Komisja zwróci się o opinię do Trybunału w sprawie umowy handlowej z Singapurem

Karl de Gucht, kończący za kilka dni kadencje komisarz UE ds. handlu poinformował, że Komisja podjęła dziś decyzję o skierowaniu od TS wniosku o opinie doradczą w sprawie kompetencji do podpisania umowy handlowej i inwestycyjnej z Singapurem. 

Umowa o strefie wolnego handlu pomiędzy UE a Singapurem została parafowana już we wrześniu 2013 r. (tekst dostępny tu), natomiast dwa tygodnie temu (17 października) Komisja poinformowała o zakończeniu negocjacji części dotyczącej ochrony inwestycji (tekst projektu). Części te nie były negocjowane razem, gdyż mandat negocjacyjny, przyjęty przed wejście w życie Traktatu z Lizbony, nie obejmował ochrony inwestycji i został rozszerzony na ten obszar dopiero po uzyskaniu przez UE wyłącznej kompetencji w tym obszarze.

Porozumienie ws. umów derywatów: bliżej rozwiązania problemu „Zbyt wielkich żeby upaść”?

Prezesi 18 największych amerykańskich, europejskich i japońskich banków (m.in. Credit Suisse, Goldman Sachs, Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, Deutsche Bank) porozumieli się w sprawie objęcia umów o skutku transgranicznym krajowymi "okresami ochronnymi”, obowiązującymi w razie wszczęcia postępowania upadłościowego przez instytucję finansową, kiedy to niemożliwym jest wypowiedzenie umowy derywatów i egzekwowania względem niej płatności z tego tytułu (ISDA, A big step in tackling too big to fail). Ma to umożliwić uratowanie przez nadzorcę krajowego rdzenia przedsiębiorstwa, tak aby po dokapitalizowaniu lub przekształceniu własnościowym mogło kontynuować działalność. To z kolei wykluczyłoby konieczność bailoutów ze środków publicznych (FT, Banks rewrite derivatives rules to cope with future crisis). Rozwiązanie problem derywatów stanowiłoby uzupełnienie, zdaniem wielu niezbędne, do reform w zakresie procesu restrukturyzacji i kontrolowanej upadłości G-SIFIs (zob. nasze posty nt. resolution regimes).

Porozumienie, zmieniające wzorce kontraktowego przewidziane w ISDA Resolution Stay Protocol (ISDA, Major Banks Agree to Sign ISDA Resolution Stay Protocol), ma wejść w życie z 1 stycznia 2015. Zakres przedmiotowy porozumienia obejmie przeszło 90% obecnych i przyszłych derywatów OTC w skali świata.

Ekstradycja Ablyazova do Rosji

Sąd apelacyjny w Lyonie zezwolił na ekstradycję Muhtara Ablyazova, o sprawie ostatnio pisaliśmy tutaj, do Rosji i na Ukrainę zobowiązując te państwa do "zapewnienia poszanowania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka" oraz "powstrzymania się od działań godzących w integralność fizyczną lub psychiczną" oskarżonego. Rosja ma wreszcie powstrzymać się od jego dalszej ekstradycji do państwa trzeciego.

Warunki w których zatrzymany będzie przebywać w Rosji mają być poddane kontroli administracji francuskiej.

Rodzina Ablyazova określiła orzeczenie mianem "hańby dla francuskiego wymiaru sprawiedliwości" i uznała za dowód korupcji (Le Monde, La justice française autorise l'extradition du Kazakh Moukhtar Abliazov).

Niezależnie od złego wrażenia - umycia rąk w sprawie, jakie sprawia sugestia kontroli warunków przetrzymywania w Rosji przez francuskich urzędników, niewątpliwie rodzina Ablyazova zrobiła ostatnio sporo, żeby zmniejszyć przychylność opinii publicznej, a z pewnością francuskich sędziów. 

Przypadki „nagiego włóczęgi” - ETPCz o nagości w życiu publicznym

W wyroku w sprawie Gough p. Wlk. Brytanii Trybunał musiał rozstrzygnąć, czy notoryczne publiczne okazywanie nagości może być jedną z form manifestowania swoich poglądów. Skarżący, któremu prasa brytyjska nadała przydomek „nagi włóczęga” był i można założyć, że nadal jest wyznawcą poglądu, iż ludzie nie powinni wstydzić się nagiego ciała. Swoje przekonania manifestuje przebywając nago w miejscach publicznych. Niestety – dla skarżącego, władze brytyjskie nie wykazywały zrozumienia dla jego poglądów. Konsekwencją były liczne „represje” ze strony brytyjskiego wymiaru sprawiedliwości związane z zarzutem naruszania porządku publicznego.  

W postępowaniu przed ETPCz skarżący zarzucał, że jego wielokrotne zatrzymania, prowadzenie przeciwko niemu postępowań karnych, wyroki i w końcu pozbawienie wolności z powodu przebywania nago w miejscach publicznych stanowiły naruszenie szeregu przepisów Konwencji, szczególnie art. 8 i 10. Łącznie kary pozbawienia wolności, na które został skazany w okresie 2003-2012 to ponad 7 lat. Skarżący twierdził, że publiczna nagość jest formą manifestowania jego poglądów.

Raport Komisarza RE ws. poszanowania praw człowieka na Krymie

Komisarz Praw Człowieka Nils Muiznieks opublikował raport nt. poszanowania praw człowieka na Krymie. Raport powstał jako rezultat podróży Komisarza do Kijowa, Moskwy i Symferopola we wrześniu br. i jest pierwszą oceną dokonaną po zbadaniu sytuacji na miejscu przez organ międzynarodowy od marca 2014 r. 

Komisarz uznaje, iż na Krymie doszło do poważnych naruszeń praw człowiek, w tym wymuszonych zaginięć, które muszą być ścigane, a winni muszą ponieść odpowiedzialność. Pilne kroki należy też podjąć w celu zapewnienia poszanowania praw mniejszości oraz zapewnienia wolności wypowiedzi. Za grupy szczególnie wrażliwe Komisarz uznał Tatarów Krymskich, mniejszość ukraińską oraz wszystkich tych, którzy odmówili przyjęcia obywatelstwa rosyjskiego. 

WWF włącza się do debaty nad Kodeksem Polarnym

W związku z sukcesami w przygotowywaniu Kodeksu Bezpiecznej Eksploatacji Statków na Obszarach Polarnych (o których informowaliśmy tutaj) przedstawiciele WWF podnoszą kwestię niedostatków regulacyjnych tego proponowanego dokumentu. Simon Wamsley - ekspert WWF stwierdził, że Kodeks wymaga jeszcze dużego nakładu pracy. Do wzmocnienia środowiskowego wymiaru Kodeksu włączyć powinny się zdaniem WWF Państwa Arktyczne i Państwa posiadające status obserwatora w Radzie Arktycznej. Najistotniejszym brakiem podnoszonym przez WWF jest brak kompleksowego uregulowania przewożenia oraz korzystania z ciężkiej ropy na wodach Arktyki. Zdaniem WWF Państwa Arktyczne oraz IMO powinny rozważyć wprowadzenie podobnych rozwiązań dotyczących przewozu ciężkiej ropy jak te, które obowiązują na obszarach Antarktyki (więcej informacji tutaj)

Rząd RP złożył odwołania od wyroków ETPCz w sprawie tajnych więzień CIA

MSZ poinformował, że 23 października br. rząd złożył odwołanie od wyroków ETPCz w sprawach Al Nashiri p. Polsce oraz Abu Zubaydah p. Polsce dotyczących odpowiedzialności Polski za sposób, w jaki na jej terenie traktowani byli skarżący przez funkcjonariuszy CIA w tajnym ośrodku odosobnienia w Kiejkutach. O wyrokach pisaliśmy na blogu tu.

Pismo, który złożył rząd nie jest w rzeczywistości odwołaniem, a jedynie wnioskiem o rozpatrzenie sprawy przez Wielką Izbę ETPCz w składzie 17 sędziów. Postępowanie przed ETPCz nie jest dwuinstancyjne, ale w wyjątkowych okolicznościach panel pięciu sędziów Wielkiej Izby Trybunału może zadecydować o przyjęciu sprawy do ponownego rozpatrzenia w rozszerzonym składzie. Zgodnie z art. 43 ust. 2 EKPCz ma to miejsce jedynie w sytuacjach, gdy "w sprawie pojawia się poważne zagadnienie dotyczące interpretacji lub stosowania Konwencji lub jej Protokołów lub istotna kwestia o znaczeniu ogólnym".

Trzeba zauważyć, że Trybunał niezwykle rzadko przyjmuje takie wnioski. Sytuacje takie jednak mają miejsce i wydaje się, że sprawa dotycząca odpowiedzialności za funkcjonowanie tajnych więzień CIA spełnia kryterium "istotnej kwestii o znaczeniu ogólnym", jak mało która. 

Na rozstrzygnięcie panelu zwyczajowo czeka się około 5 miesięcy. Zważywszy jednak, że sprawom nadano w postępowaniu przed Izbą priorytet, można liczyć się ze wcześniejszym rozstrzygnięciem. Przykładowo można wskazać, że w sprawie Janowiec i inni p. Rosji, Trybunał potrzebował na podjęcie decyzji 2 miesiące. 

Rada Bezpieczeństwa NZ zezwala na kontrole statków u wybrzeży Somalii

Rada Bezpieczeństwa NZ w swojej rezolucji z dnia 24.10.2014 autoryzuje kontrole statków podejrzewanych o transport broni oraz węgla drzewnego. Rezolucja przyjęta została z poparciem 13 członków RB, przy dwóch głosach (Rosja i Jordania) wstrzymujących się. Rezolucja ma na celu odcięcie piratów somalijskich od dostępu do uzbrojenia, a także ograniczenie im możliwości nielegalnego eksportu węgla drzewnego. Zdaniem grupy monitorującej sytuację w Somalii i Erytreii, w ciągu ostatniego roku, tylko z dwóch, kontrolowanych przez al Shabaab (grupa powiązana z Al Kaidą) portów Kismayu i Barawe wypłynęło około 161 statków z ładunkiem węgla drzewnego. Embargo na wywóz węgla drzewnego zostały nałożone przez ONZ w 2009 roku. Somalia jest także objęta od 1992 roku embargiem na broń. Więcej informacji tutaj.

Komitet Ochrony Środowiska Morskiego IMO przyjął wstępną wersję Kodeksu Polarnego

Kolejne postępy w pracach nad Kodeksem Morskim dla Obszarów Polarnych (nasze wcześniejsze doniesienia  tutaj i tutaj). W czasie swojej 67 sesji (13-17 październik 2014) Komitet Ochrony Środowiska Morskiego IMO przyjął wstępną wersję Kodeksu Bezpiecznej Eksploatacji Statków na Wodach Polarnych. Jednocześnie Komitet przygotował propozycję poprawek do Międzynarodowej Konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, które umożliwią wdrażanie Kodeksu. Nowe normy zdaniem Komitetu, będą gotowe do przyjęcia podczas kolejnej sesji, która odbędzie się w Maju. Istnieje zatem realna możliwość, że nowe rozwiązania wejdą w życie z dniem pierwszym stycznia 2017 (więcej informacji tutaj). 

Corte Costituzionale: immunitet jurysdykcyjny Niemiec ws. zbrodni przeciwko ludzkości lub wojennych

22 października włoski Trybunał Konstytucyjny stwierdził częściową niekonstytucyjność ustawy z 14 stycznia 2013 r. o przystąpieniu do Konwencji NZ o immunitetach jurysdykcyjnym państw i ich mienia oraz ustawy z 17 sierpnia 1957 r. o wykonywaniu Karty Narodów Zjednoczonych (Sentenza n. 238/2014). O przystąpieniu i zastrzeżeniach Włoch do Konwencji wspominaliśmy tutaj. 

Odnosząc się do zawisłych przed sądem we Florencji trzech, z tysięcy, spraw robotników przymusowych III Rzeszy lub ich spadkobierców, Corte Constituzionale za niekonstytucyjne uznał:

• art. 3 pierwszej z przywołanych ustaw (Legge n. 5 (2013)), realizujący wyrok MTSu z 2012 roku w sprawie Ferrini (Niemcy p. Włochom). Na mocy artykułu włoskim sądom zakazano prowadzenia postępowań, a w razie żądania zainteresowanych zobowiązano do uchylania wcześniejszych orzeczeń, w postępowaniach odszkodowawczych przeciwko państwom trzecim, jeżeli wcześniej lub później MTS stwierdził, że w danej sprawie państwo takie korzysta z immunitetu jurysdykcyjnego;
• art. 1 drugiej ustawy (Legge 17 (1957)) "w odniesieniu do wykonywanie art. 94 KNZ (wykonywanie orzeczeń MTS - koment. MJM), w zakresie w jakim w ramach wykonania wyroku MTSu w sprawie Ferrini nakłada on na sędziów krajowych obowiązek powstrzymania się od wykonywania jurysdykcji w sprawach dotyczących czynów państwa trzeciego obejmujących zbrodnie wojenne lub zbrodnie przeciwko ludzkości, stanowiące pogwałcenie nienaruszalnych praw człowieka";
• za bezzasadne uznał żądanie zbadania konstytucyjności norm międzynarodowego prawa zwyczajowego w przedmiocie korzystania państw z immunitetu jurysdykcyjnego w sprawach dotyczących zbrodni wojennych lub przeciwko ludzkości. Trybunał zauważył bowiem, że mimo obowiązywania przedmiotowych norm zwyczajowych - co potwierdził MTS - ponieważ normy takie pozostawałyby w sprzeczności z zasadami włoskiego porządku prawnego, nie mogą podlegać automatycznej transpozycji do prawa krajowego (na mocy art. 10 Konstytucji). Tym samym normy takie nie stanowią elementu włoskiego porządku prawnego.

Konflikt ukraiński: sądowa kontrofensywa Rosji przeciwko UE

Rozszerzając asortyment środków przymuszających wykorzystywanych względem państw zachodnich w związku z kryzysem na Ukrainie, dotąd przede wszystkim sankcji gospodarczych (zob. nasz post tu i dalsze odnośniki), Rosja podejmuje kolejne działania ofensywne na drodze sądowej.

Pod koniec ubiegłego tygodnia media doniosły o wszczęciu przed Sądem przez koncern naftowy Rosneft i Arkadija Rotenberga postępowań przeciwko Radzie Europejskiej o unieważnienie decyzji, na mocy których, odpowiednio, rosyjskie spółki pozbawiono dostępu do europejskich rynków kapitałowych, a miliardera objęto zakazem podróży i zamrożeniem aktywów (FT, Russia takes EU to court over Ukraine sanctions). Ten ostatni stracił m.in. kontrolę nad znajdującym się we Włoszech majątkiem o wartości ok. 30 mln euro ("Rz", Nieruchomości partnera Putina w areszcie). 

Większość pozostałych rosyjskich spółek objętych sankcjami odmówiła wówczas komentarzy, dając jednak do zrozumienia, że rozważają podjęcie podobnych działań.

Amerykańskie sankcje wobec Węgier

Od kilku już lat Europa z narastającym niepokojem śledzi zaprowadzanie na Węgrzech autorytarnych porządków. Dość przypomnieć kontrowersje dotyczące uchwalonej w ekspresowym tempie Konstytucji z 2011 roku (HFPC, Nowa Konstytucja na Węgrzech) ubiegłoroczną debatę w Parlamencie Europejskim poświęconą jej nowelizacji (Parlament Europejski, Zmiany konstytucyjne na Węgrzech wzbudzają obawy deputowanych, "Rz", Prezydent podpisze kontrowersyjną nowelizację konstytucji), czy przedstawiony przez nas spór przed ETPCz z Prezesem SN Andrásem Baką dotyczący reformy sądownictwa.

Istotnym elementem polityki Fideszu stało się m.in.przyjęcie konfrontacyjnej postawy w relacjach zewnętrznych, czego ostatnim przejawem było choćby otwarte zakwestionowanie unijnej polityki sankcji wobec Rosji. W ubiegłym tygodniu węgierski Minister spraw zagranicznych Péter Szijjártó podkreślił nieskuteczność sankcji oraz znaczenie relacji handlowych dla perspektyw wyjścia UE z kryzysu gospodarczego, dając niedwuznacznie do zrozumienia, jaka decyzja powinna teraz zapaść (FT, Hungary questions EU sanctions on Russia). Nawet jeżeli takiemu stanowisku przychylnych byłoby także kilka innych państw, w tym Czechy i Słowacja, to powszechna uwagę zwróciła forma przekazu. 

Polska „broni” raportów przed Komitetem ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet

W dniach 20.10-7.11. br. odbywa się 59. sesja Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet. 22 października w trakcie posiedzenia Komitetu swojego 7 i 8 raportu „broniła” Polska. Raporty zostały złożone 3.09.2010 i obejmują okres od 1.06.2002 do 31.05.2010 r. Delegacji polskiej przewodniczyła Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania, pani prof. M. Fuszara. 

Podstawą dzisiejszej dyskusji były raporty złożone przez Polskę, odpowiedź pisemna na pytania nadesłane przez Komitet po analizie raportów oraz informacje dostarczone przez organizacje pozarządowe. Z treści pytań nadesłanych przez Komitet wynika, że był on w szczególności zainteresowany obowiązującym w Polsce prawem antydyskryminacyjnym, zwalczaniem stereotypów związanych z rolą kobiet w życiu społecznym, walką z przemocą wobec kobiet i handlem ludźmi, uczestnictwem kobiet w życiu publicznym oraz zdrowiem prokreacyjnym. W imieniu organizacji pozarządowych swój raport złożyła koalicja KARAT skupiająca 63 organizacje działające na rzecz praw kobiet i sprawiedliwości społecznej (wszystkie dokumenty dostępne są tu).

Polak zastępcą Europejskiego Inspektora Ochrony Danych

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych dr Wojciech Rafał Wiewiórowski (zobacz stronę Giodo tu) zostanie zastępcą Europejskiego Inspektora Ochrony Danych. Jego kandydatura została przegłosowana przez komisję Parlamentu Europejskiego ds. wolności obywatelskich. Procedura wyboru nie jest jeszcze zakończona, ale wynik jest już przesądzony. Europejskim Inspektorem Ochrony Danych zostanie Giovanni Buttarelli z Włoch, który sam do tej pory był zastępcą inspektora. 

Wiewiórowski jest Generalnym Inspektorem Ochrony Danych Osobowych od 2010 roku, jako wiceprzewodniczący reprezentuje Polskę także w Grupie Roboczej art. 29 zajmującej się ochroną danych na szczeblu europejskim, zrzeszającej wszystkich rzeczników ochrony danych osobowych z UE.

Szczegóły tu oraz tu.

Serdecznie gratulujemy!

Nielegalni imigranci coraz większym problemem dla państw także przed ETPCz

W wyroku w sprawie Sharifi i inni przeciwko Włochom i Grecji (skarga nr 16643/09) ETPCz negatywnie ocenił politykę Włoch, które zbiorowo wydalały cudzoziemców pochodzących z Afganistanu, Sudanu i Erytrei do pierwszego kraju bezpiecznego, z którego przybyli, czyli do Grecji. Trybunał opierając się na swoim już ugruntowanym orzecznictwie (m.in. sprawa M.S.S. przeciwko Belgii i Grecji) stwierdził naruszenie przez te państwa całego szeregu przepisów Konwencji. 

Grecja dopuściła się naruszenia art. 13 w zw. z art. 3 z powodu braku dostępu do procedury azylowej i narażenia w ten sposób skarżących na wydalenie do Afganistanu, gdzie grozi im nieludzkie traktowanie, czy art. 4 Protokołu nr 4 zakazującego wydaleń zbiorowych. Włochy z kolei zostały uznane za winne naruszenia art. 3 poprzez narażenie na wydalenie do Grecji, która nie zapewnia odpowiedniej procedury azylowej, art. 13 w zw. z art. 3 i art. 4 Protokołu nr 4 w zw. z brakiem dostępu do procedury azylowej lub jakiegokolwiek innego środka prawnego, gdy skarżący przebywali we włoskim porcie w Anconie. 

6 sesja Konferencji Stron Konwencji Ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu

W dniach 13 do 18 października 2014 r. w Moskwie odbyła się sesja 6. Konferencji Stron (COP) Konwencji Ramowej WHO o ograniczeniu użycia tytoniu (Framework Convention on Tobacco Control, w skrócie FCTC). Poniżej przedstawiamy najważniejsze decyzje podjęte przez COP6.

Kolejna odsłona sądowej batalii o przyszłość Ablyazova

Trzy miesiące po tym jak w styczniu informowaliśmy o zgodzie sądu w Aix-en-Provence na ekstradycję kazachskiego opozycjonisty Muhtara Ablyazova do Rosji, a w drugiej kolejności na Ukrainę, 9 kwietnia b.r. wyrok sądu został uchylony przez Sąd Najwyższy (Cour de cassation), m.in. w związku z odmową ponownego wysłuchania Ablyazova mimo zmiany składu orzekającego w sprawie (Mediapart.fr, Affaire Ablyazov: la justice française est à son tour mise en cause). Sprawę zwrócono do ponownego rozpatrzenia do sądu apelacyjnego w Lyonie.

W międzyczasie:

- ukraińska strona internetowa trust.ua opublikowała korespondencję e-mail z udziałem funkcjonariuszy francuskiego wymiaru sprawiedliwości, z której miało wynikać, że Francja konsultowała rozstrzygnięcie sprawy,

- m.in. powyższe rewelacje zostały skwitowane przez Avocate générale przy sądzie w Aix-en-Provence jako "skandaliczny atak hakerski", którego celem było "zastraszenie i destabilizacja sądownictwa we Francji", jako jedynego możliwego beneficjenta działań "charakterystycznych dla przestępczości zorganizowanej" wskazując Ablyazova (La Provence, L’extradition d’oligarques annulée sur fond de piratage à la cour d’appel d’Aix),

Putin świętuje w Belgradzie wyzwolenie Serbii z Krymem i Southstream w tle

Piętnastego października premier Republiki Serbii zapowiedział, iż Serbia nie ugnie się pod presją Unii Europejskiej, która domagała się od Serbii, państwa starającego się o akcesję do UE, uczestnictwa w sankcjach nałożonych przez Unię (więcej informacji tutaj). Najistotniejszą kwestią pozostaje oczywiście budowa rurociągu Southstream, który ma być południową alternatywą dla przesyłu rosyjskiego gazu do Europy Zachodniej. Politycznego wsparcia tej decyzji udzielił z pewnością swoja wizytą Wladimir Putin, który dzień później przyjmował razem z władzami Serbii paradę wojskową mającą upamiętnić wyzwolenie Serbii spod hitlerowskiej okupacji. W paradzie uczestniczyły także jednostki rosyjskie (więcej informacji tutaj).

Widmo defaultu nad Wenezuelą

Informując wczoraj o wyborze Wenezueli do Rady Bezpieczeństwa wspomnieliśmy o problemach wewnętrznych, z którymi rząd usiłuje walczyć przy pomocy policyjnych represji. Tylko w ostatnich dwóch dniach miały miejsce manifestacje mieszkańców Maracay ze względu na brak usług komunalnych (La Patilla, Protestan en Maracay por falta de servicios públicos), protest studentów i wykładowców stomatologii na Uniwersytecie Centralnym w Wenezueli, którym brakuje podstawowych instrumentów (La Patilla, Estudiantes y profesores de odontología UCV protestan por falta de materiales), czy "Marsz dla wolności" w Petare, którzy chcieli zwrócić uwagę na brak leków i żywności, "terror pracodawców", prześladowania polityczne i brak bezpieczeństwa publicznego (La Patilla, Movilización convocada por la MUD inició su marcha hacia Petare). Wśród nękających kraj problemów gospodarczych dość wskazać na najwyższą w świecie 63% stopę inflacji (BBC, Venezuela's annual inflation rises to 63.4%).

Mimo upływu 8 miesięcy od początków protestów nie słabnie również determinacja policji ("niezidentyfikowanych zamaskowanych sprawców"), która choćby w ubiegłym miesiącu rozebrała i pobiła protestujących studentów (The Huffington Post, Venezuelans Post 'Better Naked Than' Photos To Protest Brutality Against Opposition (NSFW)). Human Rights Watch informuje o potwierdzonych 9 ofiarach śmiertelnych, dziesiątkach rannych i powszechnych przypadkach nadużywania siły przez siły porządkowe, także o szeregu innych problemów jak choćby niezależności sądownictwa czy autonomii mediów (HRW, Human Rights in Venezuela, World Report 2014. Venezuela).

Wenezuelski protest "Lepiej goły niż..." w odpowiedzi na pacyfikację studenckiej manifestacji. Źródło: http://global.fncstatic.com/

O skali problemów nękających kraj dysponujący największymi podziemnymi zasobami ropy na świecie (wg. British Petroleum 296,5 mld baryłek, czyli 18% globalnych zasobów, wobec 265,4 mld baryłek (16%) Arabii Saudyjskiej i 175,2 mld (11 %) Kanady, Rzeczpospolita, Wenezuela ma najwięcej ropy na świecie), państwo-założycielskie kartelu eksporterów ropy OPEC, świadczyć może konieczność importu ropy. Pierwszy raz w historii Wenezueli.

Wybory do Rady Bezpieczeństwa ONZ 2014

16 października, po 3 turach głosowań Zgromadzenie Ogólne wyłoniło 1/3 rotacyjnego składu Rady Bezpieczeństwa. Niestali członkowie RB rozpoczną swoją dwuletnią kadencję z dniem 1 stycznia 2015.

Już w pierwszym głosowaniu zaakceptowano kandydatury: 

• Angoli (jedyny kandydat z Afryki), 
• Malezji (która pokonała kontrkandydaturę Fidżi z Azji i Pacyfiku - jedyne państwo, spośród kandydatów, które nigdy nie zasiadało w Radzie), 
• Wenezueli (jako jedynej zgłoszonej z GRULAC - Ameryki Łacińskiej i Karaibów) i 
• Nowej Zelandii (WEOG). Do wyłonienia zwycięzcy wyścigu o drugie miejsce przypadające na państwa z Europy Zachodniej i innych grup potrzebne były dodatkowe dwie rundy.

Więcej funduszy na bioróżnorodność

Dzisiaj, po trzech tygodniach obrad, zakończyło się posiedzenie stron Konwencji o bioróżnorodności oraz jej dwóch Protokołów - z Cartageny i Nagoi. W Pyeongchang w Korei Południowej najpierw odbyło się 7. spotkanie stron Protokołu z Kartageny (29.09 - 3.10), następnie 6.10 rozpoczęło się 12. spotkanie stron Konwencji o bioróżnorodności, jednocześnie z trwającym od 13.10 pierwszym spotkaniem stron Protokołu z Nagoi, który tego dnia wszedł w życie. Zwieńczeniem wszystkich spotkań był panel wysokiego szczebla, który rozpoczął się w 15.10. 

Warto podkreślić, że COP/MOP państw stron konwencji o bioróżnorodności to ogromne przedsięwzięcie, gdyż ma ona aż 194 strony, a jedyne państwa, które nimi nie są to Stanu Zjednoczone, Andora i Watykan.

Nieoczekiwane fiasko próby ugodowej Google w unijnym postępowaniu antymonopolowym

Jeszcze w lutym informowaliśmy, że mimo protestów konkurencji Komisja Europejska prowizorycznie zatwierdziła propozycję Google ugodowego zakończenia sporu dotyczącego sposobu prezentowania wyników wyszukiwania internetowego (post tutaj). Spór wydawał się prawie zakończony.

Kolejny raz okazało się, że prawie robi wielką różnicę. 

Odchodzący Komisarz UE ds. konkurencji Joaquin Almunia odrzucił trzecią już propozycję spółki, co zostało ocenione jako poważny cios w wiarygodność samej KE jako partnera dla tego rodzaju rozmów. Szanse, że Komisarz Almunia zrealizuje swoje ambicje pozostawienia po sobie uporządkowanego przedpola wydają się teraz znikome (Euractiv, Antitrust: Google, accordo saltato ipotesi multa). Zarazem jednak deklaracje Komisarza-elekta Günthera Oettingera, utrzymującego że sprawa Google powinna "stać się przykładem" (ZD Net, Antitrust : Google a un ennemi dans la place), może zmotywować spółkę do rewizji taktyki negocjacyjnej.

Atak terrorystyczny na szkołę w Biesłanie w 2004 r. pod lupą ETPCz

1 września tego roku minęła 10 rocznica ataku terrorystycznego na szkołę w Biesłanie, a 14 października przed ETPCz odbyła się rozprawa w sprawie Tagayeva i inni p. Rosji (skarga nr 26562/07), w której skarżącymi są ofiary ataku oraz krewni ofiar, które w ataku zginęły (link do transmisji rozprawy dostępny jest tu). Główne zarzuty skarżących dotyczą tego, że władze państwowe miały wystarczającą wiedzę, by przewidzieć, że taki atak terrorystyczny będzie miał miejsce, ponadto że siły koniecznej dla uwolnienia zakładników użyto w sposób całkowicie niezaplanowany, z pominięciem konieczności ochrony zakładników oraz że postępowania prowadzone w celu wyjaśnienia okoliczności sprawy i pociągnięcia winnych do odpowiedzialności były całkowicie nieskuteczne.

Zmierzch "podwójnej irlandzkiej" i optymalizacji CIT w Szwajcarii, Luksemburgu i Austrii

W ostatnich miesiącach kilkukrotnie wspominaliśmy o wielkich inwestorach amerykańskich wykorzystujących jurysdykcję irlandzką do prawnie wątpliwych praktyk, choćby w kontekście prawa do prywatności użytkowników portalu Facebook (post tutaj), czy porozumień podatkowych między Google a tamtejszą administracją (zobacz tu). Właśnie kwestie podatkowe budzą szczególne niezadowolenie w pozostałych unijnych stolicach, które zabiegając o naprawę sytuacji fiskalnej włożyły w minionym roku wiele wysiłku w walkę z uchylaniem się od opodatkowania (zob. nasze posty w zakresie tax evasion). Spore emocje budzą również postępowania Komisji ws. opodatkowania Starbucksa w Holandii, czy Fiat Finance w Luksemburgu.

Fakt, że nowy Przewodniczący Komisji Europejskiej, Jean-Claude Juncker, piastował urząd Premiera Luksemburga w czasie, kiedy państwo to (podobnie zresztą jak Irlandia) zawarło porozumienia podatkowe z Amazonem, w sprawie których Komisja ma wszcząć postępowanie o możliwe naruszenie zasad udzielania pomocy publicznej, nie pozwoli aby o podatkach zapomnieć do przyszłego roku (FT, Brussels targets Amazon’s Luxembourg tax deal). Jest jednak szansa, że Irlandia, Austria i Luksemburg, a także Szwajcarią rzadziej będą odgrywać rolę czarnych charakterów.

Wybory do MTK - raport panelu ekspertów nt. kandydatów - rywalizacja się zaostrza

Kilka dni temu został opublikowany raport na temat kwalifikacji kandydatów na sędziów Międzynarodowego Trybunału Karnego, przygotowany przez Komitet doradczy ds. nominacji sędziowskich. Komitet, któremu przewodniczy pierwszy prezes MTK - Philippe Kirsch [pozostali członkowie to  Hiroshi Fukuda (Japonia), Daniel David Ntanda Nsereko (Uganda), Ernest Petrič (Słowenia), Mónica Pinto (Argentyna), Bruno Simma (Niemcy) oraz Raymond Claudius Sock (Gambia)], miał okazję spotkać się z niemal wszystkimi kandydatami w zeszłym miesiącu. Jedynie w przypadku przedstawiciela Tunezji zdecydowano się na rozmowę telefoniczną, uznając jednak ten przypadek za niebezpieczny precedens. 

Polski kandydat - prof. Piotr Hofmański został pozytywnie oceniony, podkreślono zarówno jego doświadczenie jako sędziego, a także ponad 35 letnią karierę akademicką oraz dodatkowo znajomość zarówno systemu prawa kontynentalnego, jak i common law. Komitet zauważył biegłość prof. Hofmańskiego w posługiwaniu się językiem angielskim, co jak się okazuje nie jest standardem wśród kandydatów.

Kolejny krok Palestyny w stronę powszechnego uznania

Dopiero co informowaliśmy, że formalne uznanie Państwa palestyńskiego zapowiedział rząd Szwecji, a kolejne informacje korzystne dla sprawy Palestyńskiej dobiegły z Wielkiej Brytanii.

Stosunkiem głosów 274 do 12 na rzecz uznania Palestyny opowiedziała się Izba Gmin. Mimo że wczorajsze głosowanie formalnie nie wiąże rządu do którego skierowany był ów apel - sami członkowie gabinetu nie głosowali - to z pewnością zwiększy presję na Izrael, uzależniający decyzję o ewentualnym uznaniu sąsiada m.in. od postępów negocjacji pokojowych, tym bardziej że wniosek poparło wielu prominentnych polityków ze wszystkich stron sceny politycznej (The Guardian, MPs vote to recognise Palestinian state, adding to pressure on Israel). 

Zaniepokojenie wynikiem głosowania wyraził rząd Izraela obawiając się, że stanowi to zły prognostyk dla Procesu pokojowego (Le Monde, Royaume-Uni : vote symbolique pour la reconnaissance de la Palestine).

Kościół Scjentologiczny i Świadkowie Jehowy znów przed ETPCz

Z początkiem października Trybunał w Strasburgu wydał dwa orzeczenia dotyczące swobód religijnych: Kościół Scjentologiczny p. Rosji oraz Begheluri i inni p. Gruzji.

Pierwsza sprawa związana była z odmową zarejestrowania Kościoła Scjentolgicznego w Petersburgu z powodu rzekomych braków formalnych – niemożności przedstawienia przez wnioskujących odpowiedniego poświadczenia o prowadzeniu działalności religijnej przez okres przekraczający 15 lat. Trybunał odwołał się w niej do swoich wcześniejszych orzeczeń, w których stwierdzał, że wymóg tak długiego czasu prowadzenia działalności dla zarejestrowania danego kościoła jest niezgodny z wymogami Konwencji. Jednakże, co ważne w niniejszej sprawie, wnioskujący ten wymóg spełnili, dlatego też sądy uczyniły wszystko, aby wystawione przez władze lokalne zaświadczenia o prowadzonej działalności religijnej, nie zostały potraktowane jako mające moc dowodową. W konsekwencji doszło do naruszenia art. 9 Konwencji. 

G20: Inicjatywa infrastruktury światowej

W miniony piątek, po ostatnim w tym roku spotkaniu G20 w randze ministrów finansów i prezesów banków centralnych, przedstawione zostało krótkie podsumowanie mijającej Prezydencji australijskiej (Media release: Treasurer Joe Hockey, G20 Finance Ministers and Central Bank Governors Meeting), której najważniejszym osiągnięciem jest zainicjowanie we wrześniu Global Infrastructure Initiative. 

Kanada: immunitet jurysdykcyjny przysługuje również w sprawach o tortury

W sprawie Kazemi Estate v. Islamic Republic of Iran kanadyjski Sąd Najwyższy orzekł, że zgodnie ze State Immunity Act rządy państw obcych korzystają z immunitetu we wszelkich sprawach z powództwa prywatnego w związku z zarzutami dopuszczenia się tortur, przez wszystkimi sądami krajowymi.

Publiczne konsultacje ws. bankowego corporate governance

Komitet bazylejski rozpoczął publiczne konsultacje propozycji rewizji zasad bankowego corporate governance. Postulowane zmiany do, przyjętych w 2010 roku, Principles for enhancing corporate governance obejmują:

• precyzyjniejsze wskazówki w zakresie governance ryzyka i funkcji poszczególnych jednostek organizacyjnych, grup zarządzania ryzykiem i audytu wewnętrznego, a wreszcie podkreślenie doniosłości kultury organizacyjnej banku;
• doprecyzowanie wytycznych dla i zadań board of directors - podkreślenie kompetencji zarówno całego ciała kolegialnego jak i jego poszczególnych członków;

Wyroby tytoniowe a handel międzynarodowy

W ciągu  ostatnich dni miały miejsce dwa istotne wydarzenia mające potencjalnie wpływ na określenie zasad traktowania wyrobów tytoniowych w handlu międzynarodowym. 

We wtorek (7 października) Indonezja poinformowała Światową Organizację Handlu (WTO) o formalnym zakończeniu sporu ze Stanami Zjednoczonymi dotyczącego zakazu importu do Stanów papierosów smakowych (o sprawie informowaliśmy tu). Indonezja, która jest największym na świecie producentem papierosów goździkowych, po wprowadzeniu zakazu straciła jeden z największych rynków zbytu (straty indonezyjskiego przemysłu oceniane są na ok. 150 mln dolarów rocznie). W odpowiedzi kraj ten złożył skargę do WTO, zarzucając Stanom Zjednoczonym naruszenie przepisów Porozumienia o Środkach Technicznych w Handlu (Porozumienie TBT). Zarówno panel jak i Appellate Body stwierdziły, że Stany Zjednoczone naruszyły zasady WTO (ich raporty są dostępne tu i tu), w szczególności zakaz dyskryminacji (Art. 2.1 Porozumienia TBT). Stany Zjednoczone zakazując sprzedaży papierosów smakowych (głównie importowanych), wprowadziły bowiem wyłączenie dla papierosów mentolowych (głównie produkowanych na miejscu). 

7. Raport z wdrażania reform bazylejskich

Komitet Bazylejski ds. Nadzoru Bankowego (BCBS) opublikował 7. Raport zawierający wnioski z badania krajowych postępów - stan na koniec września 2014 - we wdrażaniu regulacji bazylejskich, tj. Bazylei II, Bazylei 2,5 oraz Bazylei III.

Dokument sporządzono na podstawie sprawozdań przedłożonych przez poszczególne państwa w ramach Regulatory Consistency Assessment Programme (RCAP).

W Raporcie uwzględniono:

• wdrożenie wskaźników kapitałowych ważonych ryzykiem,
• wdrażanie standardów w zakresie traktowania banków o znaczeniu systemowym (SIBs),
• stosowanie wskaźników płynności Bazylei III (w tym liquidity coverage ratio,  LCR). Ta ostatnia kwestia stanowi nowość w stosunku do wcześniejszych Raportów BCBS, o których pisaliśmy w marcu i w kwietniu ubiegłego roku.

Ogólnie można stwierdzić, że o ile państwa w większości zakończyły wdrażanie Bazylei II i (z Bazylei III) wskaźników ważonych ryzykiem do porządków krajowych, a także są w trakcie wdrażania regulacji Bazylei 2,5, o tyle minie jeszcze trochę czasu przed pełną realizacją ostatnich reform (G-SIBs, LCR, wymogi sprawozdawczości w zakresie lewarowania).

Przy tej okazji warto odnotować FAQ poświęcony lewarowaniu w świetle Bazylei III, opublikowany właśnie przez Bank Rozliczeń Międzynarodowych (BIS).

Pierwszy prezydent przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym

Wczoraj i dziś w MTK miała miejsce konferencja o stanie sprawy Uhuru Kenyatty. Chodzi o podjęcie decyzji, co dalej z toczącym się postępowaniem. Prokurator MTK jest zdania, że należy ją odroczyć, natomiast obrona domaga się jej zakończenia. W związku z tym przed Trybunałem po raz pierwszy w historii pojawił się prezydent Kenii oskarżany o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości (pisaliśmy o tym wielokrotnie, ostatnio tu).

Prezydent Kenii przybył osobiście na tę konferencję (co zresztą zapowiadał, zobacz tu, wskazując, że w tym czasie na stanowisko prezydenta desygnuje swego zastępcę Williama Ruto, także oskarżanego przez MTK o popełnienie zbrodni, zobacz tu). 

Kenyatta został uprzedzony, że może nie odpowiadać na pytania, jeśli zdecydowałby się wypowiadać osobiście. Nie odpowiada zresztą pod przysięgą, bo jest to konferencja o stanie sprawy, nie rozprawa. Kenyatta zdecydował się jednak w ogóle nie zabierać głosu. Jego obrońca zapowiedział, że to obrona będzie odpowiadać zamiast Kenyatty.

Inicjatywa FSB w zakresie transgranicznej skuteczności resolution regime

Rada Stabilności Finansowej (FSB) zainicjowała publiczne konsultacje w przedmiocie własnych propozycji zmierzających do transgranicznego uznawania działań podejmowanych w trakcie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji finansowych (FSB, Press release).

Rada w szczególności proponuje:

• ustanowienie ram instytucjonalnych na potrzeby transgranicznego automatycznego uznawania restrukturyzacji i uporządkowanych likwidacji, zgodnie z "Kluczowymi atrybutami efektywnego resolution regime" (nt. tych ostatnich zob. nasz post tutaj);
• przyjęcie podejścia kontraktowego do resolutionw dwóch szczególnych sytuacjach, gdy jest ono niezbędne dla niezakłóconego przeprowadzenia postępowania tj.: - tymczasowych ograniczeń w zakresie możliwości wcześniejszego rozwiązania kontraktu finansowego, - stosowania "bail-in'ów" instrumentów dłużnych nie podlegających jurysdykcji państwa emitenta.

FSB zwróciła zarazem uwagę na prace w zakresie kontraktowego podejścia do resolution regimse równolegle prowadzone przez ISDA w odniesieniu do dwustronnych umów derywatów OTC.

Strona oraz dokument konsultacyjny dostępne są tutaj.

Kolejna zapowiedź wystąpienia Wlk. Brytanii z EKPCz

Kwestia członkostwa Wlk. Brytanii w systemie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka po raz kolejny stała się przedmiotem debaty publicznej w ramach toczącej się kampanii wyborczej przed przyszłorocznymi wyborami parlamentarnymi. Tym razem impulsem do wzmożonej dyskusji stał się artykuł Chisa Graylinga, ministra sprawiedliwości Wlk. Brytanii, opublikowany w Financial Times (3.10.2014). Minister wskazał na konieczność zmiany relacji UK z Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, która miałaby być przeprowadzona poprzez uchwalenie po wyborach nowej ustawy implementującej Konwencję do systemu brytyjskiego. 

Sequel sporu BG Group v. Argentina

Kiedy w marcu b.r. Sąd Najwyższy USA, stosując zasady interpretacji umów, potwierdził kompetencje trybunałów arbitrażowych do oceny własnej zdolności arbitrażowej, tym samym uchylając korzystny dla Argentyny wyrok sądu apelacyjnego, mogło się wydawać, że ta ostatnia będzie zmuszona wypłacić brytyjskiej BG Group odszkodowanie w wysokości 185 mln USD (nasze posty tu i tu). Oznaczałoby to zakończenie sporu wszczętego przez zagranicznego inwestora w 2003 roku. 

Kolejny raz może się jednak okazać, że Nothing is over until it's over.

Szwecja oficjalnie uzna Państwo palestyńskie

Rosnąca niechęć zachodnich społeczeństw wobec sposobu prowadzenia przez Izrael działań wojskowych przeciwko Palestyńczykom przekłada się zarówno na ochłodzenie w relacjach gospodarczych (The Economist, Israel and the World. Us and them) jak i, w coraz większym stopniu, na stosunki polityczne. Za prezydentury Obamy dostrzegalne stało się nawet rozluźnienie stosunków z tradycyjnie najbliższym partnerem Izraela - Stanami Zjednoczonymi (Fox News, Obama administration sharply criticizes new Israeli housing projects).

Z utratą publicznej sympatii przez to państwo ściśle związany jest wzrost poparcia dla Palestyny, czego najważniejszym przejawem było uzyskanie w 2012 roku przez tą ostatnią statusu państwa nie-członkowskiego obserwatora przy ONZ, a także starania o przyjęcie w poczet 15 organizacji wyspecjalizowanych i traktatów systemu Narodów Zjednoczonych (nasz post tutaj), co ostatecznie ma umożliwić objęcie tego państwa jurysdykcją MTK (zob. post czy tu).

Nieżyjąca od trzech lat skarżąca wprowadziła w błąd ETPCz ...

Wielka Izba ETPCz rozpatrując ponownie na wniosek rządu Szwajcarii sprawę Gross p. Szwajcarii wydała naprawdę niezwykłą decyzję. W orzeczeniu Izbowym (pisaliśmy o nim na blogu tu) Izba Trybunału uznała, że w omawianej sprawie doszło do naruszenia artykułu 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z uwagi na brak precyzyjności prawa szwajcarskiego regulującego prawo do wspomaganego samobójstwa. W decyzji o niedopuszczalności skargi z 30 września br. WI uznała skargę za niedopuszczalną z powodu nadużycia prawa do skargi na podstawie art. 35 § 3 (a) Konwencji. Co było podstawą tego bardzo rzadkiego rozstrzygnięcia? 

Zmagania Apple (pomoc publiczna) i Google (privacy) z prawem unijnym

Szerokim echem rozeszła się niedawno wiadomość dotycząca decyzji Komisji Europejskiej o wszczęciu przeciwko Irlandii postępowania ws. naruszenia zasad udzielania pomocy publicznej (C(2014) 3606 final). Według wstępnych ustaleń Komisji zaakceptowane przez irlandzkie organy podatkowe w latach 1991 i 2007 uprzednie porozumienia cenowe (advance pricing arrangements, APA), "motywowane kwestiami zatrudnienia", stanowiły formę selektywnego przyznania szczególnych korzyści spółce. Zarówno irlandzkie władze jak i Apple są przekonane, że zarzuty okażą się bezpodstawne (FT, Brussels criticises Apple’s Irish tax deals). Gdyby jednak okazało, że stenogramy negocjacyjne prawidłowo sugerują dopuszczenie się przez strony manipulacji wysokością stawki udziału irlandzkiej siedziby spółki w kosztach uzyskania przychodu celem obniżenia podstawy opodatkowania do uprzednio uzgodnionej kwoty zachęty inwestycyjne bez faktycznych podstaw do takich wycen (reverse engineering), to wg. szacunków Barclays Apple mogłoby zostać zmuszone do zwrotu choćby 6 mld USD ulg podatkowych za ostatnie 3 lata. 
O oskarżeniach amerykańskiego Senatu kierowanych pod adresem irlandzkich władz w związku z traktowaniem Apple wspominaliśmy w maju ubiegłego roku (zob. tutaj).

Zanim w powyższej sprawie zapadną jakiekolwiek rozstrzygnięcia, rozgłos zdobywa decyzja administracyjna wydana przez Komisarza ds. ochrony danych i swobody informacji w Hamburgu w myśl której automatyczne profilowanie przez Google indywidualnych wyników wyszukiwania bez zgody użytkowników narusza ich prawo do prywatności (Der Hamburgische Beauftragte für Datenschutz und Informationsfreiheit, Press release w języku angielskim, Anordnung). Google zobowiązano do dostosowania parametrów wyszukiwarki do wymogów prawa niemieckiego.

Komisja Europejska, Memo/14/186

Kara dożywocia dla Karadžicia?

W świetle mowy obrończej Karadžicia, o której pisaliśmy wczoraj (zobacz tu) fundamentalne znaczenia ma stanowisko Prokuratora MTKJ (zobacz tu, w szczególności proszę zwrócić uwagę na to, że dokument zawiera listy ofiar). Kończąc przedstawianie swoich racji w sprawie zażądał on dla oskarżonego kary dożywotniego pozbawienia wolności (zobacz tu). Prokurator przypisuje mu główną odpowiedzialność za wspólne kryminalne przedsięwzięcie (joint criminal enterprise – doktryna, która pozwala na przypisanie indywidualnej odpowiedzialności członkom grupy za popełnienie wspólnej zbrodni), które dotyczyło kampanii snajperskiej w Sarajewie i eksterminacji ludności w Srebrenicy, co miało doprowadzić do pozbycia się Muzułmanów z Republiki Serbskiej.

Nowy rząd i TTIP, czyli wróżenie z fusów

W swoim wczorajszym exposé Premier Kopacz zapowiedziała, że Polska „będzie usilnie zabiegać o jak najszybsze podpisanie umowy o wolnym handlu i inwestycjach między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi”, czyli TTIP. Mało w tym zdaniu konkretów choć oczywiście exposé to nie miejsce na detale w tak technicznej sprawie. Wzmianka sprawia jednak wrażenie, że decyzja w sprawie TTIP została już w Polsce podjęta.

Czy krytycy traktatu mogą mieć powody do optymizmu? Premier podkreśliła, że jest „gotowa na debatę i na krytykę” i nie pozwoli „żadnemu z moich ministrów przed debatą uciekać, a na krytykę nie odpowiadać”. Czy to oznacza, że przewiduje się debatę publiczną na temat TTIP, a przynajmniej publiczne rozważenie głosów, które już się pojawiły w publicznej debacie w UE (pisaliśmy o nich m. in. tutaj)?

Mowa obrończa Karadžicia

Na stronie trybunału jugosłowiańskiego ukazała się właśnie „mowa obrończa” Radovana Karadžicia (Defence Final Trial Brief, zobacz tu) oskarżanego o popełnienie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości oraz ludobójstwo (chodzi o masakrę w Srebrenicy). W liczącym ponad 850 stron liście Karadžić pisze np. „prawdą jest, że prezydent Karadžić po prostu nigdy nie uczestniczył ani nie wiedział o ludobójstwie w Srebrenicy. Nie jest zatem winny ludobójstwa w kontekście żadnej teorii o odpowiedzialności” (zob. par. 3302 listu). Nie może także, w swojej opinii, odpowiadać za inne zbrodnie bo po prostu o niech nie wiedział, albo nie miał nad osobami, które je popełniały, żadnej kontroli. 

Czy czuje się winny? O tak, czuje żal i sympatię dla ofiar i rozumie, że jako prezydent Republiki Serbskiej ponosi moralną odpowiedzialność za zbrodnie popełnione przez obywateli Republiki Serbskiej (par. 3427). 

Jeśliby jednak trybunał nie wziął pod uwagę niewinności oskarżonego lub okoliczności łagodzących przez niego przedstawionych – pozostawia on sądowi pod rozwagę kwestię długości kary na które skazano osoby oskarżone o te same zbrodnie. Momcilo Krajśnik został skazany na 20 lat a Biljana Plavsić na 11 lat pozbawienia wolności (par. 3429).

Kanada i Chiny wzmacniają wzajemną ochronę inwestycji

Dziś wchodzi w życie Umowa o promocji i wzajemnym popieraniu inwestycji między Kanadą i Chinami (Agreement for the Promotion and Reciprocal Protection of Investments). Poniżej krótkie omówienie jej najważniejszych postanowień.

Umowa jest typem dwustronnego traktatu inwestycyjnego (BIT) tzw. drugiej generacji. Zawiera ona standardowe elementy BIT’u. Pojęcia ‘inwestycji’ i ‘inwestora’ zdefiniowane są szeroko. Ochrona inwestycji i inwestorów opiera się o standardowe zasady: pełnej ochrony i bezpieczeństwa, uczciwego (równego) i sprawiedliwego traktowania, najwyższego uprzywilejowania, narodowego traktowania, niewywłaszczania bez odpowiedniego odszkodowania, odszkodowania za szkódy spowodowane wojną, zamieszkami i podobnymi wydarzeniami, swobody transferowania zysków.