ICSID rejestruje skargę wniesioną przez wenezuelski "rząd" Guaidó

Na początku roku sygnalizowaliśmy liczne prawnomiędzynarodowe aspekty rozruchów w Wenezueli. W szczególności zainteresowało nas zachowanie rządów m.in. USA i Wlk. Brytanii, które określiliśmy mianem uznania antycypującego. Na koniec roku do tej wenezuelskiej sagi prawnej dopisany został kolejny frapujący epizod. Wszystko wskazuje na to, że ICSID przyjęło skargę "rządu" Guaidó o uchylenie wyroku arbitrażowego ConocoPhillips.

Zgromadzenie Ogólne wzywa Izrael do opuszczenia Wzgórz Golan

Na mocy Rezolucji A/RES/74/14 Zgromadzenie Ogólne ONZ uznało decyzję Izraela z 14 grudnia 1981 r. o ustanowieniu prawa, jurysdykcji i zarządu nad okupowanymi Wzgórzami Golan za bezprawną i prawnie bezskuteczną. Izrael został wezwany do wycofania  decyzji o aneksji oraz, ponownie, do opuszczenie terytorium okupowanego od 1967 roku. 

Prezydenta Donald Trump podpisuje oświadczenie
o uznaniu suwerenności Izraela nad Wzgórzami Golan, marzec 2019

Dla Apple, Krym jest rosyjski (przynajmniej w Rosji)

Najważniejszą, ale i najboleśniejszą dla Rosji konsekwencją nielegalnego użycia siły na Ukrainie i aneksji Krymu powinien być solidarnie wykonywany przez całą społeczność międzynarodową obowiązek nieuznawania tej sytuacji za legalną. Co to oznacza? Że państwa nie powinny importować towarów z Krymu, które są oznaczone jako pochodzące z Rosji, powinny traktować mieszkańców Krymu jak mieszkańców Ukrainy, nie rozmawiać z Moskwą na tematy gospodarcze dotyczące Krymu itd. Wiele państwa, zwłaszcza Unii Europejskiej, ale również Kanada czy Stany Zjednoczone, po aneksji wprowadziły sankcje i tak zmieniły zasady kontaktów z Rosją, aby obowiązek nieuznawania wprowadzić w życie. Inne państwa, jak Turcja czy Japonia, mimo że oficjalnie potępiły aneksję Krymu, nie zdecydowały się jednak na zmiany w relacjach z Rosją. Jest także grupa kilku państw (m.in. Kuba, Nikaragua, Wenezuela, Syria, Afganistan, Boliwia, Kirgistan), które uznały aneksję za legalną. 

Tak samo ważne jednak jak wywiązywanie się przez państwa z obowiązku nieuznawania jest zachowanie sektora prywatnego, który często dużo bardziej od samych państw ma wpływ na masową wyobraźnię i sposób postrzegania wydarzeń o znaczeniu geopolitycznym przez opinię publiczną. W tym kontekście na krytykę naraziła się ostatnio firma Apple. Rosja od dłuższego czasu naciskała na Apple Rus LLC, jedynego oficjalnego dystrybutora produktów Apple w Rosji, aby dokonał zmiany w aplikacjach pokazujących mapy i pogodę na urządzeniach Apple, tak, aby Krym oznaczony był jako część Federacji Rosyjskiej. Zdaniem Rosji, spółka była zobowiązana do wprowadzenia odpowiednich zmian na podstawie art. 19.10. rosyjskiego kodeksu przestępstw administracyjnych, który pozwala na nałożenie kary finansowej na podmioty, które naruszają „ustalone zasady nadawania lub używania nazw obiektów geograficznych” (anglojęzyczną wersję kodeksu można znaleźć tutaj).

Życzenia Świąteczne

Sytuacja Palestyny przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym

Fatou Bensouda, prokurator MTK, wydała własnie oświadczenie, w którym stwierdziła, że istnieją rozsądne podstawy aby kontynuować postępowanie wobec sytuacji Palestyny na podstawie art. 53 (1) Statutu. Uważa, że na Zachodnim Brzegu i we Wschodniej Jerozolimie i w strefie Gazy popełniono zbrodnie wojenne, a postępowanie jest dopuszczalne i nie ma powodów, aby przypuszczać, że takie postępowanie nie byłoby w interesie wymiaru sprawiedliwości. 

Przypomnijmy, że Palestyna sama złożyła zawiadomienie do Trybunału, Prokurator nie musi zatem występować do Trybunału o zatwierdzenie tego postępowania. Fatou Benosuda ze względu jednak na wątpliwości dotyczące jurysdykcji terytorialnej postanowiła wystąpić do Trybunału o rozstrzygnięcie tej kwestii, co pozwoli jej kontynuować postępowanie bez zbędnych kontrowersji i minimalizując ryzyko, że Trybunał uzna brak jurysdykcji na dalszym etapie postępowania.  

Szersza informacja: https://www.icc-cpi.int/Pages/item.aspx?name=20191220-otp-statement-palestine

Guest post: Bezprecedensowa, 14. sesja Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Bogocie (Kolumbia), 9-14 grudnia 2019 r.

Źródło: https://en.unesco.org/themes/intangible-cultural-heritage/14session

14 grudnia w Bogocie (Kolumbia), niezwykłym występem blisko 40 artystów opowiadających tańcem, dźwiękiem i światłem historię tego kraju na Plaza de Bolivar, zakończyła się 14. sesja Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, funkcjonującego na podstawie Konwencji UNESCO z 2003 r. w sprawie ochronyniematerialnego dziedzictwa kulturowego (Polska ratyfikowała Konwencję w 2011 r). Była to pierwsza sesja Komitetu, która odbyła się w regionie Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Spotkanie przez 6 dni prowadziła w trzech językach (hiszpańskim, francuskim i angielskim) María Claudia López Sorzano, Sekretarz Kultury Miasta Bogota. W ceremonii otwarcia 9 grudnia  wziął udział Prezydent Kolumbii Iván Duque Márquez i Dyrektor Generalna UNESCO Audrey Azoulay, razem z blisko tysiącem uczestników z całego świata, którzy mieli okazję wspólnie podziwiać kluczowe fragmenty Karnawału z Barranquilli, przygotowanego na scenie specjalnie na tę okazję (karnawał jest wpisany na Listę Reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO od 2008 r.).

Decyzje o nowych wpisach na Listę reprezentatywną co roku w grudniu podejmuje Komitet Międzyrządowy, składający się z przedstawicieli 24 państw, w tym obecnie także z Polski (kadencja 2018-2021). Decyzje podejmowane są po zaopiniowaniu wniosku o wpis przez Zespół Ewaluacyjny. Do 2018 r. na Liście znalazło się 429 wpisów, w tym, w roku ubiegłym, podczas 13. posiedzenia na Mauritiusie Komitet podjął decyzję o wpisaniu szopkarstwa krakowskiego jako pierwszego elementu dziedzictwa niematerialnego z Polski (zob. tu i tu).

Sprawa Gambia v. Myanma przed MTS

W listopadzie 2019 roku Gambia zainicjowała postępowanie przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości przeciwko Mjanmie (wniosek Gambii). Chodzi o zbrodnie popełnione przeciwko Rohindżom, o czym na blogu pisaliśmy wielokrotnie (ostatnio tu w kontekście postępowania toczącego się przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym).

Gambia zarzuca Mjanmie naruszenie Konwencji dotyczącej karania i zapobiegania zbrodni ludobójstwa, przy czym warto zaznaczyć, że oba państwa są stronami tej konwencji i nie składały zastrzeżeń dotyczących ewentualnej jurysdykcji. Obecnie w MTS toczą się wysłuchania wstępne. 

Polityczny kompromis ws. podpisania USMCA

Po upływie przeszło roku od ogłoszenia pomyślnego zakończenia negocjacji trójstronnego traktatu USA-Meksyk-Kanada USMCA (post tutaj), a po podpisaniu kolejnego porozumienia ws. rewizji postanowień USMCA, trzy państwa ogłosiły, że pokonano wszystkie przeszkody politycznych dla ratyfikacji traktatu. Tym samym, po 3 latach negocjacji, na początku przyszłego roku reżimu NAFTA powinien ustąpić miejsca USMCA.

Przeszkodę stanowił dotąd opór amerykańskiego Kongresu. Ceną za poparcie nowej wersji traktatu miało być podniesienie standardów ochrony praw pracowniczych - co budziło sprzeciw Meksyku - oraz ograniczenie zakresu ochrony praw własności intelektualnej z której korzystają koncerny farmaceutyczne (FT, Deal reached on revised USMCA trade pact).

Czy jednak USMCA niebawem nabierze mocy prawnej? W Izbie Reprezentantów udało się wypracować porozumienie ponad podziałami, co nie było oczywiste w sytuacji wszczętego postępowania impeachmentu prezydenta. W zdominowanym przez Republikanów Senacie pojawiła się natomiast sugestia odroczenia głosowania ws. traktatu po głosowaniu o usunięciu Donalda Trumpa z urzędu (Reuters, U.S., Canada and Mexico sign agreement - again - to replace NAFTA). Zresztą, nawet zanim porozumienie może zostać zagrożone w Kongresie USA, Meksyk podniósł zarzut, że Stany Zjednoczone próbują siłą faktów dokonanych (dialogu prezydent-Izba Reprezentatów) wymusić umieszczenie w protokole mechanizmów nieobjętych protokołem dodatkowym (FT, USMCA deal in question in dispute over labour inspectors).

Korea Północna ponownie na wojennej ścieżce

Na początku zeszłego tygodnia Korea Północna ogłosiła, że udało się jej przeprowadził „bardzo ważny test”. Nie poinformowano czego test dotyczył, choć spekuluje się, że mógł być to naziemny test silnika do wyrzutni satelitów lub międzykontynentalnego pocisku balistycznego. 

Nowe stałe oddziały Stałego Trybunału Arbitrażowego

W 2017 r. zwracaliśmy uwagę na wzrastającą aktywność Stałego Trybunału Arbitrażowego (STA) w  zakresie zawierania porozumień pozwalających prowadzenie arbitrażu, mediacji, koncyliacji, czy tworzenia komisji dochodzeniowych mogą być świadczone poza haską siedzibą Trybunału.

Szczególną kategorię współpracy stanowi tworzenie stałych zagranicznych oddziałów STA. Od 2010 r. jedynym takim miejscem był Mauritius, jednak zaledwie w ciągu miesiąca lista do wydłużyła się o dwie lokalizacje. W październiku b.r. podpisano porozumienie o powołaniu oddziału w Buenos Aires. Teraz zaś Trybunał poinformował o utworzeniu oddziału w Singapurze.

Rozszerzenie obecności STA niewątpliwie uświetni przypadające w tym roku 120-lecie powołania Trybunału.

Guest post: Europejski Trybunał Praw Człowieka – Federacja Rosyjska. Cz. 2: Wykonanie wyroku w sprawie Anczugow i Gładkow

Poniżej przedstawiamy drugi post z serii „Europejski Trybunał Praw Człowieka – Federacja Rosyjska”, pierwszy z nich dostępny jest tu. Kolejne posty będą ukazywały się w następnych tygodniach. 

Obradujący w dniach 23-25 września 2019r. Komitet Ministrów Rady Europy uznał, że wyrok ETPCz w sprawie Anczugow i Gładkow przeciwko Federacji Rosyjskiej został wykonany (zob. tu). Opublikowany komunikat o zakończeniu nadzoru Komitetu nad wykonaniem orzeczenia jest o tyle istotny, iż wyrok ten uprzednio na mocy wewnątrzkrajowej procedury badania dopuszczalności wykonywania orzeczeń strasburskich, został zakwestionowany przez rosyjski Sąd Konstytucyjny. 

***

Stan faktyczny sprawy dotyczył blankietowego zakazu biernego i czynnego prawa wyborczego dla osób pozbawionych wolności – w tym przypadku Siergieja Anczugowa oraz Władimira Gładkowa – więźniów skazanych za zabójstwo i inne ciężkie przestępstwa na karę śmierci, którą zamieniono następnie na karę piętnastu lat pozbawienia wolności. Dodajmy, że w prawie rosyjskim zakaz ten wprowadził przepis art. 32 cz. 3 konstytucji Federacji Rosyjskiej, który odnosi go do wszystkich kategorii osób osadzonych, bez względu na długość oraz przyczynę wymierzenia kary pozbawienia wolności. Kontekst „europejski” sprawy jest powszechnie znany (wyrok z dnia 4 lipca 2013r., skargi nr 11157/04 oraz 15162/05, tekst orzeczenia dostępny tu). Przypomnijmy, że w wyroku ETPCz stwierdził, że uniemożliwienie skarżącym głosowania w wyborach do Dumy Państwowej, wyborach prezydenckich oraz uzupełniających wyborach parlamentarnych przeprowadzanych w latach 2003-2008, a przypadających w okresie ich detencji w zakładzie karnym, stanowi naruszenie art. 3 Protokołu nr 1 do EKPCz, gwarantującego prawo do udziału w wyborach. Sama sprawa przypomina wcześniejsze rozstrzygnięcie ETPCz – Hirst przeciwko Wlk. Brytanii (wyrok z 30 marca 2004 r., skarga nr 74025/01), które dotyczyło zbliżonego stanu faktycznego, jednak nie obejmowało regulacji rangi konstytucyjnej (co podkreślił ETPCz w swym uzasadnieniu, wskazując również na inne różnice między tymi wyrokami).

Wojciech Wiewiórowski objął funkcję Europejskiego Inspektora Danych Osobowych

W zeszły piątek (6.12) dr Wojciech Wiewiórowski rozpoczął 5-letnią kadencję jako Europejski Inspektor Danych Osobowych. Wcześniej kandydatura dr Wiewiórowskiego została uzgodniona przez Parlament Europejski oraz Radę UE, a następnie Rada UE dokonała aktu mianowania.

Aktualną podstawą działania EIDO jest Rozporządzenie 2018/1725 w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE, a w szczególności jego rozdział VI. Zgodnie z art. 52 ust. 2 rozporządzenia EIDO jest odpowiedzialny za zapewnienie, że podstawowe prawa i wolności osób  fizycznych, w szczególności prawo do ochrony danych, będą przestrzegane przez instytucje i organy Unii w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych. Szeroki katalog zadań EIDO został wskazany w art. 58 rozporządzenia i rozciąga się od monitoringu, przyjmowania skarg, działań doradczych i upowwszechniających wiedzę, aż po m.in. przyjmowanie zaleceń oraz przyjmowanie i zatwierdzanie standardowych klauzul umownych. 

USA pracują nad mechanizmem kontroli amerykańskich inwestycji powiązanych z zagranicznymi przeciwnikami

Amerykański Departament handlu rozpoczął konsultacje projektu rozporządzenia ws. Zabezpieczenia Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych oraz Łańcuchów Dostaw, mocą którego ustanowiony zostanie mechanizm kontroli zakupów technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz usług (ICTS) ze względów bezpieczeństwa narodowego. 

Kolejne Zgromadzenie Państw Stron Statutu MTK zakończone - w tle poprawka do art. 8

W dniach od 2-7 grudnia 2019 miało miejsce kolejne Zgromadzenie Państw Stron Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego. Oprócz tradycyjnych już rozmów o budżecie Trybunału, zasadzie komplementarności, wzmocnieniu Trybunału, zdecydowano się także na przyjęcie rezolucji dotyczącej poprawki do artykułu 8 statutu dotyczącej zbrodni głodzenia osób podczas niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych. 

Dla państw, które zdecydują się na przyjęcie poprawki (i tylko one będą nią związane) wprowadzony zostanie do artykułu 8 ustęp 2 e xix o treści analogicznej do regulacji artykułu 8 ust. 2 b xxv, z jedną różnicą, że ten ostatni odnosi się do postanowień Konwencji Genewskich. Te jednak nie dotyczą konfliktów niemiędzynarodowych, więc ten fragment został pominięty w proponowanej poprawce. 

Proponowana poprawka do zbrodni wojennych zalicza:

"zamierzone głodzenie osób cywilnych jako metoda prowadzenia działań wojennych poprzez pozbawianie tych osób środków niezbędnych do życia, w tym umyślne pozbawianie racji żywnościowych".

Zaproponowano również zmiany które wprowadzone zostaną do Elementów Zbrodni.

10 grudnia - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka

Warto przypomnieć, że świętujemy dziś po raz kolejny Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, upamiętniając w ten sposób 71 rocznicę uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Chcąc przypomnieć o dzisiejszej rocznicy, Sekretarz Generalna RE oraz Przewodnicząca Zgromadzenia Parlamentarnego RE wydały oświadczenie, w którym wskazały na ogromną rolą jaką na kontynencie europejskim odegrał w rozwoju praw człowieka przez ostatnie dziesięciolecia system Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Oprócz ogólnej oceny sytuacji poszanowania praw człowieka i wyzwań stojących przed państwami europejskimi warto w ich oświadczeniu zwrócić uwagę na wątek przystąpienia UE do EKPC. Może rok 2020, w którym będziemy świętować 70 - tą rocznicę uchwalenia Konwencji, będzie rokiem przełomowym w zakresie przystąpienia Unii do najważniejszej umowy międzynarodowej z zakresu ochrony praw człowieka w Europie? Miejmy nadzieję.   

WADA na 4 lata dyskwalifikuje Rosję ze światowego sportu

Komitet Wykonawczy Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) jednogłośnie podjął decyzję o wykluczeniu Rosji z międzynarodowej współpracy sportowej na okres 4 lat (WADA, WADA Executive Committee unanimously endorses four-year period of non-compliance for the Russian Anti-Doping Agency). Tym samym przyjęte zostały rekomendacje niezależnego komitetu kontrolnego sprawdzającego działalność Rosyjskiej Agencji Antydopingowej. 

Przyjęcie tak drastycznych sankcji, po latach wspierania przez Rosję system dopingowego, było to możliwe dzięki wykorzystaniu kompetencji uzyskanych przez WADA w kwietniu 2018 r.

Decyzja Komitetu oznacza w szczególności:

Koniec WTO jakie znamy: kilka słów o kryzysie systemu rozstrzygania sporów

Wszystko wskazuje na to, że 10 grudnia 2019 r. zakończy się pewna era w historii Światowej Organizacji Handlu (WTO). Tego dnia upływa bowiem okres kadencji dwóch członków (Ujal Singh Bhatia oraz Thomas R. Graham) Organu Odwoławczego (AB), w efekcie czego jedyną osobą jaką pozostanie w jego składzie będzie sędzia Hong Zhao (Chiny). Co to oznacza i jak znaleźliśmy się w tym punkcie? 

AB pełni w systemie rozstrzygania sporów WTO funkcję sądu drugiej instancji. Każda ze stron, o ile jest niezadowolona z rozstrzygnięcia sporu na poziomi panelu, może złożyć apelację, którą rozstrzyga właśnie AB, obradując w trzyosobowym składzie. W jego skład wchodzi w sumie siedmiu członków wybieranych na 4-letnią kadencję, przy czym, by zagwarantować ciągłość funkcjonowania tego organu, termin ten upływa w innym momencie dla poszczególnych osób. Raporty AB są faktycznie ostateczne – muszą być co prawda zaakceptowane przez Organ ds. Rozstrzygania Sporów (DSB) ale odbywa się to automatycznie. Brak możliwości uformowania 3-osobowego składu powoduje jednak, że AB nie może rozpatrzyć żadnych nowych apelacji. Wystarczy więc by strona, która przegrała postępowanie w pierwszej instancji, złożyła apelację by doprowadzić do sytuacji, w której spór pozostanie nierozstrzygnięty. Oznacza to również, że druga strona sporu zostanie de facto pozbawiona możliwości egzekwowania swoich praw wynikających z członkostwa w organizacji. W sensie historycznym jest to więc powrót do sytuacji jaką mieliśmy do czynienia w GATT 1947 (traktatu który regulowała międzynarodowe relacje handlowe do czasu powołania WTO), kiedy to każdej stronie umowy przysługiwało prawo weta w stosunku do raportów paneli. 

Guest post: Kryzys finansowy WTO czasowo zażegnany?

Pod koniec listopada państwa WTO wypracowały wstępne porozumienie ws. finansowania organizacji na 2020 rok, tj. na połowę 2-letniego cyklu finansowego. Ceną za odblokowanie budżetu ma być drastyczna redukcja środków (87% i 95%) na rzecz Organu Apelacyjnego (członkowie Organu nie są funkcjonariuszami WTO a ekspertami). 

Ostateczna decyzja w sprawie budżetu WTO zostanie podjęta 9-11 grudnia, tj. w przeddzień daty paraliżu mechanizmu rozstrzygania sporów.

Raport NATO: media społecznościowe pozostają obojętne na masowe przypadki dezinformacji

Wg. raport Centrum Eksperckiego Komunikacji Strategicznej NATO FALLING BEHIND: HOW SOCIAL MEDIA COMPANIES ARE FAILING TO COMBAT INAUTHENTIC BEHAVIOUR ONLINE najważniejsze media społecznościowe takie jak Facebook i YouTube pozostają obojętne na powszechne praktyki zakładania fałszywych kont i fałszowania oznak zainteresowania promowanymi treściami (m.in. kupowanie "lików", fanów, komentarzy). Zjawisko jest masowe zarówno w życiu politycznym, jak i kształtowaniu wyborów konsumenckich.

Wnioski raportu zadają kłam publicznym deklaracjom m.in. spółek Facebook, Twitter i Google, które po ujawnieniu skali manipulacji w ostatnich amerykańskich wyborach prezydenckich zapowiedziały zdecydowaną walkę z tym niebezpieczeństwem. 

Raport Centrum - międzynarodowej organizacji wojskowej akredytowanej przy NATO - ukazuje się w czasie, gdy potentaci branży mediów społecznościowych prowadzą kampanię na rzecz samoregulacji, zaś Prezes Facebooka Mark Zuckerberg przekonuje że brak kontroli treści jest jego wkładem w walkę o wolność słowa.

USA wspierają demokratyczne protesty w Hongkongu, Chiny grożą konsekwencjami

Prezydent Trump podpisał właśnie Hong Kong Human Rights and Democracy Act of 2019 w związku z demokratycznymi protestami, które odbywają się w Hongkongu od marca 2019 r. (nasze posty tu, tu i tu). Zgodnie z ustawą, Sekretarz Stanu USA ma co roku przedstawiać raport dotyczący autonomii Hongkongu, w tym przestrzegania praworządności i praw człowieka. Jednocześnie aresztowanie czy jakiekolwiek postępowanie o podłożu politycznym wszczęte przeciwko mieszkańcom Hongkongu ubiegającym się o wizytę wjazdową do USA nie może być samodzielną podstawą do odmówienia wjazdu. Akt pozwala również USA na nakładanie indywidualnych sankcji na osoby odpowiedzialne za naruszenia praw człowieka w Hongkongu. Sankcje te obejmują m.in. blokowanie aktywów, zakaz wjazdu na terytorium USA czy cofnięcie już przyznanej wizy.

Guest post: Polemika do tekstu "Bardzo kosztowny prezent"

20/XI/2019 w Gazecie Wyborczej został opublikowany artykuł Dawida Warszawskiego pt.: Bardzo kosztownyprezent. W tekście Autor przemieszał informacje prawdziwe, fałszywe i komentarz (analizy, prognozy etc.). Informacje fałszywe dotyczą prawa międzynarodowego (charakterystyki prawnej jego norm, zarówno ich treści normatywnej jak i mocy wiążącej) i te informacje chcę sprostować. Podawanie informacji fałszywych na temat kwestii podstawowych jest społecznie szkodliwego i to podwójnie. Po pierwsze dlatego, że szkodliwe jest samo w sobie głoszenie nieprawdy. Po drugie dlatego, że Gazeta Wyborcza i Autor artykułu swoją renomą uwiarygadniają nieprawdę. Przykre jest również to, że Gazeta Wyborcza (Autor, redaktor naczelny i kierownik działu) nie zareagowała na zwrócenie uwagi, akceptując nierzetelność.

Prokurator MTK zajmie się zbrodniami popełnionymi wobec Rohindżów

W zeszłym tygodniu - 14.11.19 Izba Przygotowawcza MTK upoważniła Prokurator Fatou Bensoudę do wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie domniemanych zbrodni popełnionych w ramach jurysdykcji Trybunału w Bangladeszu i Mjanmie. Bangladesz jest stroną Statutu, natomiast Mjanma nie - ale już w zeszłym roku Trybunał wydał decyzję, w której uznał, że posiada jurysdykcję i może przebadać "deportację" mniejszości muzułmańskiej Rohindża z Mjanmy do Bangladeszu, pomimo że Mjanma nie jest stroną Statutu Rzymskiego. Stało się tak, ponieważ zbrodnie, których dokonano (deportacje, wysiedlenia) przekraczały granice tego państwa, miały swój początek w Mjanmie, a rezultat następował już na terenie Bangladeszu.

Pisaliśmy o tym tu.

Nabywanie statusu posła do Parlamentu Europejskiego a prawo państw członkowskich – opinia rzecznika generalnego w sprawie katalońskiego separatysty

Równolegle z kontrowersjami dotyczącymi sposobu złożenia ślubowania przez marszałka seniora – Antoniego Macierewicza, podczas 1. posiedzenia Sejmu IX kadencji (część komentatorów zarzuca nieważność ślubowania, w związku z brakiem wypowiedzenia słowa „ślubuję” w odpowiednim momencie), Rzecznik Generalny TSUE – Maciej Szpunar wydał opinię w sprawie dotyczącej m.in. konsekwencji braku złożenia ślubowania przez posła-elekta do Parlamentu Europejskiego wybranego z Hiszpanii, z regionu Katalonia (C-502/19 Oriel Janqueres Vies).   

Guest post: Europejski Trybunał Praw Człowieka – Federacja Rosyjska. Cz. 1: Wolność zgromadzeń

Relacje między Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPCz) a Federacją Rosyjską, zwykle przedstawiane w kontekście sprawy spółki Jukos oraz niewykonywania tego orzeczenia, mogą sprawiać wrażenie negowania przez państwo rosyjskie i jego sądy dorobku orzeczniczego ETPCz. Niewiele miejsca w literaturze poświęca się zagadnieniu wpływu tego orzecznictwa na system prawny Federacji Rosyjskiej. Niniejszy post otwiera cykl tekstów będących próbą udzielenia odpowiedzi na pytanie jakie znaczenie posiada obecnie dla państwa rosyjskiego orzecznictwo ETPCz. Cykl podzielony na cztery części stanowi przegląd wybranych orzeczeń bądź wydarzeń z ostatniego półrocza. Obejmuje trzy posty informacyjno-sprawozdawcze oraz podsumowanie analizujące obecną sytuację. 

*** 

Przywrócenie 25 czerwca 2019 r. członkostwa rosyjskiej delegacji w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, poprzedziło wydanie przez rosyjski Sąd Konstytucyjny interesującego orzeczenia. W postanowieniu z 18 czerwca 2019r. Sąd Konstytucyjny z jednej strony dokonał liberalnej wykładni rosyjskiego prawa o zgromadzeniach, z drugiej zaś w uzasadnieniu wyroku odwołując się do orzecznictwa strasburskiego, podjął próbę nawiązania „dialogu” z ETPCz (tekst orzeczenia w języku rosyjskim dostępny tu).

USA proponują Meksykowi pomoc w walce z kartelami narkotykowymi

Kiedy 5 listopada w ataku w Meksyku zginęło 9 amerykańskich obywateli, ostrzelanych przez jeden z karteli narkotykowych, prezydent Trump napisał na Twitterze, że rząd USA jest gotowy pomóc Meksykowi „toczyć wojnę z kartelami narkotykowymi”. Dodał także, że „Jeśli Meksyk potrzebuje lub poprosi o pomoc w pozbyciu się tych potworów, USA są gotowe, chętne i są w stanie zaangażować się i wykonać tę pracę szybko i efektywnie. (…) Czasami potrzebujesz armii, aby pokonać armię!”. Biały Dom nie potwierdził do tej pory, że propozycja prezydenta Trumpa dotyczyła możliwości wysłania do Meksyku amerykańskich żołnierzy.

USA wypowiadają Porozumienie Paryskie

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami jeszcze z 2017 (o których pisaliśmy tu), 4 listopada Stany Zjednoczone formalnie wypowiedziały Porozumienie Paryskie. Odbyło się to w pierwszym możliwym terminie, czyli po trzech latach od wejścia z życie Porozumienia. Stany Zjednoczone przestaną być stroną Porozumienia za rok, czyli w listopadzie 2020 r, już po zbliżających się wyborach prezydenckich. Do tego czasu teoretycznie możliwe jest jeszcze cofnięcie notyfikacji.

Konferencja: The crisis of multilateral international order: causes, dynamics and consequences

 

European Society of International Law – SGH Warsaw School of Economics – Kozminski University – Institute of Law Studies Polisch Academy of Sciences 

Joint Conference, Warsaw, 22-23 November 2019

The Crisis of Multilateral International Order: Causes, Dynamics and Consequences

Registration: https://multicrisis.konfeo.com

Programme

Friday (22 November 2019)

9.00-9.20 Opening of the Conference

ESIL President, Prof. Photini Pazartzis (National and Kapodistrian University of Athens)

9.20-10.10 Keynote address: Prof. Mary Footer (University of Nottingham, UK), The Multilateral International Order - Reports of its Death are Greatly Exaggerated + discussion

10.10-10.20 Break

10.20-11.50 Panel 1: Multilateralism in Crisis – General Approaches

Chair: Andrzej Jakubowski (PAS Institute of Law Studies, PL)

Oleksandr Vodiannikov (OSCE, UKR), Crisis of trust in contemporary multilateralism: International order in times of perplexity

Maria Varaki (King’s College, UK), Revisiting the 'crisis' of international law

Sean Butler (University College Cork, IRL), Believing is seeing: Normative consensus and the crisis of institutional multilateralism

11.50-12.15 Coffee break

12.15-13.45 Panel 2: Crisis of International Institutions

Chair: Paolo D. Farah (West Virginia University, USA)

Frederick Cowell (University of London, UK), A state beyond shame: Reputation cost mechanisms in international institutions and the crisis of multilateralism                         

Piotr Uhma (Pedagogical University of Krakow, PL), The OSCE as a multilateral organization – how relevant today?

Richard Burchill (TRENDS Research & Advisory, UAE), When a crisis creates opportunities: The Belt and Road Initiative as an emerging multilateral project

13.45 – 14.45 Lunch

14.45-16.15 Panel 3: International Courts and Tribunals

Chair: Michał Kowalski (Jagiellonian University, PL)

Christopher Lentz (UN International Residual Mechanism for Criminal Tribunals, NL), State withdrawals of jurisdiction from an international adjudicative body                                  

Vassilis Pergantis (Aristotle University of Thessaloniki, GR), The advent and fall of trust as a cornerstone of judicial review in multilateral cooperation regimes: A cautionary tale

Gregor Maucec (iCourts, DK), The resilience of onternational courts in the age of authoritarian pushback

16.15-16.40 Coffee break

16.40-18.10 Panel 4: Use of Force/IHL/Collective Security/Non-proliferation

Chair: Patrycja Grzebyk (University of Warsaw, PL)

Karolina Wierczyńska (PAS Institute of Law Studies, PL), ICC in crisis: From extraterritorial jurisdiction to the threat to sovereignty of states

Rafael Zelesco Barretto (Escola de Guerra Naval, BR), The crisis of multilateralism in the law on international use of force

Richard Kilpatrick (College of Charleston, USA), The fragmentation of trade sanctions targeting Iran

20.00-23.00: Conference dinner (by invitation only)

Saturday (23 November 2019)

09.30-11.00 Panel 5: International Human Rights/ICC

Chair: Veronika Bilkova (Institute of International Relations, CZ)

Andrea Carcano (University of Modena, IT), Assessing the promise of international criminal justice in a multipolar world. Time to lower expectations and/or to revisit assumptions?

Szymon Zaręba (PAS Institute of Law Studies, PL), Council of Europe and Russia: Emerging from a crisis or heading towards a new one?

Cristiano d’Orsi (University of Johannesburg, RSA), The legal protection of the people ‘on the move’ in Africa: An exception to the crisis of multilateralism?

11.00-11.25 Coffee break

11.25-12.15 Keynote address: Prof. Malgosia Fitzmaurice (Queen Mary University of London, UK), The Crisis of Multilateralism, Treaties and International Environmental Law Regime? + discussion

12.15-13.15 Lunch break

13.15-15.00 Panel 6: International Economic Law I

Chair: Łukasz Gruszczyński (Kozminski University, PL)

Jessica Lawrence (Central European University, HU), We have never been ‘multilateral’: The rhetoric of universal values in international trade law

Csongor Nagy (University of Szeged, HU), The national security exception and the world trade order’s legal crisis: Would judicialization provide an answer?

Magdalena Słok-Wódkowska (University of Warsaw, PL), How rules-based trade regime can adjust to digital transformation – regionalism, multilateralism or plurilateralism?

Paolo D. Farah (West Virginia University, USA), The Belt and Road Initiative and the Multilateral Trading System

15.00-15.25 Coffee break

15.25-17.00 Panel 7: International Economic Law II

Chair: Marcin Menkes (Warsaw School of Economics, PL)

Ewa Żelazny (University of Leicester, UK), The EU’s reform of the investor-state dispute resolution system: A bilateral way towards multilateralism?

Richard Ouellet (Université Laval, CA), From the multilateral law-making process to the regional contract-treaty processes: From free trade agreements to managed trade agreements

Stella Langner (University of Düsseldorf, DE), Multilateralism in international tax law: A novel tool to prevent tax avoidance?

17.00-17.20 Concluding remarks

Reforma UNCITRAL arbitrażu inwestycyjnego: centrum doradcze, kodeks etyki i finansowanie przez podmioty trzecie

Za nami 38. posiedzenie III Grupy Roboczej UNCITRAL ws. reformy arbitrażu inwestycyjnego. Z ogólnej debaty na temat koncepcji reformy zaczynają się wyłaniać pierwsze zagadnienia szczegółowe oraz szkice reform.

Pracom Grupy Roboczej dotychczas przyglądaliśmy się: w lipcu 2017, grudniu 2017, listopadzie 2018 i kwietniu 2019.

Zakres i plan prac

Zgodnie z programem przedmiotem obrad był przede sposób przeprowadzenia reformy (Document A/CN.9/WG.III/WP.166). Czy ma się to odbywać:

1. w drodze instytucjonalnej tj. przez powołanie multilateralnego centrum doradczego wzorowanego na Advisory Centre on WTO Law (ACWL), mechanizmu odwoławczego-rewizyjnego, czy wreszcie permanentnego międzynarodowego sądu inwestycyjnego;
2. poprzez rewizję mechanizmu wyłaniania arbitrów i przyjęcie kodeks etyki arbitrażowej;
3. w drodze wzmocnienia kontroli państw-stron nad reżimem traktatowym (m.in. w drodze deklaracji interpretacyjnych) oraz wpływu państw na kształtowanie linii interpretacyjnej;
4. przez zapobieganie i łagodzenie sporów m.in. dzięki wzmocnieniu roli mediacji, stworzeniu instytucji ombudsmana inwestycyjnego, wzmocnieniu wymogów wyczerpania krajowych środków zaskarżenia, oddalaniu powództw oczywiście bezzasadnych, możliwości konsolidacji postępowań i szerszemu umożliwieniu wnoszenia powództw wzajemnych;
5. podniesienie efektywności procedur i lepsze zarządzanie kosztami postępowania.

Rewizja Regulaminu MTS

21 października b.r. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości zrewidował swój Regulamin.

Wprowadzone zmiany w szczególności objęły:

• sposób powoływania i odwoływania Sekretarza Trybunału (art. 22, 23, 29),
• potwierdzenie kompetencji Trybunału do uchylenia lub modyfikacji środków tymczasowych z własnej inicjatywy (art. 76),
• nową redakcję dotychczasowego art. 79, którego rozbicie na trzy jednostki redakcyjne (art, 79, 79 bis, 79 tier) ma ukrócić wątpliwości odnośnie do kompetencji Trybunału w odniesieniu do zagadnień wstępnych podejmowanych z własnej inicjatywy lub na wniosek stron.

Ostatniej rewizji Regulaminu dokonano w 2005 r., a łącznie - z aktualnymi - dokument nowelizowano pięciokrotnie.

Poprawki nabrały mocy prawnej z dniem ogłoszenia.

Bosco Ntaganda skazany na 30 lat pozbawienia wolności

W lipcu b.r. Międzynarodowy Trybunał Karny uznał, że Bosco Ntaganda jest winny popełnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości w Ituri, Republice Demokratycznej Konga w latach 2002-2003 (pisaliśmy o tym między innymi tu ) i potwierdził jego winę w odniesieniu do wszystkich stawianych mu zarzutów (18). 

Dziś Trybunał zdecydował o wymiarze kary, która wynosi od 8 do 30 lat za kolejne popełnione zbrodnie, w sumie więc Ntaganda ma odsiedzieć 30 lat, przy czym odjęty zostanie okres, który już spędził w areszcie (6 lat). 

Więcej na stronie Trybunału, zaś wyrok znajduje się tu.

Grabowska (lub TVP Info) vs Safjan - jak to jest z tymi sędziami narodowymi w sądach międzynarodowych

Media donoszą, że w związku z odczytaniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE przez prof. Marka Safjana, na polskiego sędziego wylała się fala krytyki. W TVP Info puszczono nagranie z Panią Profesor Genowefą Grabowską, na którym Pani Profesor mówi: "Wszędzie w przepisach obowiązuje zasada, że sędzia narodowy nie uczestniczy w rozpoznawaniu sprawy, która płynie z jego kraju.". Głos z offu dopowiada: "Tak stanowi prawo międzynarodowe". Ponieważ nagranie robi furorę w internecie, prof. Grabowska jest internacjonalistką (choć obecnie częściej w mediach jest przedstawiana jako konstytucjonalistka), a to jest blog internacjonalistów, warto pewne rzeczy sprostować.

Obowiązkowe lekcje religii sprzeczne z EKPC

Lekcje religii - temat powracający w kolejnej odsłonie przed ETPC, tym razem w odniesieniu do Grecji, która jest ostatnim krajem europejskim z obowiązkowymi lekcjami religii prawosławnej i obrzędem ścięcenia ministrów w czasie ceremonii zaprzysiężenia. 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami lekcje religii są tam obowiązkowe w ramach szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego. Możliwość wystąpienia przez rodziców o zwolnienie dzieci z lekcji uwarunkowana jest od zadeklarowania, że nie są one wyznawcami prawosławia. Sformułowaną na tym tle faktycznym skargę Papageorgiou i inni p. Grecji Trybunał rozstrzygnął w oparciu o art. 2 Protokołu nr 1 do EKPC, w którym zagwarantowano prawo rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania zgodnie z ich (rodziców) własnymi przekonaniami religijnymi i filozoficznymi. 

Jako podstawowy problem w sprawie Trybunał zidentyfikował to, że ubiegając się o zwolnienie skarżący musieliby oświadczyć, że są lub nie wyznawcami określonego wyznania. W opinii Trybunału stanowiło to ingerencję we wrażliwe aspekty życia prywatnego skarżących. Co więcej, władze szkole miały prawo weryfikacji oświadczenia i w razie wykrycia nieprawidłowości zawiadomienia prokuratury. W przypadku skarżących mieszkających w niewielkiej miejscowości była to kontrola potencjalnie szczególnie dolegliwa mogąca prowadzić do stygmatyzacji.  Dodatkowo, dzieciom skarżacych nie oferowano w zamian potencjalnie utraconych lekcji religii żadnych innych zajęć. 

W konkluzji ETPC uznał, że władze nie mają prawa do ingerencji w sferę sumienia, zbierania informacji o wyznawanej religii i zobowiązywania do ujawnienia wyznania, w związku z czy władze greckie dopuściły się naruszenia art. 2 Protokołu nr 1 do EKPC, interpretowanego w świetle art 9 EKPC gwarantującego prawo do swobody wyznania.

Wydany przez ETPC wyrok będzie niewątpliwie cennym narzędziem dla władz greckich, o ile będą one nadal podążały w kierunku zapoczątkowanym przez lewicowy rząd premiera Tsiprasa rozdziału kościoła od państwa.

(Zapewne) ostatnie konsultacje ws. reformy arbitrażu inwestycyjnego ICSID

W dniach 11-15 listopada odbędą się bezpośrednie konsultacje z państwami prowadzone przez Sekretariat ICSID ws. trzeciego ("ostatniego lub przedostatniego") dokumentu roboczego formułującego propozycję nowelizacji Regulaminu i zasad arbitrażowych ICSID.

Pierwotny termin przedłożenia poprawek do zatwierdzenia przez Radę Administracyjną ICSID na jesieni b.r. jest już nieosiągalny. Aktualnie najbardziej prawdopodobnym terminem zakończenia prac wydaje się kolejne posiedzenie Rady zaplanowane na październik 2020.

Kontekst prac

W sierpniu 2018 r. informowaliśmy, że w ramach najambitniejszej jak dotąd próby rewizji systemu arbitrażu inwestycyjnego w ramach ICSID, Sekretariat przedstawił do konsultacji propozycje nowych tekstów skonsolidowanych (wraz z Dokumentem Roboczym omawiającym uzasadnienie i możliwości wprowadzenia poszczególnych poprawek). Na tej podstawie w marcu 2019 r. opublikowany został  Working Paper #2: Proposals for Amendment of the ICSID Rules., zawierający kolejną propozycję skonsolidowanego tekstu. Komentarze do tamtego dokumentu posłużyły do przedstawienia przez ICSID (w zamyśle) ostatniej roboczej wersji poprawek w sierpniu b.r. 

Zakres zmian

Trzeci dokument roboczy zawiera mniejszą liczbą rekomendowanych poprawek niż wcześniejsze wersje. Jako że treść odzwierciedla powoli kształtujący się kompromis między uczestnikami negocjacji, warto zasygnalizować najważniejsze zagadnienia:

• strona powodowa miałby odtąd załączać do Wezwania na arbitraż własny szacunek należnego odszkodowania, jak również oświadczenie o spełnieniu wszystkich proceduralnych wymogów wszczęcia postępowania (m.in. cooling-off periods, klauzule fork-in-the-road, bieg terminy i przedawnień);
• redakcja postanowień dotyczących finansowania postępowania przez podmioty trzecie (TPF) została zbliżona do rozwiązań aktualnie powszechnie stosowanych w praktyce traktatowej;
• przywrócona została wcześniejsza propozycja 30. dniowego terminu oraz kryteriów decyzji w przedmiocie bifurkacji postępowania;
• przywrócono propozycję 60. dniowego terminu na złożenie pisemnego sprzeciwu wobec publikacji wyroku arbitrażowego, którego niedotrzymanie skutkuje domniemaniem zgody na publikację;
• nowe zasady dotyczące publikacji innych dokumentów z postępowania;
• nowe zasady powoływania trybunału na potrzeby postępowania przyspieszonego.

Szerzej nt. propozycji zmian ostatnich dwóch dokumentach roboczych: tu, tu i tu.

Państwa UE równocześnie wypowiedzą wewnątrzunijne traktaty inwestycyjne

W styczniu 2019 pisaliśmy o oświadczeniu rządów 22 państw UE dotyczącym konsekwencji prawnych wyroku Achmea dla dalszego obowiązywania wewnątrzunijnych traktatów o ochronie inwestycyji (BITów) i postępowań arbitrażowych na ich podstawie (post tutaj). Państwa zapowiedziały wówczas m.in. wypowiedzenie takich traktatów.

Realizując styczniową deklarację, 24 października b.r. grupa państw ogłosiła osiągnięcie porozumienia ws. zawarcia plurilateralnego traktatu o wypowiedzeniu takich BITów.

Kolejnym krokiem mają być intensyfikacja negocjacji postanowień traktatu, jak również podjęcie rozmów ws. wewnątrzunijnego stosowania Traktatu Karty Energetycznej (znowu w świetle wyroku Achmea).

Jednocześnie Komisja, koordynująca negocjacje porozumienia, z ubolewaniem odnotowała, że nieznaczna grupa państw porozumienia nie poparła.

Rozpoczęły się rozmowy w sprawie nowej konstytucji dla Syrii

Źródło: https://www.swissinfo.ch/eng/podcast_inside-geneva--can-a-swiss-meeting-lead-to-syrian-peace-/45336152

W ubiegłą środę, 30 października, w Pałacu Pokoju w Genewie rozpoczęły się rozmowy w sprawie nowej konstytucji dla Syrii. 150 delegatów reprezentujących rząd Syrii, opozycję i różne sektory społeczeństwa obywatelskiego (prawie 30% przedstawicieli stanowią kobiety) tworzy nowe zgromadzenie konstytucyjne pod egidą ONZ: Syryjski Komitet Konstytucyjny (dalej: Komitet). Celem tej nowej instytucji jest pogodzenie syryjskiego rządu (na czele którego stoi prezydent Baszar al-Asad) i syryjskiej opozycji. ONZ ma nadzieję, że prace Komitetu doprowadzą do negocjacji pokojowych, zmierzających do zakończenia ośmioletniej wojny domowej. Decyzje, które podejmuje to ciało, nie będą jednak wiążące w świetle prawa syryjskiego, a ich wdrożenie będzie musiało opierać się na dobrej wierze zainteresowanych stron. W tym kontekście Sekretarz Generalny NZ António Guterres stwierdził, że z zadowoleniem przyjął "wyjątkową szansę", jaką daje Komitet i powiedział, że oczekuje od uczestników prawdziwej współpracy na rzecz rozwiązania konfliktu zgodnego z rezolucją nr 2254 Rady Bezpieczeństwa NZ, które spełni oczekiwania wszystkich Syryjczyków. Dodał jednak, że rozpoczęcie prac Komitatu musi iść w parze z konkretnymi działaniami na rzecz budowania zaufania, gdyż tylko znaczące zaangażowanie w prace nad nową konstytucję Syrii, któremu będzie towarzyszyć zaprzestanie działań wojennych w całym kraju, zapewni Specjalnemu Wysłannikowi Sekretarza, Geirowi Pedersenowi, środowisko, którego potrzebuje, aby skutecznie wykonywać swój mandat na rzecz szerszego procesu politycznego.

Kolejny strzał w kolano Międzynarodowego Trybunału Karnego, z prezydentem Dudą i sędzią Hofmańskim w tle

Zacznijmy od faktów: 

1. Prezydent Duda w ramach wizyty w Holandii spotkał się z prezesem Międzynarodowego Trybunału Karnego - nigeryjczykiem Chile Eboe-Osuji  (tutaj, tutaj). W swoim przemówieniu prezes trybunału, choć podziękował za wsparcie udzielane przez Polskę MTK ("may I thank you for Poland’s strong and unwavering support to the ICC and its work. Your visit is a symbolic show of that support"), to jednocześnie nawiązując do zasady komplementarności, poświęcił duży fragment przemówienia zasadzie niezawisłości sędziowskiej (niezależności sędziów) i wyraził zaniepokojenie stanem sądownictwa w Polsce. Odniósł się też do postępowania przed TS UE i podkreślił, że ma nadzieję, że Polska uszanuje wyrok TS UE.

Międzynarodowy Ośrodek Szkoleń i Badań nad Dziedzictwem Kultury w Zagrożeniu powstaje we Wrocławiu

http://unic.un.org.pl/misje_pokojowe/polacy.php

Tydzień temu, we wtorek 22 października, Minister Obrony Narodowej RP wydał decyzję w sprawie utworzenia Międzynarodowego Ośrodka Szkolenia i Badań nad Dziedzictwem Kultury w Zagrożeniu, z siedzibą we Wrocławiu. Ten wyspecjalizowany ośrodek wojskowy, zapewniający szkolenia dla osób cywilnych i wojskowych zaangażowanych w ochronę dziedzictwa kulturowego w przypadku konfliktu zbrojnego rozpocznie działalność w II kwartale 2020 r. Ośrodek będzie czerpać z dorobku polskich ekspertów zaangażowanych w projekt ochrony dziedzictwa kultury w konfliktach zbrojnych, który był prowadzony w ramach misji Sił Zbrojnych RP w Iraku i Afganistanie w latach 2003-2008 z udziałem cywilnych specjalistów. Doświadczenia zdobyte w warunkach wojennych dotyczące ochrony dziedzictwa kulturowego, w tym realizacji postanowień konwencji haskiej o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego z 1954 r. oraz jej dwóch protokołów, zostaną wykorzystane do budowania marki ośrodka, działającego na rzecz szerokiego dzielenia się wiedzą specjalistyczną i zapewnienia udziału polskich ekspertów w projektach wielonarodowych i misjach wojskowych, w których kwestie ochrony zabytków oraz dialogu międzynarodowego odgrywają coraz większe znaczenie. Programem szkolenia w MON będą objęci m.in. dowódcy różnych szczebli dowodzenia, specjaliści i doradcy do spraw ochrony dóbr kulturalnych, żołnierze i pracownicy resortu obrony narodowej posiadający w zakresach obowiązków zadania z zakresu ochrony dóbr kulturalnych, w tym kierowani do realizacji zadań w polskich kontyngentach wojskowych. Oferta szkoleniowa skierowana zostanie także do armii państw sojuszniczych w ramach NATO. Zgodnie z założeniami nowego ośrodka jego kadrę będą tworzyć m.in. specjaliści biorący udział w misjach międzynarodowych Sił Zbrojnych RP w Iraku i Afganistanie oraz narodowi eksperci ochrony dziedzictwa kultury, którzy są wpisani do rejestru prowadzonego przez MKiDN, a także eksperci ze środowiska naukowego i instytucji wyspecjalizowanych w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego.