Unia Europejska odrzuca brytyjską propozycję Brexitu w obszarze usług finansowych

Unia Europejska odrzuciła brytyjską propozycję regulacji dostępu do unijnego rynku usług finansowych po Brexicie. Zdaniem Brukseli pozbawiała ona UE "autonomii decyzyjnej" (FT, Brussels rejects UK’s financial services Brexit plan). Jak stwierdził główny negocjator UE ds. Brexitu, Michel Barnier, przyjęcie stanowiska zaprezentowanego przez rząd Theresy May w niedawno opublikowanej Białej Księdze oznaczałoby naruszenie zasady, zgodnie z którą prawo dostępu do unijnego rynku usług jest wyrazem dobrej woli Brukseli i jako takie może być swobodnie odebrane.

W opublikowanej na początku lipca Białej Księdze, Wielka Brytania zrezygnowała z domagania się "wzajemnego uznania" (mutual recognition) i akceptowała perspektywę utraty tzw. jednolitej licencji europejskiej (jednolitego paszportu), pozwalającej bezpośrednio oferować usługi londyńskiego sektora finansowego  klientom z pozostałych państw UE.

Sezon wakacyjny

Drodzy Czytelnicy,

W minionych latach okres wakacyjnego braku dostępu do sieci zmuszał niektórych do bolesnego oderwania się od ulubionej lektury Przeglądu Prawa Międzynarodowego. 

W trosce o niezmącony spokój wypoczynku naszych Czytelników w tym roku w sierpniu ograniczymy działalność do sporadycznego informowania o najważniejszych wydarzeniach. Do ciągłego blogowania wracamy we wrześniu. 

Tymczasem życzymy wszystkim udanych wakacji! 

Redakcja PPM

UE przyjmuje blocking statute przeciwko amerykański sankcjom: nieskuteczny środek neutralizacji nieskutecznych sankcji.

Pod koniec maja, w kontekście doniesień o pogwałceniu przez USA porozumienia nuklearnego i przywrócenia sankcji przeciwko Iranowi, zwracaliśmy uwagę na zapowiedź Unii Europejskiej posłużenia się tzw. blocking statute - instrumentem wywierania presji na przedsiębiorców celem zmuszenia ich do niepodporządkowania się amerykańskim sankcjom. 

Podstawą prawną neutralizacji sankcji gospodarczych państw trzecich o ekstraterytorialnym zasięgu stosowaniu jest Rozporządzenie Rady (WE) 2271/96 z 22 listopada 1996 r. Odpowiednio, Komisja wystąpiła z propozycją Rozporządzenia delegowanego C(2018) 3572 final, nowelizującego załącznik do Rozporządzenia Rady, które wyznacza jego zakres przedmiotowy. Unijne środki odwetowe mają wejść w życie z początkiem przyszłego tygodnia tj. 6 sierpnia (państwa członkowskie nie wniosły sprzeciwów, PE od 6 czerwca do dziś się w tej kwestii nie wypowiedział, zatem nie należy spodziewać się sprzeciwu w ciągu ostatnich 5 dni terminu konsultacji).

Oczywiście wewnętrzny akt prawny Unii Europejskiej nie może podważyć mocy prawnej regulacji amerykańskich. Jego skutkiem jest natomiast możliwość nałożenia, na mocy art. 5 Rozporządzenia, sankcji na "podmioty unijne", które zastosowałoby się do amerykańskich sankcji wtórnych w tym do orzeczeń sądowych (do "jakichkolwiek wymogów lub zakazów ustanowionych na podstawie lub wynikających z, pośrednio lub bezpośrednio, aktów prawnych wskazanych w załączniku").  Zarazem ten sam akt prawny stanowi możliwość ograniczenia jego stosowania, gdyby złamanie (amerykańskich) sankcji pociągnęło za sobą "istotne konsekwencje dla danego podmiotu lub UE". Innymi słowy, blocking statute obowiązuje przede wszystkim w sytuacjach o ograniczonej doniosłości faktycznej.

Guest post: Immunitet obcego państwa, czyli o wkładzie PiS w rozwój prawa międzynarodowego

Zgodnie z niedawną informacją prasową, sejmowa komisja ustawodawcza poparła w czwartek jednogłośnie propozycję stanowiska Sejmu dla Trybunału Konstytucyjnego o niekonstytucyjności przepisu dotyczącego immunitetu obcych państw, na podstawie którego polski sąd bezwarunkowo musi odrzucić pozew w sprawach dotyczących zbrodni wojennych (zob. http://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/ust_o247/$file/ust_o247.pdf i o samym poselskim wniosku do tzw. TK na blogu).

Niezależnie od oceny politycznej awanturniczej praktyki wyciągania  straszaka niemieckiego przy okazji turbulencji wewnętrznych, praktykowanej tradycyjnie od zamierzchłych czasów PRLu (historia powtarza się - szczęśliwie - jako farsa), wspomniana propozycja Sejmu wzbudza bardzo poważne zastrzeżenia z punktu widzenia prawa międzynarodowego. Niniejsza analiza jest z konieczności skrótowa, ale mamy nadzieję, że będzie przyczynkiem dla oceny polskiej praktyki prawnej.

Wszyscy autorzy w gruncie rzeczy bezrefleksyjnie akceptują prymat konstytucji RP nad wszystkimi pozostałymi normami prawnymi. Tymczasem również na gruncie tejże konstytucji prymat ten nie jest absolutny. Konstrukcja art.8 i 9 wskazuje, że zasada prymatu dotyczy tylko krajowej przestrzeni prawnej (potwierdził to TK chociażby w wyroku w sprawie traktatu akcesyjnego do UE). Nakaz przestrzegania wiążącego prawa międzynarodowego stanowi lex specialis w odniesieniu do pierwszeństwa konstytucji i implikuje konieczność dostosowania jej przepisów do prawa międzynarodowego (możliwość przeprowadzenia efektywnej zmiany prawa międzynarodowego w przedmiocie immunitetu państwa w obecnej sytuacji i pozycji Polski wydaje się nierealna, a ze wspólnoty międzynarodowej byłoby trudno wystąpić). Przypominamy naszą ulubioną frazę z orzecznictwa STSM: w sprawie niektórych interesów niemieckich na Górnym Śląsku (1926) trybunał stwierdził, że prawo wewnętrzne państw z punktu widzenia prawa międzynarodowego jest tylko faktem, objawem woli i działalności (praktyki) państw. Dotyczy to również konstytucji.

Raport panelu WTO w sprawie wymogu jednolitych opakowań wyrobów tytoniowych

Pod koniec czerwca 2018 r. zespół orzekający WTO wydał długo oczekiwany raport w sprawie jednolitych opakowań wyrobów tytoniowych. Wymóg taki wprowadziła w 2012 r. Australia (nota bene jako pierwszy kraj na świecie). Celem nowego prawa było zwiększenie ochrony zdrowia publicznego poprzez zniechęcanie potencjalnych użytkowników przed rozpoczynaniem lub powrotem do używania wyrobów tytoniowych oraz zachęcanie tych którzy już używają tych produktów do ich porzucenia. Cel ten miał być realizowany poprzez zwiększenie skuteczność ostrzeżeń zdrowotnych umieszczanych na opakowaniach oraz generalne ograniczenie atrakcyjność wyrobów tytoniowych.

Ustawa oraz jej akty wykonawcze określiły w szczegółowy sposób wygląd opakowań produktów tytoniowych, w tym ich kolor, kształt i wielkość, a także rozmieszczenie na nich poszczególnych elementów. Zgodnie z tymi przepisami wszystkie opakowania wyrobów tytoniowych muszą mieć ciemnooliwkowe tło (ang. drab dark brown lub – w technicznej nomenklaturze – Pantone 448C). Ustawa wprowadziła również zakaz umieszczania na opakowaniach wyrobów tytoniowych jakichkolwiek znaków towarowych i innych oznaczeń, poza marką wyrobu, nazwą producenta oraz określeniem wariantu produktu (np. menthol, gold , blue lub white). Nazwy te mogą być umieszczone na opakowaniu jedynie w określonych miejscach oraz przy użyciu obowiązkowej czcionki (Lucida Sans). Również wielkość i kolor czcionki są uregulowane. Standaryzacji poddano także wielkość oraz kształt opakowania – zarówno jednostkowego, jak i zbiorczego (kartony).

Wygląd opakowania papierosów
(źródło: https://www.telegraph.co.uk/science/2017/04/26/plain-cigarette-packaging-works-scientists-suggest-ahead-uk/) 

Kolejna rekordowa kara nałożona przez Komisję Europejską

W ubiegłym tygodniu Komisja Europejska nałożyła karę w wysokości 4,34 mld euro na Google za naruszenie unijnych przepisów dotyczących ochrony konkurencji. Kara ta jest niemal dwukrotnie wyższa od poprzedniego „rekordu” w tej dziedzinie. W ubiegłym roku Komisja nałożyła (także na Google) karę w wysokości „zaledwie” 2,4 mld euro. 

Wyrok TS UE w sprawie C-216/18 PPU Minister for Justice and Equality v LM (Nieprawidłowości w systemie sądownictwa): sąd państwa członkowskiego musi wstrzymać wykonanie ENA w przypadku rzeczywistego ryzyka naruszenia prawa do niezawisłego sądu

Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał wczoraj (25 czerwca) bardzo ważny z perspektywy oceny naruszeń zasady praworządności w Polsce, a zwłaszcza zmian w polskim sądownictwie wyrok w sprawie C-216/18 PPU Minister for Justice and Equality/LM (Nieprawidłowości w systemie sądownictwa).

Odpowiadając w trybie prejudycjalnym (art. 267 TFUE) na pytania irlandzkiego High Court Trybunał stwierdził, że sąd państwa członkowskiego, musi (a nie "tylko" może) wstrzymać wykonanie europejskiego nakazu aresztowania (ENA), jeśli uzna, że osoba, której nakaz dotyczy mogłaby, ze względu na nieprawidłowości mogące mieć wpływ na niezawisłość władzy sądowniczej w państwie członkowskim wydającym ENA, zostać narażona na ryzyko naruszenia swojego prawa podstawowego do niezawisłego sądu, które stanowi istotę prawa podstawowego do rzetelnego procesu sądowego (pkt 78 wyroku).

Ponieważ sprawę śledzimy od samego początku i jej okoliczności, same pytania prejudycjalne i opinię rzecznika generalnego opisywaliśmy już w poprzednich postach (zob. tu i tu), tutaj skupimy się na samym wyroku TS.   

ETPC wspiera więźnia politycznego Olega Sentsova

Rozgrywany w Rosji Mundial był okazją do nagłosnienia sprawy prowadzącego strajk głodowy ukraińskiego filmowca Olega Sentsova, który odbywa w kolonii karnej Labytnangi karę 20 lat pozbawienia wolnosci. W maju rozpoczął strajk głodowy domagając się uwolnienia wszystkich ukraińskich więźniów politycznych pozbawionych wolności w Rosji i na Krymie. Równoczesnie złożył skargę do ETPC podnosząc zarzuty na podstawie art. 3 - zakaz tortur w związku ze sposobem traktowania go w więzieniu, art. 5 brakiem podstawy prawnej do pozbawienia wolności oraz art. 34 w zakresie uniemożliwienia mu skutecznego złożenia skargi do Trybunału. Mimo dużego zainteresowania światowej opinii publicznej jego losem, więzień nie doczekał się żadnej reakcji władz rosyjskich. W związku ze znacznym pogorszeniem jego stanu zdrowia w skutek prowadzonego strajku, pełnomocnik Sentsova wystąpił do ETPC o nałożenie na Rosję środków tymczasowych co do zapewnienia skarżącemu odpowiedniej opieki medycznej. 25 lipca ETPC taki środek nałożył zwracając się do Sentsova o zaprzestanie strajku głodowego i przyjęcie oferty leczenia władz rosyjskich. 

Teraz należy czekać na reakcję wladz rosyjskich na środki nałożone przez Trybunał.

Pokłosie Achmea: komunikat KE ws. wewnątrz-unijnych inwestycji

Nie milkną echa wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ws. Achmea (o którym pisaliśmy tu, tu i tu). Mimo że Komisja Europejska sprawiała wówczas wrażenie przekonanej, że wyrok oznaczał jej ostateczne zwycięstwo w krucjacie przeciwko wewnątrz-unijnym traktatom o popieraniu i ochronie inwestycji (BITów), ani późniejsze wyroki arbitraży inwestycyjnych ani opinie komentatorów wcale nie są w tej kwestii jednomyślne. To właśnie mogło skłonić KE do podjęcia próby odzyskania inicjatywy w debacie (aczkolwiek sama Komisja utrzymuje, że celem poniższego oświadczenia jest uspokojenie inwestorów potencjalnie wystraszonych konsekwencjami prawnymi Achmea).

Odpowiednio Komisja opublikowała Komunikat o ochronie wewnątrz-unijnych inwestycji, w którym podkreśliła: 

• doniosłość swobód przepływu kapitału, usług, towarów i pracowników dla wspólnego rynku i podstawowych wolności w UE, 
• sprzeczność arbitrażu państwo-inwestor z prawem UE,
• doniosłość prawa państw do regulacji funkcjonowania rynków dla ochrony interesu publicznego, nawet gdy ma to negatywny wpływ na pozycję prawną inwestorów.

Iran pozywa USA w związku z przywróceniem sankcji gospodarczych

W maju b.r. informowaliśmy, że prezydenta USA Donald Trump zadecydował o wycofaniu z porozumienia nuklearnego z Iranem, JCPOA (tutaj) a następnie o przywróceniu sankcji gospodarczych (tu). Mimo że pozornie USA jedynie przywróciły stan uprzedni w zakresie korzystania ze środków przymuszających, normatywny kontekst uległ diametralnej zmianie. Nie dość bowiem, że Stany Zjednoczone pogwałciły postanowienia JCPOA (nad statusem prawnym porozumienia dyskutowaliśmy zresztą przy okazji posta), to jednocześnie pogwałciły rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ, mocą której Rada jednomyślnie poparła irański kompromis. W związku z powyższym można dowodzić, że amerykańskie sankcje naruszają i naruszą (kolejna transza) szereg traktatów. 

Siatka przemytników zabytków rozbita - sukces wspólnej operacji policji czterech państw UE

Źródło: Carabinieri TPC; http://art-crime.blogspot.com/2018/07/operation-demetra-trafficking-of.html

Na początku lipca w Caltanisetta (Sycylia), podczas konferencji prasowej ogłoszono rezultaty dochodzenia dotyczącego nielegalnego obrotu zabytkami archeologicznymi, prowadzonego od 2014 r., pod kryptonimem "Demeter". W wyniku współpracy śledczych z Włoch, Hiszpanii, Niemiec i Wielkiej Brytanii dokonano zatrzymań 23 osób i odzyskano około 25 tysięcy przedmiotów (rzeźby, monety oraz fragmenty ceramiki), wartych kilkadziesiąt milionów euro. W operację były również zaangażowane EUROPOL i EUROJUST. "Demeter" stanowi jedno z najbardziej spektakularnych sukcesów międzynarodowej współpracy na rzecz zwalczania przestępstw przeciwko dziedzictwu kultury.

UE i Japonia podpisały umowę umowę o współpracy gospodarczej

17 lipca, podczas szczytu w Tokio przewodniczący Jean-Claude Juncker i Donald Tusk w imieniu Unii Europejskiej oraz premier Shinzo Abe w imieniu Japonii podpisali umowę o partnerstwie gospodarczym. Umowa handlowa UE - Japonia jest największą obecnie umową handlową tego typu jeśli wziąć pod uwagę udział w handlu światowym partnerów oraz siłę ich gospodarek. Japonia jest także istotnym partnerem handlowym UE, chociaż z dużym potencjałem wzrostu, gdyż zajmuje dopiero siódme miejsce wśród partnerów UE. Podpisana umowa, jak informowaliśmy wcześniej, będzie podstawą utworzenia strefy wolnego handlu. Jest to także umowa o partnerstwie gospodarczym w rozumieniu art. V GATS, dotyczy zatem także handlu usługami. Jej zakres jest jednak znacznie szerszy. 

MSZ nagradza: odznaczenie "Bene Merito" oraz Międzynarodowa Nagroda im Rafała Lemkina

Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało, że 19 lipca 2018 r. odznaczeniem "Bene Merito" zostali wyróżnieni prof. Zdzisław Jan Ryn oraz prof. Marek Kornat (zob. informację tutaj).

Wspomniane honorowe odznaczenie zostało ustanowione w 2009 r. i powinno być przyznawane "w uznaniu zasług na rzecz działalności wzmacniającej pozycję Polski na arenie międzynarodowej".

W przypadku właśnie odznaczonych osób można wnioskować, iż znaczenie miała ich działalność w kontekście polskiej polityki historycznej, gdyż w przypadku prof. Ryna podkreślono jego pracę z byłymi więźniami niemieckich obozów koncentracyjnych, a z kolei u prof. Kornata wskazano na jego badania sowietologiczne.

20 lat temu otwarto do podpisu Statut Rzymski!!!

Dwadzieścia lat temu, 17 lipca, po dekadach przygotowań i miesiącu intensywnych prac w Rzymie krajowych delegacji i międzynarodowych organizacji otwarto do podpisu Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, pierwszego, stałego międzynarodowego sądu karnego. Trybunał zaczął działać dopiero cztery lata później, po uzyskaniu niezbędnej ilości ratyfikacji, ale to 17 lipca 1998 jest datą przełomową, wyznaczającą moment instytucjonalizacji międzynarodowego prawa karnego. Jest to data symboliczna także z innych względów - wyznacza kres bezkarności sprawców zbrodni międzynarodowych, bowiem Trybunał objął swoimi postępowaniami regiony, które do tej nie mogły liczyć na sprawiedliwość w żadnej formie, rejony w których państwa są albo niezdolne albo niechętne do podjęcia jurysdykcji w sprawach najcięższych zbrodni. Sprawcy najcięższych zbrodni mogą być osądzeni przez Trybunał nawet wiele lat po ich popełnieniu, nie mogą się już czuć bezkarnie. 

USA utworzą kosmiczne siły zbrojne

18 czerwca b.r. prezydent USA Donald Trump wezwał Pentagon i Departament Obrony do niezwłocznego podjęcia prac celem powołania nowego, 6. rodzaju sił zbrojnych. Do wojsk lądowych, powietrznych, marynarki, korpusu piechoty morskiej i straży wybrzeża mają dołączyć siły kosmiczne, których celem istnienia ma być zapewnienie "nie tylko amerykańskiej obecności, ale  dominacji w przestrzeni kosmicznej" (CBS, Trump directs Pentagon to create military Space Force). Nowy rodzaj sił zbrojnych ma mieć charakter "autonomiczny a zarazem równorzędny" względem pozostałych.

Pomysł taki powracał wprawdzie od wielu lat, dotąd m.in. Pentagon sprzeciwiał się jednak organizacyjnemu wyodrębnieniu  kolejnej służby. Militarne aspekty eksploracji kosmosu pozostawały w kompetencji lotnictwa (U.S. Air Force Space Command).

USA rozważają interwencję w Wenezueli?

Jak wyglądałby światowy porządek bez zakazu użycia siły, gdyby państwa mogły zbrojnie interweniować w innych państwach w oparciu o doktrynę interwencji humanitarnej? Jak Wenezuela po interwencji USA. Po raz kolejny wracają pogłoski, że prezydent Trump chętnie przeprowadziłby zbrojną interwencję w Wenezueli. Mimo tego, że temat pojawił się już prawie rok temu, to jednak powrócił w zeszłym tygodniu za sprawą stanu gotowości, w jaki swoją armię postawił prezydent Wenezueli Nicolas Maduro.

TSUE: działalność kaznodziejska może podlegać wymogom ochrony danych osobowych

W miniony wtorek Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie C-25/17, w którym stwierdził, że prawo unijne pozwala uznać wspólnotę religijną wspólnie z jej członkami głosicielami za administratora danych osobowych w odniesieniu do przetwarzania dokonywanego przez tych członków głosicieli w ramach działalności kaznodziejskiej. Możliwe jest to wówczas, gdy działalność kaznodziejska ma charakter zorganizowany i koordynowany oraz gdy realizowana jest poprzez odwiedzanie gospodarstw domowych, przy czym nie jest konieczne, aby wspólnota miała dostęp do danych, ani nie musi zostać ustalone, że udzielała ona swoim członom pisemnych wytycznych czy instrukcji dotyczących tego przetwarzania. 

Litwa 36 państwem członkowskim Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

5 lipca br. Litwa oficjalnie została członkiem OECD. Data ta zakończyła ponad 3 letni proces akcesyjny. OECD została powołana i funkcjonuje na podstawie Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju z 1960 r., którą przyjęło 20 państw (17 państw Europy Zachodniej oraz Turcja, Kanada i USA). OECD zastąpiła działającą w latach 1948-1960 Organizację Europejskiej Współpracy Gospodarczej.  W założeniu OECD zrzesza państwa wysoko rozwinięte, które szanują zasady demokracji i gospodarki rynkowej. Na podstawie art. 16 Konwencji OECD członkiem organizacji może stać się państwo gotowe do przyjęcia zobowiązań wynikających z członkostwa, po wcześniejszym zaproszeniu do członkostwa ze strony głównego organu tej organizacji, tj. Rady.

Vladimir Rusanov jako pierwszy gazowiec ukończył przejście północno-wschodnie

Nowowybudowany lodołamacz-gazowiec Vladimir Rusanov wraz z nadejściem letniego sezonu żeglugowego podjął udaną próbę przejścia trasą północno-wschodnią z Sabietty do Jiangsu Rudong. Dzięki unikalnej konstrukcji jednostka ta spełnia wymogi techniczne umożliwiające jej korzystanie z Przejścia Północno-Wschodniego. Podstawowym zadaniem jednostki jest transportowanie LNG z wytwórni Jamał LNG w Sabiettcie do portów w Europie i Azji bez asysty lodołamaczy. W planach jest budowa następnych jednostek tej klasy o podobnym przeznaczeniu. Przejście Północno-Wschodnie staje się coraz bardziej dostępne do żeglugi poprzez zmiany klimatyczne (o czym pisaliśmy tutaj), tworząc nowe możliwości w dziedzinie transportu a także rozwijając potencjał w zakresie dystrybucji gazu ze złóż Syberii i nie tylko. Rozwój z jednej strony wykorzystania jednostek tej klasy a z drugiej strony korzystania z Przejścia Północno-Wschodniego ma kluczowe znaczenie dla realizacji planów eksploatacji zasobów naturalnych Arktyki. Więcej informacji tutaj. Informacja ta zbiegła się z informacjami dotyczącymi rozbudowy przez Rosję floty tankowców-lodołamaczy ARC-7, więcej informacji tutaj. Rozbudowa już w tej chwili ogromnego potencjału Rosji w tym zakresie zdaje się zapowiadać intensyfikację wyścigu do surowców naturalnych Arktyki.

Z wokandy MTS: Katar skarży Zjednoczone Emiraty Arabskie o naruszenie Międzynarodowej konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej

O kłopotach Kataru z sąsiadami pisaliśmy już na blogu jakiś czas temu. Ostatnio państwo to przystąpiło do prawniczej "kontrofensywy" - przynajmniej przeciwko Zjednoczonym Emiratom Arabskim. 11 czerwca br. Katar wszczął postępowanie przeciwko ZEA przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości (MTS) w odniesieniu do domniemanych naruszeń Międzynarodowej konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z 21 grudnia 1965 r., której stronami są oba państwa. Jako podstawę właściwości Trybunału powołał art. 36 ust. 1 Statutu MTS i art. 22 samej konwencji. Wniósł również o zastosowanie środków tymczasowych.

Belgia proceduje nad projektem specjalnego sądu ds. handlu międzynarodowego

Kilka dni temu wspominaliśmy o rychłym powołaniu w Chinach specjalnego sądu (wydziału Sądu Najwyższego) do rozstrzygania międzynarodowych sporów handlowych. 

Również Belgia od października 2017 r., w związku z Brexitem, zapowiadała utworzenie specjalnego, anglojęzycznego sądu do rozstrzygania międzynarodowych sporów handlowych - the Brussels International Business Court (“BIBC”). BIBC miałby uczynić z Brukseli nowy hub w tego rodzaju postępowaniach, w czym wydatnie może pomóc fakt, że miasto to gości siedziby szeregu organizacji międzynarodowych, jak choćby UE, NATO czy Światowej Organizacji Celnej. Podobne projekty rozwijane są również m.in we Francji, Niemczech i Holandii.

Wedle założeń belgijskiego rządu, BIBC ma zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2020 r.

Guest Post: Mechanizm IIIM - nowa droga do sprawiedliwości dla Syrii

Minęły już ponad 4 lata od bezskutecznej próby przekazania sytuacji Syrii Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu w Hadze. 22 maja 2014 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ nie przyjęła rezolucji przekazującej tę sprawę MTK wskutek sprzeciwu Rosji i Chin. Przekazanie sytuacji w danym państwie MTK przez Radę Bezpieczeństwa ONZ na podstawie rozdziału VII Karty NZ jest jednym ze sposobów uzyskania jurysdykcji nad sprawą przez Trybunał. (zobacz tu) W taki właśnie sposób MTK uzyskał m.in. jurysdykcję nad sytuacją w Libii. 

Rada Bezpieczeństwa ONZ posiada również kompetencje do powoływania trybunałów międzynarodowych tak jak stało się to w przypadku byłej Jugosławii (zobacz tu) czy Rwandy (zobacz tu). 

Do kogą należą zatopione skarby konkwistadorów? - wrak galeonu San José a ochrona podwodnego dziedzictwa kultury

Źródło: https://es.wikipedia.org/wiki/Gale%C3%B3n_San_Jos%C3%A9#/media/File:Wager%27s_Action_off_Cartagena,_28_May_1708.jpg

W ostatnich tygodniach władze kolumbijskie przygotowują się do wydobycia wraku słynnego hiszpańskiego galeonu "San José”, który przewoził ładunek złota, srebra, szmaragdów i innych kamieni szlachetnych. Dzisiejsze szacunki wartości 200-tonowego ładunku sięgają od 5 do nawet 17 mld dol. Uważa się, że to najcenniejszy ładunek, jaki znajduje się na dnie wszystkich mórz. Uwieczniony przez Gabriela Garcíę Márqueza na kartach "Miłości w czasach zarazy", zyskał miano "Świętego Graala Wraków”, rozpalając wyobraźnię archeologów i poszukiwaczy skarbów na całym świecie.

28 maja 1708 r. "San José”, potężny, trzymasztowy hiszpański galeon, wyposażony 64 działa, wypłynął pod eskortą mniejszych jednostek w swój ostatni rejs. Okręt należał do Złotej Floty (zwanej także Flotą Skarbów albo Flotą Indii Zachodnich) przewożącej skarby z kolonii w Ameryce Łacińskiej do Hiszpanii, z których przez kilka wieków Habsburgowie finansowali swoją politykę imperialną w Starym i Nowym Świecie. Jego trasa miała wieść z Portobelo (dziś w Panamie) do hiszpańskiego Kadyksu. 8 czerwca, okręt płynął w stronę Cartageny (Cartagena de Indias, dziś w Kolumbii), gdzie miał przejść niezbędne naprawy przed dalszą podróżą. Wieczorem tego dnia został zaatakowany przez Brytyjczyków i w wyniku eksplozji pod pokładem zatonął wraz ładunkiem. Od lat 80. XX w. prowadzono jego poszukiwania. W dniu 27 listopada 2015 r. wrak "San José" został odnaleziony przez kolumbijską marynarkę wojenną, przy pomocy podwodnego pojazdu podwodnego REMUS 6000. 5 grudnia o odkryciu poinformował Prezydent Kolumbii, Juan Manuel Santos (zob. tu). Kolumbia uznała "San José" za część swojego podwodnego dziedzictwa, a informacje o dokładnym położeniu wraku utajnione. Roszczenia do zatopionego skarbu zgłaszane są jednak przez różne podmioty.

Źródło: https://www.tvn24.pl/magazyn-tvn24/jedna-z-najwiekszych-fortun-w-historii-czeka-na-dnie-morza-kto-ja-zdobedzie,161,2790

UE rozpoczyna negocjacje umów handlowych w Australią i Nową Zelandią

Komisarz Cecilia Malmström spędziła koniec czerwca w dalekiej podróży formalnie inaugurując negocjacje umów handlowych z Australią (18 czerwca) i Nową Zelandią (21 czerwca). Obie umowy były przygotowywane od dawna. Już we wrześniu pisaliśmy o przygotowaniu przez Komisję unijnych mandatów negocjacyjnych. Zostały one zatwierdzone 22 maja przez Radę (przyjęte dyrektywy negocjacyjne Rady dla umowy z Australią i Nową Zelandią), a już niecały miesiąc później odbyły się pierwsze spotkania negocjacyjne. Oczywiście na razie próżno zauważyć jakiekolwiek efekty. Można się jednak spodziewać, że obu stronom obu umów będzie zależało na ich szybkim zakończeniu.

Wybory do Rady Praw Człowieka - dlaczego mogą być szczególnie interesujące dla nas

Rada Praw Człowieka składa się z 47 członków (zob. rezolucję Zgromadzenia Ogólnego 60/251) wybieranych na 3 lata. Zgodnie z zapowiedziami Polska będzie ubiegać się o wybór w 2019 r., by zasiadać w Radzie w latach 2020-2022 Dlaczego same wybory do RPCzł mogą być emocjonujące:

1. Każdy z kandydatów składa dobrowolne deklaracje dotyczące praw człowieka (ratyfikowanie umów, przyjmowanie odpowiednich procedur itp.) - niezwykle więc ciekawe jest, jakie oficjalne deklaracje padną ze strony Polski.

Aktor Ben Stiller ambasadorem dobrej woli przy ONZ

Znany ze swoich roli komediowych aktor Ben Stiller ma teraz inną rolę do odegrania - został mianowicie ambasadorem dobrej woli przy ONZ i ma wspierać swoimi aktywnościami działania Wysokiego Komisarza do spraw Uchodźców i kwestię uchodźców, która szczególnie w ostatnim okresie, jak już wiele razy informowaliśmy, jest niezwykle paląca dla ONZ. Zobacz informację ze strony ONZ.

Stiller zajmuje się tą kwestią od 2016 roku, już wtedy spotykał się z uchodźcami w Niemczech i Jordanii, opisał swoje doświadczenie w  artykule pod wymownym tytułem NIKT NIE CHCE BYĆ UCHODŹCĄ opublikowanym w gazecie TIME w styczniu zeszłego roku, licząc na to, że prezydent Trump okaże swoje współczucie i chęć pomocy (jakże się przeliczył...).

Działalność takiej osoby jak Stiller (celebryty, który wznieci zainteresowanie tym tematem) szczególnie teraz jest potrzebne. Pora monsunowa, która trwa teraz w Bangladeszu jest niezwykle niebezpieczna dla prawie miliona uchodźców z Mjanmy, zarówno jeśli chodzi o to, że nie mają oni odpowiedniego schronienia jak i o to, że ta pora sprzyja przenoszeniu  chorób i narażenie na ataki pasożytów rośnie z każdym dniem. 

Przypominamy o możliwości wysłania petycji i wsparcia uchodźców w akcji: 

 I stand #WithRefugees.

Guest post: Administrator fanpage’a współodpowiedzialny za przetwarzanie danych na Facebooku

W dnia 5 czerwca 2018 r., zaledwie kilka dni po rozpoczęciu stosowania ogólnego rozporządzenia o ochronie danych („RODO”), Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał długo wyczekiwany wyrok w sprawie C-210/16 - Unabhängiges Landeszentrum für Datenschutz Schleswig-Holstein (ULD) przeciwko Wirtschaftsakademie Schleswig-Holstein Gmbh, który ma fundamentalne znaczenie dla administratorów fanpage’y prowadzonych na Facebooku.

Zgodnie z wyrokiem TSUE, administratorzy fanpage’y prowadzonych na Facebooku ponoszą z Facebookiem wspólną odpowiedzialność za przetwarzanie danych osób odwiedzających ich strony. Warto przy tym podkreślić, że choć wyrok zapadł na gruncie dyrektywy 95/46/WE, ustalenia poczynione przez TSUE pozostają aktualne również pod rządami RODO. 

Chiny uruchamiają specjalny sąd ds. handlu międzynarodowego

Chiński Sąd Najwyższy ogłosił, że w ciągu miesiąca otworzy dwa specjalne wydziały na potrzeby rozstrzygania międzynarodowych sporów handlowych w Shenzhen (w prowincji Guangdong) i Xi'an (prowincja Shaanxi).

Lokalizacja pierwszego jest związana zarówno z istotna rolą Shenzhen w handlu międzynarodowym, a w rezultacie stale rosnącą liczbą sporów, jak i ze strategicznym charakterem dla realizacji planu Morskiego Szlaku Jedwabnego (China Daily, China unveils courts to resolve intl commercial disputes). Z kolei lokalizacja drugiego sądu pokrywa się z początkiem historycznego Szlaku (a sama prowincja również doświadczyła wzmożonego zainteresowania inwestorów).

Opinia rzecznika generalnego w sprawie pytania irlandzkiego High Court o wykonanie ENA w przypadku wątpliwości co do funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce

28 czerwca br została ogłoszona opinia rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE, Evgenia Tancheva w sprawie pytania prejudycjalnego irlandzkiego High Court o możliwość odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania ze względu na wątpliwości co do prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce, którą śledzimy do samego początku (zob. nasz wcześniejszy post). Zgodnie z nowymi zasadami dotyczącymi anonimizacji spraw prejudycjalnych, przyjętymi przez Trybunał sprawa ta została zarejestrowana jako C-216/18 PPU Minister for Justice and Equality przeciwko LM (Nieprawidłowości w systemie sądownictwa).