, tym razem dotyczący praw społecznych migrantów. 

Komisarz przypomniał, że ci, którzy myślą, iż migrantom, z racji tego że nie posiadają uregulowanej sytuacji formalnej, nie przysługują prawa człowieka, są w błędzie. Prawa człowieka przynależą się każdemu, niezależnie od statusu. Komisarz podkreślił, że choć najprawdopodobniej wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że np. zakaz tortur chroni każdego, tak samo jest w sytuacji podstawowych praw społecznych – mają one charakter uniwersalny, bo możliwość korzystania z nich jest niezbędna dla zapewnienia poszanowania ludzkiej godności. Choć Komentarz skierowany jest do wszystkich państw europejskich, negatywne praktyki kilku z nich zostały szczególnie napiętnowane. I tak Francja została skrytykowana za polityki policyjne zmierzające do zatrzymywania z góry określonej liczby osób, które można byłoby wydalić, Dania za przedłużające się procedury w przypadkach osób, których i tak nie można odesłać, Hiszpania za ograniczenie dostępu migrantów do podstawowej opieki zdrowotnej, Niderlandy za stosowanie polityk, które mają zniechęcić potencjalnych migrantów do przyjazdu tam poprzez ograniczanie osobom obecnie przebywającym na terytorium Niderlandów dostępu do miejsc schronienia, czy pożywienia.

Francja i Wlk. Brytania zawarły porozumienie ws. migracji

Podczas gdy Unia Europejska nawołuje członków do solidarności z państwami pogranicza w obliczu dramatycznej sytuacji humanitarnej pochodnej gwałtownemu wzrostowi nielegalnej imigracji do Europy (nasz ostatni post), Ministrowie spraw wewnętrznych Francji i Wielkiej Brytanii podpisali porozumienie mające pozwolić zapanować nad problemem migrantów koczujących w okolicach Calais w nadziei na przedostanie się na drugą stronę Kanału.

Dzikie koczowisko obok obozu w Jules-Ferry.
Źródło: The Guardian

Rosja będzie zajmować mienie państw obcych "na zasadzie wzajemności"

Na początku miesiąca pod obrady Dumy trafił rządowy projekt legislacyjny przewidujący ograniczenie immunitetu jurysdykcyjnego i egzekucyjnego państwa trzecich naruszających suwerenność Rosji. Wedle Ministerstwa Sprawiedliwości, zaniepokojonego liczbą postępowań spornych wszczętych ostatnimi czasy przeciwko Rosji, ma to umożliwić zachowanie "równowagi jurysdykcyjnej" względem państw obcych, które "nie pytają o zgodę Rosji na udział w postępowaniu" (RT, dawniej Russia Today, Govt commission green lights reciprocal impounding of foreign nations’ property in Russia).

Ograniczenie takie miałoby, zgodnie z uzasadnieniem projektu, następować na podstawie orzeczenia sądowego "wedle zasady wzajemności korzystania z immunitetu" w przypadku stwierdzenia, że uprzednio ograniczono zakres korzystania z immunitet przez Rosję (RT, Russian govt drafts bill allowing reciprocal seizure of foreign nations’ property). W obecnym stanie prawnym ograniczenie immunitetu jurysdykcyjnego państwa obcego wymaga zgody odnośnego rządu.

Guest Post: Komisja Europejska wzywa do solidarności w sprawie uchodźców

Realizując tegoroczne założenia > w zakresie polityki azylowej i imigracyjnej (zob. nasz post tutaj), Komisja Europejska zatwierdziła w tym miesiącu 23 wieloletnie programy krajowe w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Na uzgodnione programy przyznano łącznie blisko 2,4 mld euro na lata 2014-2020. Pieniądze te będą teraz przekazywane granicznym państwom członkowskim, oraz pozostałym państwom członkowskim UE, które również odnotowują wysokie przepływy migracyjne. Komisja intensywnie współpracowała z państwami członkowskimi w celu zapewnienia niezwłocznego udostępnienia tych środków UE. 22 programy krajowe zatwierdzono już w marcu, a kolejne 13 programów zostanie zatwierdzonych jeszcze w tym roku.

ETS o równości mężczyzn i kobiet w korzystaniu z urlopu rodzicielskiego

Po naszym środowym poście (12 sierpnia br.) pozostajemy przy tematyce praw rodzicielskich. Tym razem przedstawiamy jeden z ostatnich wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wydanych przed przerwą wakacyjną (tj. 16 lipca br.) - w sprawie C-222/14 Konstantinos Maïstrellis przeciwko Ypourgos Dikaiosynis, Diafaneias kai Anthropinon Dikaiomaton.Nieprzypadkowo tym razem pisząc o kwestiach równościowych na pierwszym miejscu wymieniamy mężczyzn - to oni w tym przypadku byli ofiarami dyskryminującego traktowania w korzystaniu z urlopów rodzicielskich.

Zgodnie z prawem greckim urzędnik płci męskiej nie ma prawa do płatnego urlopu rodzicielskiego, jeżeli jego żona nie pracuje lub nie wykonuje żadnego zawodu, chyba że zostanie ona uznana za niezdolną do sprostania potrzebom związanym z wychowywaniem dziecka z powodu poważnej choroby lub niepełnosprawności stwierdzonej orzeczeniem właściwej komisji. Sędzia Konstantinos Maïstrellis w grudniu 2010 r. wystąpił o udzielenie 9-miesięcznego płatnego urlopu rodzicielskiego w celu wychowywania swojego dziecka urodzonego 24 października. Jego wniosek został odrzucony decyzją ministra sprawiedliwości, przejrzystości i praw człowieka (Ypourgos Dikaiosynis, Diafaneias kai Anthropinon Dikaiomaton ) z tego powodu, że żona sędziego Maïstrellisa w tym czasie nie pracowała. Od tej decyzji sędzia odwołał się do Symvoulio tis Epikrateias (greckiej rady stanu), która nabrała wątpliwości, czy grecka regulacja dotycząca urlopów rodzicielskich urzędników jest zgodna z prawem UE, w zakresie w jakim pozbawia prawa do urlopu mężczyzn znajdujących się w opisanej sytuacji. Należy bowiem wspomnieć, że kobiety-urzędniczki mogły zawsze skorzystać z urlopu rodzicielskiego, niezależnie od sytuacji małżonka. Dlatego rada stanu zwróciła się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem o wykładnię odpowiednich przepisów dyrektywy 96/34 w sprawie Porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez UNICE, CEEP i ETUC (obecnie zastąpiona dyrektywą 2010/18w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylającą dyrektywę 96/34/WE) oraz dyrektywy 2006/54 w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy.

8 lat strajku głodowego i 5 lat od oczyszczenia z zarzutów - zbyt mało żeby opuścić Guantanamo

W miniony piątek amerykański Departament Sprawiedliwości sprzeciwił się wnioskowi o zwolnienie z Guantanamo ze względów zdrowotnych 36 letniego Jemeńczyka, który przeszło 1/3 życia jest przetrzymywany bez postawienia formalnych zarzutów (Le Monde, Les Etats-Unis refusent de libérer un détenu de Guantanamo en grève de la faim). 

Ważący 34 kg Tariq Ba Odah został osadzony w obozie w 2002 roku. W 2009 roku wszystkie amerykańskie służby wywiadowcze zezwoliły na jego zwolnienie (Center for Constitutional Rights, Ba Odah v. Obama). 

Źródło: Al-Jazeera

Nowe przepisy dotyczące dziedziczenia w Unii Europejskiej

Od dziś wchodzą w życie nowe przepisy, które ułatwiają załatwianie międzynarodowych spraw dotyczących dziedziczenia wraz z nabraniem mocy prawnej przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego, zobacz tu (dalej jako: „rozporządzenie”). 

Razem z nim wejdzie w życie, opublikowana w dniu 11 sierpnia 2015 r., Dz. U. poz.1137, ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, a także ustawa – Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw.

Blamaż ONZ w Republice Środkowej Afryki

Kiedy we wrześniu 2014 roku rozpoczęto operację pokojową MINUSCA celem stabilizacji sytuacji w szarganej krwawym konfliktem Republice Środkowej Afryki (zob. choćby nasze ostatni tutaj czy tu), nikt nie przypuszczał, że również ONZ wniesie swój destruktywny wkład w tamtejszą tragedię.

Telekonfrencja SG ONZ Ban Ki-moona z szefami wszystkich sił pokojowych ONZ
Źródło: UN News Centre

O możliwych nadużyciach zrobiło się głośno w maju b.r., kiedy francuska prokuratura wszczęła postępowania przeciwko 14 żołnierzom podejrzanym o gwałt czwórki chłopców w wieku 9-13 lat (Deutsche Welle, France launches probe into CAR child rape accusations). Mimo że o sprawie ONZ wiedziało już we wrześniu 2014 - siły francuskie nie działały wówczas pod egidą Narodów Zjednoczonych - to nie podjęły w tej kwestii żadnych działań. Jeden z funkcjonariuszy z biura ds. praw człowieka, który przekazał Francji wewnętrzne dokumenty w tej sprawie, został wręcz zawieszony za nadużycie uprawnień służbowych. 

Walutowe qui pro quo. Upłynnienie kursu Renminbi na polecenie MFW, czy wojna gospodarcza?

14 sierpnia Międzynarodowy Fundusz Walutowy przedstawił wnioski dorocznych konsultacji dotyczących reżimu walutowego na podstawie art. IV Statutu MFW (Press Release No. 15/380). Rekomendacje zawarte w Raporcie zbiegły się w czasie z interwencją monetarną Ludowego Banku Chin, co wzbudziło konsternację, czy byliśmy świadkami efektywności działań MFW, czy zręcznej manipulacji.

Od dziś pracujemy na światowy deficyt ekologiczny

Dziś mija pierwszy dzień od kiedy światowa konsumpcja zasobów odnawialnych przekroczyła tegoroczną produkcję. Ów graniczny moment, nazywany Dniem Długu Ekologicznego, kiedy to nasz ślad ekologicznych (ecological footprint) wykracza poza zdolności regeneracyjne planety mniej więcej od lat 70. przesuwa się od 3 dni rocznie (Le Monde, Depuis cette nuit, la Terre vit sur ses réserves). Najistotniejszym czynnikem wpływającym na ów wynik w ciągu ostatnich 4 dekad jest podwojenie naszego śladu węglowego (Global Footprint Network, August 13th is Earth Overshoot Day this year).

Ile Ziem potrzeba do zaspokojenia potrzeb ludzkości?
Źródło: GFN

ETPCz: więź emocjonalna z dzieckiem ważniejsza od biologicznej

Jak orzekł ETPCz więź emocjonalna z osobą małoletnią podlega ochronie prawnej, nawet jeżeli wyniki badań biologicznych wskazują, że osoba uważana dotąd za ojca w istocie nim nie jest.

Postępowanie ws. Nazarenko p. Rosji zostało wszczęte przez p. Anatolija Siergiejewicza kontestującego wyrok pozbawiający go praw rodzicielskim wobec córki A., skutkiem czego utracił możliwość kontaktów z dziewczynką oraz możliwość ochrony jej praw. Potencjalnie mogło to grozić zdrowiu dziecka, jako że zdaniem p. Siergiejewicza nowy partner jego byłej żony (matki dziewczynki) bił i molestował A. Sąd przyznał matce prawo do opieki, mimo że dziewczynka podczas dwukrotnych przesłuchań przez psychologa deklarowała wolę pozostania z ojcem. 

Australia przedstawia swoje plany redukcji emisji gazów cieplarnianych

Australia przekazała dzisiaj do sekretariatu Konwencji ramowej ONZ w sprawie zmian klimatu swój planowany "wkład" (Intended Nationally Determined Contribution) w walkę ze zmianami klimatu. Zobowiązała się do ograniczenia emisji o 26 do 18% w stosunku do 2005 r. Chociaż premier Astralii - Tony Abott okreslił ten cel jako "ambitny", zdaniem komentatorów nie jest to zbyt daleko idące zobowiązanie (patrz np. Le monde czy BBC). 

Przyczyny tego są dwie: po pierwsze w porównaniu z innymi państwami rozwiniętymi mniej od Australii zaproponowała jedynie Kanada (patrz analiza BBC),  której zobowiązanie wygląda jednak lepiej, bo zakłada 30% w stosunku do 2005 r.). Rok 2005 był bowiem rokiem szczytowych emisji dla Australii, natomiast w porównaniu do roku 1990 będzie to zaledwie 20% mniej emisji. Dla przypomnienia, UE zadeklarowała redukcję emisji o 40% w stosunku do roku bazowego 1990 (pisaliśmy o tym tu). Także USA zadeklarowały redukcję emisji większą od Australii - 26-28% w stosunku do 2005 r., ale do roku 2025. Drugim powodem krytycznego przyjęcia Australijskiej propozycji jest fakt, że chociaż w liczbach bezwzględnych Australia jest wśród średnich emitentów, ma ono jedną z najwyższych emisji na świecie per capita (obok USA, Kanady i Arabii Saudyjskiej). 

Hiszpańska policja na kursie kolizyjnym z Royal Navy koło Gibraltaru

Foreign Office oznajmiło, że w ostatnich dniach policja hiszpańska w oczywisty sposób naruszyła prawo międzynarodowe, kiedy łodzie oraz helikoptery policji hiszpańskiej dokonały kilku wtargnięć na wody terytorialne Gibraltaru. Do incydentów doszło w związku z realizowanymi przez policję hiszpańską pościgami za przemytnikami, kiedy to jednostki hiszpańskie wpływały na wody wokół Gibraltaru bez notyfikowania tego faktu administracji Gibraltaru. Wśród incydentów będących przedmiotem protestów Londynu wspomnieć wystarczy niebezpiecznie niski przelot helikoptera policji hiszpańskiej nad plażami oraz zatrzymanie przez policję hiszpańską i wejście  na pokład łodzi przemytniczej w czasie kiedy znajdowała się ona na wodach Gibraltaru. Minister Hugo Swire określił tego typu zachowanie jako oczywiste naruszenie suwerenności Wielkiej Brytanii przez inne państwo Unii Europejskiej.

Jest to kolejna odsłona konfliktu dotycząca tego terytorium. Konflikt w ostatnich latach uległ istotnemu zaostrzeniu w związku z licznymi nieporozumieniami pomiędzy rządami w Londynie i Madrycie (o którym pisaliśmy np. tutaj), a także w związku z inwestycjami realizowanymi na tym obszarze przez obydwa państwa. Więcej informacji tutaj

Rada Bezpieczeństwa zjednoczona ws. syryjskiej broni chemicznej

W piątek 7 sierpnia Rada Bezpieczeństwa przezwyciężyła impas decyzyjny ws. konfliktu w Syrii. Jednomyślnie przyjęto Rezolucję S/RES/2235 (2015) (dokument na razie nie jest publicznie dostępny, na podstawie której ma zostać powołany Wspólny Mechanizm Śledczy celem identyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za użycie broni chemicznej.

Statek Cape Rady na pokładzie której w 2014 zneutralizowano gaz sarin.
Źródło: US Dep. of Transportation za UN News Centre

Okręty Mistral jednak nie dla Rosji

W środę Francja i Rosja osiągnęły porozumienie w sprawie dwóch okrętów Mistral, zbudowanych dla rosyjskiej armii. Jak dobrze pamiętamy, Francja odmówiła przekazania okrętów w związku z aneksją Krymu przez Rosję i jej zaangażowaniem w konflikt na wschodzie Ukrainy. Początkowo władze rosyjskie groziła pozwaniem Francji o - poza wydaniem okrętów - wysokie odszkodowanie. Choć nie jest jasne przed jaki sąd czy trybunał Rosja miała pozwać Francję (można zakładać, że umowa zawierała odpowiednie klauzule, ale jej treści bezpośrednio raczej nie poznamy), to można domniemywać, że Rosjanie czuli, iż w ewentualnym sporze ich pozycja nie byłaby tak mocna, jak sugerowałyby ich zapowiedzi. Bądź co bądź rosyjskim władzom doradzają wybitni prawnicy (w zakresie prawa międzynarodowego w szczególności), a ich rady są traktowane bardzo poważnie. Skoro więc Francja twardo uzależniła jakiekolwiek działania w odniesieniu do okrętów od wycofania się Rosji z konfliktu na Ukrainie i rozwiązania sprawy Krymu, a na to Rosja nie ma najmniejszej ochoty, trzeba było szukać polubownego rozwiązania. Zależało na tym również Francji, ponoszącej olbrzymie koszty utrzymania obu okrętów (pojawiały się nawet pomysły ich zatopienia). 

Rosja od Morza Czarnego aż po biegun północny?

3 sierpnia 2015 roku Rosja ponownie złożyła  wniosek do Komisji ds. Szelfu Kontynentalnego o potwierdzenie jej praw do terytoriów Arktyki. Wniosek obejmuje 1,2 miliona kilometrów kwadratowych arktycznego szelfu. Jest to już drugi wniosek w tej sprawie złożony przez Rosję. Pierwszy, złożony w 2001 roku został wycofany, z uwagi na stanowisko Komisji, która uznała, że roszczenia Rosji wymagają bardziej szczegółowych badań geologicznych. Zdaniem przedstawicieli Rosji badania przeprowadzone przez rosyjskich naukowców pozwalają wskazać, że Grzbiet Mendelejewa i Grzbiet Łomonosowa są przedłużeniem szelfu kontynentalnego Azji. 

Rozwój aktywności Rosji w obszarze Arktyki uznawany jest przez Władimira Putina jako jeden z priorytetów polityki zagranicznej Rosji. Przejawem tego zainteresowania jest wzmożona obecność militarna Rosji w regionie (o czym pisaliśmy tutaj). Roszczenia Rosji wpisują się w obserwowaną ostatnio większą aktywność Danii, Norwegii, USA i Kanady w tym obszarze, o których pisaliśmy m. in. tutaj i tutaj. Aktywność Rosji w tym obszarze wynika z wielu czynników, wśród których wymienić trzeba perspektywy rysujące się przed tzw. przejściem północnym (o którym pisaliśmy tutaj) oraz olbrzymimi bogactwami naturalnymi, które wraz ze zmianami klimatu i postępem technologicznym stają się coraz łatwiej osiągalne celem ich wydobycia. W obszarze objętym treścią wniosku znajdować ma się ilość węglowodorów równa 60% wszystkich dotychczasowych zasobów Rosji. Więcej informacji tutaj.

USA gotowe do operacji powietrznej przeciwko reżimowi al-Assada

Zaledwie kilka dni temu zastanawialiśmy się tutaj nad prawnymi aspektami amerykańskiego zaangażowania w "wojnę z Państwem Islamskim". W szczególności zadane zostało pytanie o ewentualną odpowiedzialność prawną z tytułu sprzecznych z prawem działań syryjskich rebeliantów - szkolonych i dozbrajanych przez Stany Zjednoczone. Moment na podniesienie owych wątpliwości okazał się wyjątkowo trafny.

Jak donosi The Wall Street Journal, Prezydent Barack Obama miał bowiem autoryzować użycie amerykańskich sił powietrznych w przypadku ataku jednostek syryjskich rebeliantów przez siły zbrojne al-Assada lub innych grup (U.S. to Defend New Syria Force From Assad Regime). 

Jeniec, niejeniec? Pojmani członkowie sił zbrojnych w konflikcie zbrojnym na Ukrainie

Niedawno w rękach ukraińskich znalazł się rosyjski major przewożący sprzęt wojskowy na tereny opanowane przez separatystów (zobacz informację tutaj). Nie jest to zresztą pierwszy przypadek pojmania rosyjskich żołnierzy przez siły ukraińskie (zobacz tutaj i tutaj).

Władimir Starkow przyznał, że jest oficerem służby czynnej w rosyjskich siłach zbrojnych. Władze ukraińskie oświadczyły, że będą go sądzić za terroryzm. I tu pojawiają się kluczowe wątpliwości.

Jeśli bowiem przyjąć, że we wschodniej Ukrainie nadal, mimo zawarcia porozumienia mińskiego (pisaliśmy o nim tutaj), toczy się konflikt zbrojny (zobacz informacje OSW), a dodatkowo jedną ze stron konfliktu jest Rosja ze względu na 1) bezpośrednie zaangażowanie swych sił zbrojnych, a także 2) sprawowanie efektywnej kontroli nad separatystami, to konflikt we wschodniej Ukrainie należałoby zakwalifikować jako konflikt międzynarodowy.

Wówczas mielibyśmy do czynienia z konfliktem międzynarodowym między siłami ukraińskimi a rosyjskimi. Możliwe byłoby zakwalifikowanie jako siły zbrojne Rosji także siły separatystów ze względu na spełnianie przez nich kryterium przynależności w świetle MPH - przypomnijmy, że zgodnie z I Protokołem Dodatkowym do Konwencji Genewskich (art. 43), którego są stronami zarówno Rosja, jak i Ukraina, siły, które przynależą do państwa, tzn. walczą po jego stronie, a dane państwo sytuację tę akceptuje, są częścią sił zbrojnych danego państwa w świetle MPH.

Z powyższego wynika, że członkom sił zbrojnych obu stron - ze względu na kwalifikację konfliktu jako międzynarodowego, przysługuje status jeńca wojennego w przypadku pojmania. Co więcej, w związku z tym, że członkowie sił zbrojnych mają status kombatanta, nie mogą być pociągani do odpowiedzialności za prowadzenie działań zbrojnych.  Nie tylko więc majorowi Starkowowi przysługuje status jeńca, ale ponadto nie można go sądzić za jego działalność wojskową pod płaszczykiem zarzutu terroryzmu (proszę zresztą zwrócić uwagę, że w niemal każdym konflikcie przeciwnik jest określany nie jako kombatant, bojownik itp. lecz jako terrorysta).

Nowy "Kanał Sueski II" gotowy do przyjęcia pierwszych statków

Egipt, a wraz z nim armatorzy, odliczają czas do otwarcia Nowego Kanału Sueskiego. Odbyć się ma ono 6 sierpnia w pierwszą rocznicę rozpoczęcia prac konstrukcyjnych (patrz strona zarządu kanału). W sobotę 25 lipca odbyła się zakończona sukcesem, próbna przeprawa przez Nowy Kanał Sueski. Nowa konstrukcja, która przebiega równolegle do dotychczasowego "Starego" Kanału Sueskiego pozwoli na ruch w dwóch kierunkach równocześnie oraz umożliwi przepływ jednostkom w większej ilości i o większym tonażu. 



Przewiduje się że nowa inwestycja zwiększy dzienną przepustowość Kanału z 49 do 97 statków. Nowa konstrukcja została wykonana w rekordowym czasie niespełna jednego roku, a jej długość wynosi 72 km. Z konstrukcją tą Egipt wiąże spore nadzieje na rozwój gospodarczy. Władze w Egipcie planują budowę trzeciego kanału niedaleko Port Saidu. więcej informacji tutaj. 

A