Irak żąda zmiany ambasadora Arabii Saudyjskiej

O sunnicko-szyickiej rywalizacji mieliśmy mieliśmy okazję pisać w styczniu b.r., kiedy to, w reakcji na podpalenie ambasady w Teheranie, Arabia Saudyjska zerwała stosunki dyplomatyczne z Iranem. Po tym jak w grudniu 2016 r., dwadzieścia pięć lat od irackiej inwazji na Kuwejt,  Rijad otworzył ambasadę w Bagdadzie, wydawało się, że przynajmniej w relacjach z szyickim Irakiem dojdzie do przełomu (Reuters, Saudi Arabia reopens embassy in Baghdad: Arabiya TV). Również ta perspektywa obecnie wydaje się wątpliwa.

Bezpośrednią przyczyną ponownego zaognienia stosunków stała się krytyka - pierwszego od ćwierć wieku irańskiego ambasadora w Iraku - Thamera al-Sabhan. Ambasador stwierdził, że wspierane przez Iran szyickie grupy paramilitarne, uczestniczące w kampanii przeciwko Daeshowi, przyczyniają się do wzrostu napięć z sunnicką ludnością Iraku (Al Jazeera, Iraq asks Saudi Arabia to replace ambassador).

Co dalej z negocjacjami TTIP?

Pod koniec ubiegłego tygodnia szerokim echem odbił się wywiad udzielony przez wicekanclerza Niemiec Sigmara Gabriela, który stwierdził, że negocjacje Transatlantyckiego Partnerstwa w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) w istocie zakończyły się fiaskiem, nawet jeżeli nikt nie ma odwagi tego przyznać (ZDF, Sommerinterview mit Sigmar Gabriel). Zdaniem polityka, mimo 14 rund negocjacji, strony nie porozumiały się co do ani jednego z 27 planowanych rozdziałów. Winą za ten stan rzeczy obarczył Stany Zjednoczone, prezentujące zbyt roszczeniową postawę. Nie umniejszając politycznego znaczenia kanclerza, konsekwentnie opowiadającego się przeciwko zawarciu traktatu, trudno było wówczas przywiązywać do wywiadu większą wagę. 

Z początkiem tego tygodnia wydaje się jednak, że możemy być świadkami kształtowania się nowej dynamiki negocjacji (a może początku ich końca), co rodzi pytania choćby o przyszłość relacji UE-Wielka Brytania.

Szansa na przełom ws. Assange

Zgodnie z oświadczeniem MSZ Ekwadoru zarysowała się szansa, że, po czterech latach spędzonych przez Juliana Assange w swoistym areszcie domowym w ambasadzie w Londynie, w sprawie w końcu dojdzie do przełomu. 

Organizacja MEDEL wyraża zaniepokojenie w sprawie odmowy zaprzysiężenia 13 sędziów przez Prezydenta Dudę

Organizacja MEDEL, będąca federacją kilkudziesięciu stowarzyszeń sędziów i prokuratorów z całej Europy, w liście do Prezydenta Andrzeja Dudy, adresowanym na 12 sierpnia, wyraża głębokie zaniepokojenie w związku z odmową zaprzysiężenie 13 sędziów.

Publikacja kolejnych dzienników Himmlera

Niemiecki Bild opublikował właśnie, uważane dotąd za zaginione, dzienniki Heinricha Himmlera. Tekst nosi podtytuł "masaż, telefon do córki, wyroki śmierci", co stanowi swoistą kwintesencję dni skrupulatnie dzielonych między życiem rodzinnym i pracą w obozach śmierci.

Reichsfuehrer-SS Heinrich Himmler z córką Gudrun.
Źródło: US Holocaut Memorial Musem

Sędziowie ad hoc w ETPCz - a sprawa polska

W mijającym tygodniu DGP opublikował artykuł, który odbił się dużym echem w środowisku prawniczym. W artykule zarzucono MSZ zaniedbanie przedstawienia do ETPCz prawidłowej listy osób gotowych do pełnienia funkcji sędziów ad hoc w Trybunale i tym samym narażenie Polski na zagrożenie, iż w sytuacji, w której dojdzie do wyłączenia polskiego sędziego stałego, prezes Trybunału będzie musiał wskazać innego sędziego zasiadającego stale, a nie osobę z Polski - z założenia lepiej znającą meandry prawa polskiego. Jak się jednak okazuje, poważnie sformułowane zarzuty nie pokrywają się z rzeczywistością.

Oddalone roszczenia arbitrażowe Almås p. Polsce

Trwa dobra passa Skarbu Państwa w międzynarodowym arbitrażu inwestycyjnym. Po opisywanych przez nas zwycięstwach w sprawach Laboratorium Frakcjonowania Osocza (posty tutaj i tu) oraz producentów margaryny Kama (zob. tu), z początkiem miesiąca dobiegła nas wiadomość o oddaleniu wszystkich roszczeń braci Almås przeciwko Polsce. Trybunał UNCITRAL zasądził także zwrot części kosztów na rzecz strony pozwanej. Inwestorzy dochodzili odszkodowania w wysokości 100 mln zł (Rynek Prawniczy, Domański Zakrzewski Palinka wygrała dla Polski arbitraż z norweskimi rolnikami; 75 mln zł wg. źródeł cytowanych poniżej). 

Przymusowe uszczuplenie greckich oszczędności zgodne z EKPCz

W politycznie i prawnie ważkim sporze  – powództwa wniesionego przez 6’320 obywateli Grecji, którzy zainwestowali od 10’000 do 1’510’000 euro w obligacje Skarbu Państwa – wynikłym w związku z greckim kryzysem finansowym, Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że uszczuplenie (haircut) oszczędności osób prywatnych przy okazji przymusowej konwersji obligacji, na warunkach wynegocjowanych z sektorem finansowym, nie naruszało prawa własności skarżących.

Prześladowany w przeszłości przez Al-Kaidę Irakijczyk może poszukiwać ochrony w Szwecji - wyrok ETPCz w sprawie K. i inni p. Szwecji

Trybunał strasburski powraca powoli do pracy po wakacyjnej przerwie i to od razu orzeczeniem Wielkiej Izby. W sprawie J.K. i inni p. Szwecji Trybunał zmierzył się z problemem nieudzielenia azylu rodzinie, w której jednego z jej członków przed ucieczką z Iraku życia chciała pozbawić Al-Kaida. Mężczyzna i jego rodzina byli do 2008 r. obiektami ataków organizacji terrorystycznej z powodu prowadzenia działalności gospodarczej związanej z zaopatrywaniem amerykańskiej bazy wojskowej. W 2011 r. przedostali się do Europy i poprosili o azyl w Szwecji. 

Sprawa podzieliła sędziów, ponieważ konkluzja o tym, iż wykonanie decyzji wydaleniowej stanowiłoby naruszenie art. 3 Konwencji zapadła większością 10 do 7 głosów. 

Prezydent Filipin grozi (sukinsynom z) ONZ

W ubiegłym tygodniu ze strony ONZ, w tym dwójki specjalnych sprawozdawców Dainiusa Pūrasa (ds. powszechnego prawa do korzystania z najwyższych osiągalnych standardów opieki zdrowotnej) oraz Agnes Callamard (ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji), padło szereg krytycznych uwag pod adresem rządu Filipin. Prezydent tego państwa Rodrigo Duterte prowadzi bowiem krwawą walkę z narkotykami i przestępczością. W odpowiedzi, Duterte obraził funkcjonariuszy Organizacji i zagroził jej opuszczeniem.

USA ujawniają instrukcję zastosowania dronów bojowych

Mocą nakazu sądowego, wydanego na wniosek Amerykańskiej Unii Swobód Obywatelskich (ACLU), amerykańska administracja została zobowiązana do opublikowania zasad zastosowania dronów bojowych "poza terytorium USA i na obszarach prowadzenia działań zbrojnych". W praktyce kontrowersje dotyczą skali wykorzystania dronów w ramach, szeroko zakrojonych, działań antyterrorystycznych i związanych z tym ofiar ubocznych.

Z początkiem miesiąca poznaliśmy zatem przede wszystkim, wydane w maju 2013 r., Presidential Policy Guidance (PPG), roboczo określany mianem Playbook. Mimo że miało to wówczas stanowić element realizacji wyborczych obietnic w zakresie zwiększenia przejrzystości programu dronów, opinia publiczna dotąd znała tylko ogólny Factsheet. Dokument został odtajniony z pewnymi wyjątkami.

Proces Abu Touraba rozpoczął się właśnie przed MTK...

Dziś rozpoczął się przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym proces Abu Touraba, o którym pisaliśmy już kilkakrotnie: zobacz tu, tu, oraz szeroką analizę: zamieszczoną na ssrn. Proces jest wyjątkowy z wielu powodów, pozwolę sobie wymienić jedynie kilka. Po pierwsze, jest to pierwsza sprawa przed Trybunałem, która dotyczy jedynie jednej zbrodni i jest nią  zbrodnia wojenna polegająca na celowym niszczeniu

Kolejna przegrana Rosji w WTO – tym razem w sporze o polskie mięso

W zeszły piątek panel WTO ogłosiła raport w sporze pomiędzy UE a Rosją, dotyczącym rosyjskiego embarga na import trzody chlewnej oraz wieprzowiny z terytorium Unii (Russian Federation – Measures on the Importation of Live Pigs, Pork and Other Pig Products from the European Union, o sporze tym pisaliśmy wcześniej tu, tu oraz tu). Restrykcje handlowe zostały wprowadzone przez Rosję w okresie od stycznia do października 2014 r. w formie unijnego embarga oraz indywidualnych ograniczeń obejmujących cztery państwa członkowskie (Polskę, Litwę, Łotwę oraz Estonię). Formalnym uzasadnieniem tych ograniczeń było wykrycie dwóch przypadków afrykańskiego pomoru świń (APŚ) na Litwie oraz w Polsce, wielu jednak obserwatorów słusznie uważało że jest to kara za zaangażowanie obu krajów (lub szerzej całej UE) w kryzys ukraiński. 

ONZ uznaje swoją odpowiedzialność za epidemię cholery na Haiti

Po sześciu latach kontrowersji i sporów prawnych dotyczących winy misji ONZ, wysłanej na Haiti celem walki ze skutkami trzęsienia ziemi, które pochłonęło 220'000 ofiar (nasz post tutaj), za wybuch cholery, Organizacja uznała swoją współodpowiedzialność.

Jak poinformował rzecznik prasowy SG ONZ, Farhan Haq, Sekretarz Generalny Bank Ki-moon pracuje obecnie nad pakietem "pomocy materialnej" to ofiar epidemii. Szacuje się, że uprawionych do odszkodowania może być przeszło 800 000 osób, tj. ok. 7% ludności wyspy (NY Times, UN to Provide 'Material Assistance' to Haiti Cholera Victims). W wyniku choroby zginęło przeszło 9 200 osób, a w marcu b.r. średnia umieralność utrzymywała się na poziomie 37 osób miesięcznie.

Turcja normalizuje stosunki z Izraelem

W dniu dzisiejszym, związana z tureckimi kręgami rządowymi, jedna z agencji prasowych poinformowała o ratyfikacji przez parlament w Ankarze porozumienia z Izraelem. Tym samym dobiega końca sześcioletni spór dyplomatyczny pomiędzy oboma stolicami (Le Monde, Turquie : le Parlement ratifie l’accord mettant fin à six ans de brouille diplomatique avec Israël). Sprawa jest o tyle istotna, że państwa te prowadziły ścisłą współpracę m.in. wojskową i wywiadowczą od lat 90. XX w. Opóźnienie ratyfikacji spowodowane było nieudanym zamachem stanu z 15 lipca, jednak istotnym bodźcem do nadania toku sprawie miała być rosnąca pozycja Iranu.

***

Stosunki bilateralne, pogarszające się od 2000 r., zostały zerwane w 2010 r. Wtedy to izraelscy komandosi z powietrza i z wody wdarli się na pokład tureckiego statku Mavi Marmara, wchodzącego w skład Flotylli Wolności. Jej celem było przełamanie morskiej blokady strefy Gazy. W rezultacie zginęło dziewięciu marynarzy, a kilkunastu zostało rannych. 

W 2011 r. zarówno powołana przez Izrael specjalna komisja ds. zbadania incydentu jak i ciało ONZ stwierdziły, że podjęte działania wchodziły w zakres legalnej samoobrony (Le Monde, « Mavi-Marmara », l'affaire qui a consommé la rupture entre Israël et la Turquie). Jerozolima odmówiła przeprosin oraz zapłaty odszkodowań rodzinom ofiar.

MV Mavi Marmara. Źródło: wikipedia

Spiskowa teoria (greckiego) kryzysu finansowego

Przyczynkiem do niecodziennej debaty wokół greckiego-europejskiego kryzysu zadłużenia stały się zarzuty karne "narażenia interesu państwowego" wobec byłego szefa greckiego urzędu statystycznego, Andreasa Georgiou. Miał on wpłynąć na szacunki krajowego deficytu, skutkiem czego była ingerencja trojki (tj. MFW, EBC i Komisji Europejskiej decydujących o warunkach restrukturyzacji długu). 

Ateński Sąd Najwyższy właśnie zwrócił sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd apelacyjny. To jednak nie kwestie prawne znalazły się w sferze zainteresowania opinii publicznej.

W Sudanie i w Sudanie Południowym nadal niespokojnie...

Od początku wakacji Rada Bezpieczeństwa sukcesywnie zajmuje się sytuacją w Sudanie i Sudanie Południowym. Dnia 29 czerwca rozszerzono misję ONZ w Darfurze UNAMID (zobacz rezolucję rezolucję Rady 2296 (2016) ), która teraz będzie się składać z 15, 845 żołnierzy; 1,583 personelu policyjnego i 13 jednostek policyjnych po 140 osób personelu w każdej. Zdaniem Omera Dahaba Fadl Mohameda przedstawiciela Sudanu przy ONZ- misja nie jest już potrzebna (zobacz artykuł w Sudan tribune) jednak przyjęta jednogłośnie rezolucja jest skierowana na ochronę ludności cywilnej, która cały czas doświadcza  krzywdy i wysiedleń z powodu toczących się walk pomiędzy bojówkami i plemionami.

Miesiąc później Rada w rezolucji 2302 (2016) rozszerzyła mandat misji w Sudanie Południowym do 12 sierpnia i parę dni temu zrobiła to ponownie, tym razem rozszerzając misję UNMISS

KRLD wznawia produkcję plutonu i zapowiada dalsze testy

Mimo że w lutym i marcu b.r. najpierw pojedyncze państwa, a następnie RB ONZ odpowiedziały sankcjami na koreański program zbrojeń nuklearnych (nasz post tutaj), reakcja KRLD dość szybko wzbudziła obawy, że środki te okażą się niewystarczające (nasze posty tu i tu). Wygląda na to, że pesymistyczne prognozy właśnie się sprawdzają.

Zmarł Profesor Jan Kolasa

Z ogromnym żalem zawiadamiamy, że w dniu 13 sierpnia zmarł profesor Jan Kolasa, wybitny znawca prawa międzynarodowego i europejskiego.  Prof. Kolasa był absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu w Princeton, wieloletnim Kierownikiem Katedry Prawa Międzynarodowego i Europejskiego, członkiem Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego, Rady Kuratorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. A dla wielu pokoleń internacjonalistów był mentorem, wspaniałym nauczycielem lub po prostu przyjacielem.

Rodzinie, wychowankom i współpracownikom składamy szczere wyrazy współczucia.

Redakcja Bloga PPM

Zobacz także

- https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Kolasa 

- informacja na stronie UWr

 

Rosja przegrywa swój pierwszy spór w WTO!

W ostatni piątek (12 sierpnia 2016 r.) panel Światowej Organizacji Handlu (WTO) ogłosił długo oczekiwany raport w sporze pomiędzy Unią Europejską (UE) a Rosją dotyczącym ceł stosowanych przez Rosję w odniesieniu do szeregu unijnych towarów (Russia - Tariff Treatement of Certain Agricultural and Manufacturing Products, WT/DS485/6) (o sporze tym informowaliśmy już wcześniej - por. tu oraz tu). Warto zwrócić uwagę, że jest to pierwszy rozstrzygnięty w ramach WTO spór, który dotyczy Rosji.

Olimpijska reprezentacja uchodźców

Podczas gdy świat zmaga się z najgorszym kryzysem migracyjnym od czasów II wojny światowej, a Polska zamyka granice (DGP, Ostra selekcja na granicy. Polska nie wpuszcza chętnie uchodźców), właśnie igrzyska w Rio stały się okazją do symbolicznego podkreślenia skali problemu. Symbolu dla 65 milionów osób zmuszonych do opuszczenia swojego kraju o tyle istotnego, o ile powszechna sympatia wobec sportowców-uchodźców nie przekłada się na empatię świata dla samych uchodźców (NYT, The World Loves Refugees, When They’re Olympians). 

Zrywając ze 120 letnią tradycją organizacji zawodów przez komitety narodowe, Rada Wykonawcza Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego dopuściła do startów zespół składający się z uchodźców, na prawach równych krajowym komitetom olimpijskim. Wymagało to podjęcia decyzji w szeregu kwestii formalnych.

Zakończenie działalności Panelu Doradczego ds. Praw Człowieka w Kosowie

Z dniem 1 lipca 2016 r. swoją misję zakończył Panel Doradczy ds. Praw Człowieka (Human Rights Advisory Panel) powołany do rozpatrywania skarg indywidualnych na działalność Misji Tymczasowej Administracji ONZ w Kosowie (UNMIK). 

Panel ustanowiony Regulacją UNMIK nr 2006/12 był jak do tej pory jedynym mechanizmem powołanym do zajmowania się naruszeniami praw człowieka, za popełnienie których odpowiedzialność mogła być przypisana misjom ONZ. Pomimo że Panel nie mógł przyznawać zadośćuczynień, czy orzekać o konieczności podjęcia innych środków indywidualnych, w przypadku stwierdzenia odpowiedzialności UNMIK, mógł on występować o realizację tych zaleceń przez Specjalnego Przedstawiciela SG ONZ posiadającego bardzo szerokie kompetencje (choć czynił to wielokrotnie, działania te były bezskuteczne!).Na zakończenie swojej misji Panel przedstawił raport z działalności w latach 2015 i 2016 (dostępny tu) oraz raport końcowy (dostępny tu). Warto przypomnieć, że ostatniemu składowi Panelu przewodniczył, Marek Antoni Nowicki, a a obok niego zasiadały w nim Christine Chinkin oraz Françoise Tulkens.

Igrzyska arbitrażowe

We wczorajszym poście dotyczącym raczej ponurej atmosfery wokół trwających zmagań olimpijskich wspomnieliśmy m.in. o skandalu dopingowym dotyczącym rosyjskiej reprezentacji lekkoatletycznej. O ile wcześniejsza dyskwalifikacja MKOL rosyjskich olimpijczyków została ograniczona co do wybranych osób (Reuters, Sports tribunal opens Rio's doors to more Russian dopers), o tyle Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski zdyskwalifikował całą reprezentację, której przysługuje 21 dniowy termin odwołania od decyzji (CNN, Entire Russian Team Banned From Paralympics in Rio Over Doping). Afery dopingowe nie ograniczają się zresztą jedynie do sportowców rosyjskich, o czym boleśnie przekonali się choćby polscy kibice (Eurosport.onet.pl, Rio 2016: fatalne informacje, trzeci Polak prawdopodobnie na dopingu).

Z interesującej nas perspektywy prawnomiędzynarodowej nie sposób zatem nie odnotować rekordowej liczby postępowań, które m.in. na tym tle wszczęto przed funkcjonującym ad hoc Trybunałem Arbitrażowym ds. Sportu (CAS).

Walka Kosowa o państwowość

Trwające w Brazylii zmagania olimpijskie skłoniły szereg komentatorów do konstatacji, że jesteśmy świadkami ostatecznego upadku idei ruchu olimpijskiego. Atmosferę święta sportu zniszczyły kolejne kryzy począwszy od tego trawiącego państwo goszczącego zawody (kryzys konstytucyjny, polityczny, społeczno-gospodarczy), przez międzynarodowy ruch olimpijski (masowe stosowanie dopingu przez reprezentację Rosji), po konflikty zbrojne godzące w fundamenty porządku prawnomiędzynarodowego (jak choćby okupacja Ukrainy przez Rosję, czy sytuacja w Syrii). 

W tym kontekście warto zwrócić uwagę na pojedyncze doniesienia napawające optymizmem. Do takich można zaliczyć złoty medal w judo wywalczony przez skromną i nader sympatyczną zawodniczkę, Majlindę Kelmendi (kategoria do 52 kg kobiet).

Guest post: Odpowiedzialność podmiotów prywatnych za naruszenia prawa człowieka w zw. ze zmianami klimatycznymi

Filipiny to państwo wyspiarskie, często odczuwające negatywne skutki zjawisk atmosferycznych takich jak tajfuny i cyklony. Zjawiska te obecnie występują nie tylko częściej ale również mają większą skalę (np. super-tajfun Haiyan/Yolanda, który w 2013 r. zabił ponad 6.000 osób oraz pozbawił domów ponad 650.000). Ich natężenie jest powszechnie łączone z postępującymi zmianami klimatycznymi, których Filipińczycy czują się ofiarami. Wielu z nich żąda więc „sprawiedliwości” - poszukując winnych zaistniałego stanu rzeczy, którym powinna zostać przypisana odpowiedzialność oraz wymierzona odpowiednia kara. 

Komisja Wenecka ponownie przyjedzie do Polski

Komisja Wenecka na jesiennej sesji plenarnej (14-15 października) wyda opinię ws. najnowszej nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom nie uczyni tego natychmiast, w trybie pilnym. Jak zapowiedział rzecznik Rady Europy Panos Kakaviatos, delegacja sprawozdawców Komisji Weneckiej odwiedzi Polskę we wrześniu.

Rocznica rzezi Woli (1944) - szereg pytań prawnych

Kilka dni temu (1 sierpnia) obchodziliśmy 72 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Dziś (5 sierpnia) trzeba przypomnieć, kto był główną ofiarą pacyfikowania Warszawy. Według różnych szacunków w wyniku powstania zginęło ok. 16 tysięcy powstańców, lecz prawie 160-200 tysięcy cywilów. Zbrodnicza pacyfikacja była skutkiem rozkazu Hitlera (przekazy ustne m.in. Guderiana, że taki rozkaz padł) i Himmlera (dowód na piśmie wydania owego rozkazu), że Warszawę należy zniszczyć, a jej mieszkańców wymordować. 

Najtragiczniejszy los był Ochoty i Woli, gdzie oprócz armii niemieckiej i policji skierowano oddziały pospolitych bandytów pod dowództwem Kamińskiego i Dirlewangera. Sam Bach-Zelewski, który otrzymał zadanie spacyfikowania Warszawy ze względu na swe zasługi w działaniach antypartyzanckich na terytorium ZSRR potwierdził w zeznaniach przed prokuratorem Sawickim, iż były to zwykłe świnie, bandyci i na jego rozkaz - po tym jak Kamiński nie podporządkował się jego poleceniom - zlikwidowano Kamińskiego (Dirlewangera po wojnie dzięki informacjom francuskiego ruchu oporu zamordowali Polacy). Zanim jednak Bach-Zelewski dotarł po południu 5 sierpnia, tzw. rzeź Woli rozpoczął Reinefarth. 

Nazwa masakry Woli jest nieprzypadkowa, gdyż według różnych szacunków systematyczne zabójstwa cywilów, które rozpoczęły się 5 sierpnia i z największym natężeniem trwały do 7 sierpnia (po tej dacie nadal rozstrzeliwano cywilów, lecz na mniejszą skalę)  zginęło 40-60 tysięcy cywilów. Dom po domu wyprowadzano cywilów i ich rozstrzeliwano. Ciała układano w stosy i palono. Dramatyczne zapisy zeznań osób, którym udało się przeżyć zostały właśnie udostępnione w wersji elektronicznej przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego (zob. tutaj). Można z nich wyczytać, z jaką brutalną dokładnością wykonywano rozkaz Hitlera/Himmlera. Nie oszczędzano dzieci, kobiet, księży, lekarzy, chorych. Jeśli mowa o dzieciach, to trzeba podkreślić, że dobijano niemowlęta w wózkach, a nawet noworodki. Świadectwa są przerażające i niestety boleśnie wiarygodne.

 Ocena ilości ofiar rzezi Woli i ich identyfikacja była niezwykle trudna, gdyż ginęły całe rodziny i ich sąsiedzi. Ciała palono, więc na podstawie wagi spopielonych ciał trzeba było dokonywać obliczeń (por. stronę Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie starano umieścić się dane ofiar cywilnych, zobacz tutaj). Pomijając jednak wymiar czysto ludzki (który oczywiście jest w tym kontekście najważniejszy), rzeź woli prowokuje wiele pytań z zakresu prawa międzynarodowego:

Zniszczenie domu w wyniku ostrzału trzeba udokumentować - ETPCz o skargach zw. z konfliktem na Ukrainie

Przed przerwą wakacyjną ETPCz przystąpił do rozpatrywania pierwszych skarg złożonych na kanwie konfliktu na Wschodniej Ukrainie. W trzech skargach Lisnyy i inni p. Ukrainie i Rosji skarżący zarzucali naruszenie szeregu ich praw konwencyjnych poprzez zniszczenie w trakcie ostrzału ich domów i całego dobytku położonych w regionie donietskim. Co zaskakujące skarżący nie przedstawili żadnych dowodów na to, że byli właścicielami zniszczonych nieruchomości, nie wykazali, iż występowali do władz o jakiekolwiek zaświadczenia dokumentujące ich władztwo, a do Trybunału przesłali jedynie kopie paszportów, jeden zdjęcia zniszczonego domu, a pozostali wycinki z mediów opisujące konflikt. Trybunał, powołując się na dotychczasowe orzecznictwo - także w sprawach dotyczących innych konfliktów, odrzucił skargi jako niedostatecznie udokumentowane. Szkoda, że tak ważny problem jak zniszczenia domów w trakcie trwającego konfliktu zbrojnego na Ukrainie nie doczekał się na razie oceny ETPCz. Niewątpliwie w tego typu skargach Trybunał oprócz dokonania oceny naruszenia praw konwencyjnych będzie musiał pochylić się nad kwestią rozgraniczenia jurysdykcji Ukrainy i Rosji.