Wczoraj miał nastąpić Brexit. Czy w ogóle do niego dojdzie?

Wczoraj miały minąć ostatnie godziny członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. 29 maja 2017 r. rząd brytyjski wysłał do Rady Europejskiej notyfikację o zamiarze opuszczenia wspólnoty i wówczas zaczął mijać termin, o którym mowa w art. 50 ust. 2 TUE. Brexit okazał się jednak dużo bardziej skomplikowany niż przypuszczano. Teraz wiadomo tylko tyle, że Wielka Brytania pozostanie jeszcze w UE przynajmniej przez dwa tygodnie.

Jak zjeść ciasteczko i mieć ciasteczko - o ciekawych praktykach niektórych sędziów MTK

Naszym czytelnikom polecamy świetny wpis Kevina Hellera (tutaj), który opisuje skandaliczne zachowanie japońskiej sędzi Kuniko Ozaki.

Otóż kadencja sędzi Ozaki w MTK kończyła się w marcu 2018 r., ale ze względu na to, że została przydzielona do sprawy Ntagandy, po upłynięciu kadencji nadal pełniła funkcję sędziego MTK do czasu zakończenia postępowania w pierwszej instancji przeciwko ww. oskarżonemu.

Sędzia Ozaki najpierw poprosiła zgromadzenie sędziów o MTK o zgodę na pełnienie funkcji nie w pełnym wymiarze z powodów osobistych, a tydzień później zażądała wyrażenia zgody na łączenie przez nią funkcji sędziego i ambasadora w obcym państwie, co jest oczywistym przykładem pełnienia funkcji politycznej i zakazane w świetle art. 40 ust. 2 statutu MTK, który stanowi:

Raport ws. użycia broni chemicznej w Syrii w kwietniu 2018 r.

Za kilkanaście dni minie pierwsza rocznika ataku rakietowego przeprowadzonego przez USA, Wielką Brytanię i Francję w Syrii (pisaliśmy o tym tutaj). Bezpośrednią przyczyną uderzenia w dniu 14 kwietnia 2018 r. miało być użycie broni chemicznej przez syryjski reżim w mieście Douma 7 kwietnia. W oświadczeniu wydanym po rozpoczęciu ataku, prezydent Trump jednoznacznie wskazał powody i winnego użycia broni chemicznej, mówiąc, że „w zeszłą sobotę, reżim Assada ponownie użył broni chemicznej, aby mordować niewinnych cywilów”.

Z doniesień medialnych jednoznacznie wynikało, że doszło do użycia broni chemicznej. Aby jednak uzasadnić podstawy użycia siły w Syrii, żadne z interweniujących państw nie przedstawiło dowodów wskazujących, że faktycznie w Doumie użyto takiej broni, ani że to siły rządowe użyły broni chemicznej przeciwko cywilom.

Badaniem wydarzeń z 7 kwietnia 2018 r. w Doumie zajęła się Fact Finding Mission in Syria Organizacji ds. zakazu broni chemicznej, która dopiero na początku marca tego roku wydała swój raport w tej sprawie.

Poprzedni rok w statystykach TSUE

Przedwczoraj TSUE opublikował statystyki dotyczące swojej działalności sądowniczej w 2018 r. Wynika z nich, że zarówno Trybunał Sprawiedliwości, jak i Sąd ustanowiły nowe rekordy wydajności. 

W poprzednim roku:

• TS zakończył 760 spraw, a Sąd - 1009 spraw; poprzednie „rekordy” to 719 zakończonych spraw. w Trybunale w 2014 r i 987 spraw zakończonych w Sądzie w 2015 r.

Prezydent Trump tweetuje o zniesieniu sankcji wobec KRLD

Po wykorzystaniu tweetera do zaskoczenia Kongresu zmianą polityki ws. prawnomiędzynarodowego statusu Wzgórz Golan (post tutaj), kolejny tweet prezydenta Trump zaskoczył nawet jego własny rząd. Podczas gdy administracja kończyła przygotowania kolejnego pakietu sankcji wobec Korei Północnej (zob. choćby ostatni post tu i dalsze odnośniki), prezydent "ćwierknął", że dalszych sankcji nie ustanowi. Komunikat w sposób ostentacyjny podważył autorytet Departamentu Skarbu.

CNN, Trump meet Kim Jong Un in second historic summit

Znamienny dla stopnia zagubienia administracji amerykańskiej był fakt, że początkowo uważano, że komunikat dotyczył wcześniejszych sankcji wobec dwóch chińskich spółek, naruszających sankcje wobec KRLD, które przyjęto w zwiąku z niepowodzeniem szczytu Trump-Kim Dzong Un (WSJ, U.S. Tightens North Korea Sanctions After Failed Trump-Kim Summit). Dopiero później "poinformowne osoby" uświadomiły Departamentowi, że decyzja dotyczy nowego pakietu będącego w końcowej fazie konsultacji (WSJ, Trump Blocks Large-Scale Sanctions Planned Against North Korea).

Na pocieszenie Departamentowi Stanu pozostaje nawe większa konsternacja, jaką w Pentagonie musiał wywołać kilka dni temu tweet o pokonaniu Państwa Islamskiego. Pentagon informacji nie potwierdził (WSJ, Trump Says Islamic State’s Caliphate Completely Eliminated).

Brak naruszenia praw byłego funkcjonariusza KGB skazanego za ludobójstwo - Drelingas p. Litwie

Wiele skarg składanych do Trybunał w Strasburgu dotyczy okoliczności, które swój początek miały daleko przed związaniem się poszczególnych państw Konwencją. W ostatnich dniach Trybunał wydał interesujący wyrok w sprawie Drelingas p. Litwie. Przedmiotem skargi był zarzut, że skazanie skarżącego za zbrodnię ludobójstwa, której miał dopuścić się w 1956 r. doprowadzając jako funkcjonariusz KGB do zamordowania dwóch partyzantów litewskich, nastąpiło z naruszeniem art. 7 Konwencji. Skarżący powoływał się na wyrok ETPC w sprawie Vasiliauskas p. Litwie, w którym Trybunał stwierdził naruszenie tego przepisu w niemalże identycznych okolicznościach. ETPC orzekł wtedy, że skazanie skarżącego za zbrodnię ludobójstwa nie mogło być postrzegane jako zgodne z istotą tego przestępstwa w formie zdefiniowanej przez prawo międzynarodowe w czasie jego popełnienia i dlatego w 1953 r. skarżący nie był w stanie przewidzieć, że może za jego popełnienie ponieść odpowiedzialność. Sądy krajowe potraktowały zamordowanych partyzantów jako „grupę polityczną”, która w owym czasie nie była objęta ochroną prawa międzynarodowego. 

Komisarz Malmström o odnowieniu paktu transatlantyckiego

7 marca b.r. przemawiająca na Uniwersytecie Georgetown Komisarz UE ds. handlu Cecilia Malmström wezwała  do nowego partnerstwa transatlantyckiego, które miałoby stworzyć podwaliny pod nowy ład XXI wieku, oparty na stabilności i dobrobycie. Stanowi to kolejny krok ku wznowieniu dwustronnych negocjacji handlowych po tym jak w styczniu KE opublikowała dwie propozycje nowych mandatów negocjacyjnych (Reuters, EU open to discussing cars, not farming in U.S. trade talks) a w lutym komitet ds. handlu Parlamentu Europejskiego wezwał unijne rządy do poparcia rozmów (Reuters, EU parliament committee backs start of U.S. trade talks).

Identyfikując źródła rosnących wpływów Chin, Komisarz zaznaczyła, że jest zwolenniczką konkurencji, pod warunkiem że wszyscy stosują się do tych samych zasad. Odpowiednio, to normy prawne - ich naruszenie, reforma i egzekwowanie - powinny stanowić antidotum na kryzys liberalnej demokracji i gospodarki wolnorynkowej. W przypadku UE realizowana już reforma w zakresie międzynarodowych relacji handlowych rozciąga się od nowych przepisów antydumpinowych i antysubsydyjnych po monitorowanie napływających inwestycji zagranicznych. 

Ład transatlantycki dla obrony demokracji liberalnej miałby być oparty na współpracy gospodarczej i handlu dla pokoju, w odnowionych ramach normatywnych, na fundamencie zreformowanej WTO. Tandem UE-USA miałby zaś razem z Japonią dać nowy impuls dla ochrony gospodarki rynkowej opartej na prawie (Delegation of the European Union to the United States, Joint Statement of the Trilateral Meeting of the Trade Ministers of the European Union, Japan and the United States).

Prezydent Trump deklaruje uznanie zwierzchnictwa Izraela nad Wzgórzami Golan

Prezydenta USA Donald Trump jednym tweetem odmienił oblicze końca kampanii wyborczej w Izraelu i nieco przyćmił kolejnej kontrowersje dotyczących sposobu objęcia i sprawowania prezydentury. Trump ogłosił, że:

Po 52 latach przyszedł najwyższy czas, aby Stany Zjednoczone uznały suwerenność Izraela nad Wzgórzami Golan, które mają krytyczne znaczenie strategiczne i dla bezpieczeństwa Izraela oraz regionu.

Ciemne chmury nad glifosatem i Bayerem

Glifosat staje się ostatnio coraz bardziej problematycznym środkiem chemicznym. Główny składnik popularnego pestycydu, czyli roundupu został 19.03 uznany przez Sąd federalny USA w San Francisco za przyczynę raka u powoda. Jest to już druga sprawa, w której sąd w USA wskazał na bezpośredni związek pomiędzy używaniem roundupu a rozwinięciem się raka i nakazał producentowi - Bayerowi, który przejął w ubiegłym roku Monsanto wypłacenie odszkodowania. Poprzednia, toczyła się w Kaliforni, tym razem wyrok wydał jednak sąd federalny, a nie stanowy. Wyrok może mieć kluczowe znaczenie dla innych spraw tego typu. Bayerowi grozi nawet 9000 spraw o odszkodowanie w USA. Tym bardziej, że elementem zarówno tej sprawy, jak i poprzedniej sprawy było fałszowanie wyników badań przez Monsanto, jak również ogólnie fakt, że potencjalna rakotwórczóść glifosatu nie stanowiła dla tej korporacji przeszkody w jego produkcji i promowaniu. Przed nami zapewne zatem wiele tego typu spraw.

Radovan Karadžić z dożywociem

Dziś Izba Odwoławcza Mechanizmu (International Residual Mechanism for Criminal Tribunals) w składzie sędzia Vagn Prüsse Joensen, przewodniczący składu, sędzia William Hussein Sekule, sędzia José Ricardo de Prada Solaesa, sędzia Graciela Susana Gatti Santana, oraz sędzia Ivo Nelson de Caires Batista Rosa wydała wyrok w sprawie Radovana Karadzicia skazanego prawie dokładnie 3 lata temu przez Trybunał jugosłowiański (MTKJ) na 40 lat pozbawienia wolności. MTKJ przypisał mu odpowiedzialność za zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne popełnione między innymi w trakcie kampanii snajperskiej w Sarajewie, oraz podczas eksterminacji Bośniackich Muzułmanów z rejonu Srebrenicy. Pisaliśmy o tym tu.

Filipiny już nie są stroną statutu MTK i inne problemy trybunału

Filipiny, które w zeszłym roku złożyły wniosek o wycofaniu ze Statutu MTK już nie są jego stroną, własnie minął rok od podjęcia decyzji o wystąpieniu. Liczba państw stron pozostaje niemalże bez zmian, kilka dni temu informowaliśmy o przystąpieniu do statutu Malezji, i liczba stron podniosła się do 124 - by od wczoraj znowu wynosić 123. Zobacz posta tu.

Trybunał nie ma ostatnio dobrej prasy. Informowaliśmy o kontrowersyjnej decyzji uniewinniającej wydanej wobec Laurenta Gbagbo  i Charlesa  Blé Goudé (zobacz tu) do dziś zresztą nie wydano w  sprawie pisemnego uzasadnienia wyroku. 

Jakby tego było mało - uniewinniony w zeszłym roku Jean-Pierre Bemba zamierza pozwać Trybunał na kwotę 69 milionów Euro za swoje straty, koszty sądowe i zaniedbane przez 10 lat, które spędził w MTK, ruchomości i nieruchomości (m.in. 3 wille, 7 samolotów). Kwota, której żąda przekracza półroczne koszty  utrzymania Trybunału. 

Ironią jest to, że Bemba chciałby połowę z nich przeznaczyć na pomoc humanitarną w DRK. Za chwilę podobne żądania sformułują pewnie Gbagbo i  Blé Goudé. 

Trudno pozbyć się wrażenia, że nie w tę stronę miał zmierzać międzynarodowy wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych.  

Okrągły stół ws. dekolonizacji Sahary Zachodniej

Jak informowaliśmy na początku 2017 r., ani trwające od 1991 r. zawieszenie broni w Saharze Zachodniej, ani nawet powrót Maroka na forum Unii Afrykańskiej nie pozwoliły na przełamanie impasu ws. ewentualnego uzyskania niepodległości przez Saharyjską Arabską Republikę Demokratyczną. Paradoksalnie, może utrata cierpliwości przez Stany Zjednoczne do kolejnych przedłużeń mandatu kontrowersyjnej Misji Narodów Zjednoczonych na rzecz Referendum na Saharze Zachodniej (MINURSO) doprowadzi do przełomu.

Napięcie między Indiami i Pakistanem po samobójczym ataku w Kaszmirze

14 lutego w mieście Pulwama w części Kaszmiru znajdującej się pod kontrolą Indii doszło do samobójczego ataku, podczas którego samochód kierowany przez zamachowca wjechał w autobus przewożący indyjskich policjantów, w wyniku czego zginęły 44 osoby. Do ataku przyznała się pakistańska islamistyczna bojówka Jaish-e-Mohammad, która jest uznawana przez ONZ, Unię Europejską i Stany Zjednoczone za organizację terrorystyczną.

Indyjski rząd oskarżył władze Pakistanu o to, że pozwalają Jaish-e-Mohammad przeprowadzać operacje ze swojego terytorium przeciwko Indiom i wezwał do podjęcia natychmiastowych działań, ale Pakistan odrzucił oskarżenia o związek z zamachem. Indie, mimo że nie przedstawiły żadnych konkretnych dowodów na zaangażowanie Islamabadu w wydarzenia w Pulmawie, od razu zapowiedziały, że podejmą wszystkie możliwe kroki dyplomatyczne, aby odizolować Pakistan na arenie międzynarodowej. 

Plan ten jednak szybko eskalował, ponieważ 26 lutego indyjskie samoloty bojowe zbombardowały terytorium Pakistanu, na którym mają stacjonować bojownicy Jaish-e-Mohammad. Pakistan twierdzi, że indyjski atak nie wyrządził żadnych strat. Następnego dnia Pakistan wysłał swoje samoloty bojowe nad terytorium Indii, w wyniku czego co najmniej jeden indyjski myśliwiec został zestrzelony (Pakistan twierdzi, że zestrzelone zostały dwa samoloty, Indie twierdzą, że jeden).

Izba Gmin ponownie odrzuca porozumienie z UE. Co dalej z Brexitem?

Ostatnie kilkadziesiąt godzin to kolejne zwroty akcji w kwestii zbliżającego się wielkimi krokami Brexitu. Czy na 16 dni przed wystąpieniem Wielkiej Brytanii z UE wiemy coś więcej na temat jego kształtu?

1. W poniedziałek Premier May i Przewodniczący Komisji Juncker ogłosili, że poczyniono dodatkowe ustalenia w sprawie poprzednio wynegocjowanej umowy, która w styczniu została bardzo wyraźnie odrzucona przez Izbę Gmin. Wbrew słowom brytyjskiej premier ustalenia te nie miały charakteru „prawnie wiążącego”. Chodziło jedynie o deklarację polityczną, która precyzowała, że przejściowe porozumienie w sprawie granicy między Irlandią a Irlandią Północną (backstop) nie ma charakteru trwałego. Tekst pierwotnej umowy nie mógłby zresztą zostać zmodyfikowany bez konsultacji i zgody państw członkowskich. Taka deklaracja miała więc wyłącznie na celu próbę odwrócenia wyniku ponownego głosowania nad Withdrawal Agreement. 

Pierwszy taki wyrok TSUE: decyzja organów krajowych o zawieszeniu w obowiązkach Prezesa Banku Centralnego Łotwy jest nieważna

Rozstrzygając połączone sprawy C-202/18 Ilmars Rimševičs przeciwko Łotwie i C-238/18 EBC przeciwko Łotwie Trybunał Sprawiedliwości UE po raz pierwszy w swojej historii miał okazję skorzystać z kompetencji do rozpatrywania skarg na decyzje o zwolnieniu z urzędu prezesów banków centralnych państw członkowskich. Kompetencję tę określa art. 14.2 akapit drugi Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (Protokół nr 4 do TUE). 

W lutym 2018 r. łotewski urząd antykorupcyjny w ramach dochodzenia prowadzonego przeciwko prezesowi Banku Centralnego Łotwy (Latvijas Banka) Ilmarsowi Rimševičsowi, a dotyczącego korupcji i płatnej protekcji, zastosował kilka środków zabezpieczających. Obejmowały one przede wszystkim zakaz wykonywania przezeń obowiązków prezesa Banku Centralnego, obowiązek złożenia poręczenia majątkowego i zakaz opuszczania kraju bez zezwolenia. Ta decyzja została zaskarżona do Trybunału Sprawiedliwości przez samego zainteresowanego oraz przez właściwy organ EBC. 

Zwycięstwo Polski w arbitrażu Sferia

Trybunał arbitrażowy ICC w Paryżu oddalił powództwo o wywłaszczenie Juvel and Bithell v. Poland w sporze dotyczącym należącej do Zygmunta Solorza spółki  Sferia (MC, Rozstrzygnięcie Międzynarodowego Trybunału Arbitrażowego w sprawie Juvel LTD i Bithell Holdings LTD; Parkiet, Zygmunt Solorz. Założyciel Polsatu przegrywa z rządem w Paryżu). Wartość przedmiotu sporu wynosiła - zależnie od źródeł i okresu szacunków - między 1,5 a 1,8 mld zł.

Liczący przeszło 200 stron wyrok ma zostać upubliczniony po jego anonimizacji.

Stany Zjednoczone usuwają Indie i Turcję ze swojego programu GSP

Stany Zjednoczone poinformowały 4 marca o usunięciu Indii i Turcji ze swojego programu. W przypadku Turcji nie jest to kontrowersyjne, bo USA jako przyczynę podały wystarczający rozwój gospodarki tureckiej żeby uznać je za wyłączone z programu GSP. W przypadku Indii powodem nie jest oczywiście fakt, że USA przestały uznawać Indie za państwo rozwijające się, ale – jak potwierdzają Stany w swoim oświadczeniu – działania Indii, które niekorzystnie wpływają na eksport Stanów Zjednoczonych do Indii. 

Ratyfikacja statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego przez Malezję - odwrócenie negatywnego trendu?

Stroną Statutu Rzymskiego właśnie została Malezja (zobacz informację tutaj) i tym samym liczba państw stron Statutu zwiększyła się do 124, ale nie na długo, gdyż 17 marca 2019 r. wywrze skutki wypowiedzenie statutu przez Filipiny. 

Przedstawiciel Malezji podkreślił, że ratyfikacja Statutu Rzymskiego jest dowodem na to, że Malezja jest odpowiedzialnym członkiem społeczności międzynarodowej wierzącym w rząd prawa i uznającym komplementarną rolę MTK w stosunku do prawa krajowego. Malezja chciała swą ratyfikacją podkreślić swe przywiązanie do walki z międzynarodowymi zbrodniami w celu budowy globalnego pokoju i bezpieczeństwa (zobacz tutaj).

Ta ratyfikacja jest o tyle budująca, że po serii powiadomień z jesieni 2016 r. o chęci wypowiedzenia statutu ze strony Burundi, Gambii, Południowej Afryki - z których tylko Burundi zrealizowała swą zapowiedź i z dniem 27.10.2017 r. przestała być stroną Statutu; oraz wypowiedzeniu statutu przez Filipiny w marcu ubiegłego roku, liczba państw stron choćby na chwilę zwiększyła się. Ratyfikacja ma również duże znaczenie, biorąc pod uwagę stosunkowo niewielką liczbę ratyfikacji w regionie Azji i Pacyfiku (zob. tutaj).

Cieszmy się więc z liczby 124, gdyż za dwa tygodnie znów w oficjalnych statystykach pojawi się smętne 123.

Wśród potencjalnych nowych państw stron mogłyby się znaleźć Algieria, Angola, Armenia, Bahamy, Bahrajn, Egipt, Erytrea, Gwinea-Bissau, Haiti, Iran, Jamajka, Jemen, Kamerun, Kirgistan, Kuwejt, Maroko i Mozambik, Oman, Wyspy Św. Tomasza i Księżyca, Wyspy Salomona, Syria, Tajlandia, Ukraina, Uzbekistan, Zimbabwe i Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Statut podpisały również Izrael, Sudan, USA oraz Rosja, ale każde z tych państw powiadomiło Sekretarza Generalnego ONZ, że nie zamierza zostać stroną statutu.

Przy okazji przypomnijmy, że jeśli chodzi o liczbę ratyfikacji poprawek dotyczących zbrodni agresji, osiągnięto liczbę zaledwie 37 ratyfikacji. Taka sama liczba państw ratyfikowała poprawki dotyczące zbrodni wojennych, przewidujące kryminalizację użycia m.in. gazów czy pocisków rozpłaszczających się w ciele ludzkim w konfliktach wewnętrznych. Natomiast poprawki wprowadzające karalność użycia broni z czynnikiem biologicznym lub toksyn oraz broni niewykrywalnej przy użyciu promieni Rentgena oraz oślepiającej broni laserowej nie mają jeszcze żadnej ratyfikacji. Ta opieszałość w ratyfikacji poprawek do art. 8 dziwi, biorąc pod uwagę, że powyższe zakazy można wywieść z prawa zwyczajowego.

Immunitet organizacji międzynardowych: SSN USA uznaje ograniczony charakter immunitetu jurysdykcyjnego IFC

Na wokandę w USA wróciła problematyka immunitetu organizacji międzynarodowych.

Ostatni raz przedmiotem olbrzymich kontrowersji było uznanie przez tamtejszy sąd apelacyjny immunitetu ONZ w sprawie z powództwa ofiar epidemii cholery na Haiti (post tutaj). Mimo że sąd apelacyjny utrzymał wyrok pierwszej instancji (Georges v. United Nations), kilka tygodni po jego ogłoszeniu informowaliśmy że Organizacja sama uznała własną odpowiedzialność w sprawie.

Kolejnym przyczynkiem do rozwoju prawa immunitetów stanie się wyrok Sądu Najwyższego USA z 27 lutego b.r. ws. Jam v. International Finance Corporation, No. 17-1011. Stosunkiem głosów 7:1 SN orzekł, że Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC, organizacja Grupy Banku Światowego) korzysta, na podstawie ustawy z 1945 r., z takiego samego immunitetu jurysdykcyjnego co państwa zgodnie z ustawą z 1976 r. Innymi słowy, również w przypadku organizacji międzynarodowych  doszło do funkcjonalnego ograniczenia zakresu ochrony immunitetowej.

Pokłosie Achmea: Różne losy orzecznictwa arbitrażowego przed sądami krajowymi w Niemczech i Szwecji (m.in. przeciwko Polsce)

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE Achmea z marca 2018 roku (post tutaj), w którym TS UE stwierdził niezgodność arbitrażu inwestycyjnego z prawem unijnym, wymusił dyskusję nad relacją między prawem międzynarodowym inwestycyjnym a prawem UE. Jednak nawet w przypadku postępowań przed trybunałami arbitrażowymi, które odrzuciły koncepcję pierwszeństwa unijnego porządku prawnego przed zobowiązaniami o charakterze prawnomiędzynarodowym, zrodziło to praktyczny problem wykonania korzystnych wyroków na terytorium UE. Kwintesencją niechęci Komisji Europejskiej do arbitrażu inwestycyjnego było pozwanie w styczniu b.r. Rumunii za wykonanie wyroku arbitrażowego (zob. nasz post).

Ciekawsze od rozważań teoretycznych nad relacją między oboma porządkami, czy od wątpliwego z prawnomiędzynarodowego punktu widzenia oświadczenia z końca stycznia Komisji Europejskiej i państw członkowskich o utracie mocy prawnej klauzul arbitrażowych, wydają się losy odnośnych postępowań egzekucyjnych. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na dwa wyroki w postępowaniach o uchylenie wyroku arbitrażowego (w tym jednego przeciwko Polsce).