Zaostrzenie przepisów azylowych w Danii

W miniony wtorek, 26 stycznia, parlament duński przyjął reformę prawa azylowego. Nowelizacja zakłada w szczególności możliwość konfiskaty przedmiotów oraz gotówki o wartości przewyższającej 10 tysięcy koron (ok. 1340 euro) osobom ubiegającym się o azyl. Mienie to ma być przeznaczone na zapewnienie uchodźcom właściwej opieki (żywieniowej i schronienia). Oddanie przedmiotów oraz gotówki będzie stanowiło warunek uzyskania pomocy socjalnej. Konfiskata nie obejmie przedmiotów o szczególnej wartości sentymentalnej, np. obrączek. Co więcej, osoby z tymczasowym statusem azylanta będą musiały czekać na połączenie z rodziną od roku do trzech lat. 

UE wszczyna postępowania przeciwko Kolumbii w WTO

Unia Europejska złożyła ostatnio wniosek o przeprowadzenie konsultacji z Kolumbią, zarzucając jej dyskryminacyjne traktowanie pod względem podatkowym sprowadzanych z UE alkoholi, wszczynając tym samym postępowanie przed Organem Rozstrzygania Sporów WTO.  

Unia Europejska zarzuca Kolumbii tzw. pośrednią dyskryminację - złamanie art III GATT. System podatków na alkohole jest w Kolumbii zaprojektowany w ten sposób, że wyższe znacznie podatki nakładane są na alkohole o zawartości alkoholu powyżej 35%. Tymczasem w Kolumbii produkuje się głownie rum i aguardiente, które mają poniżej tychże 35%, a sprowadza - zwłaszcza z UE - alkohole mocniejsze.

Rozpoczęcie roku sądowego w ETPCz: najnowsze statystyki za 2015 r. oraz wykład honorowy prof. Rzeplińskiego

ETPCz opublikował właśnie najnowsze statystyki za rok 2015 r. Największym sukcesem jest kolejny spadek liczy spraw zawisłych przed Trybunałem do 64 tys. Warto odnotować, że pod koniec 2010 r. było to ponad 169 tys. zawisłych skarg. Tak znaczące zmniejszenie zaległości jest rezultatem reform wprowadzonych przez ETPCz zarówno na podstawie Protokołu nr 14 do EKPCz, jak i usprawnienia metod pracy. Wśród nadal zawisłych spraw około 30 tys. to sprawy o charakterze powtarzalnym, natomiast pozostałe 30 tys. nie ma takiego charakteru. Wydaje się, że największym wyzwaniem dla Trybunału będzie rozstrzygnięcie ok. 10 tys. spraw spośród spraw niepowtarzalnych, które mają charakter priorytetowy - dotyczą więc zarzutów najcięższych naruszeń Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

(Fal)start genewskich negocjacji pokojowych ws. Syrii

Dziś w Genewie ruszyły pierwsze od dwóch lat negocjacje pokojowe mające zakończyć trwającą od 5 lat wojnę domową w Syrii. Konflikt pochłonął już przeszło ćwierć miliona ofiar, a ponad 10 milionów zostało zmuszonych do szukania nowego miejsca zamieszkania. "Rozmowy zbliżeniowe" zostały zorganizowane przez specjalnego wysłannika ONZ Staffana de Misturę, który zaprosił syryjski rząd i opozycję do dialogu w ramach, obradującej w dwóch pomieszczeniach, grupy parasolowej (Reuters, U.N. launches Syria peace talks despite opposition boycott). 

Już na wstępie inicjatywa została nieomal wykolejona.

ONZ patronuje zakończeniu wojny domowej w Kolumbii

Rada Bezpieczeństwa ONZ zatwierdziła powołanie grupy międzynarodowych obserwatorów ds. realizacji porozumienia rozbrojeniowego, które rząd Kolumbii oraz Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii – Armia Ludowa (FARC EP) powinny przyjąć do końca marca (Rezolucja RB ONZ 2261/2016). Strony wydają się bliskie kompromisu, który pozwoliłby na zakończenie 51. letniego konfliktu, który pochłonął już ćwierć miliona ofiar.

Decyzja MTK w sprawie postępowania dotyczącego konfliktu gruzińsko-rosyjskiego

W październiku zeszłego roku, pisaliśmy o tym tu, Prokurator MTK złożyła wniosek o upoważnienie jej do prowadzenia postępowania odnośnie do konfliktu gruzińsko-rosyjskiego, który miał miejsce w 2008 roku. Chodzi o zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, które popełniono w południowej Osetii.

Dziś, po zbadaniu komplementarności (żadne państwo w ocenie Trybunału nie prowadzi w tym momencie postępowania w sprawie) oraz wagi sprawy (Trybunał uznał, że "potencjalna sprawa" ma wystarczającą wagę, uzasadniającą dalsze działanie Trybunału) zapadła decyzja odnośnie do tej sytuacji upoważniająca Prokurator do prowadzenia postępowania, zobacz decyzję tu.

Czy zagraniczne media mogą krytykować władzę: Al-Jazeera p. Egiptowi

W kwietniu 2014 roku informowaliśmy, że katarska telewizja Al-Jazeera zażądała od Egiptu podjęcia negocjacji dotyczących szkód poniesionych przez stację po obaleniu Prezydenta Hosni Mubaraka. Poniesione szkody poszkodowana oszacowała wówczas na 150 mln USD. 6 miesięczne negocjacje miały stanowić etap wstępny dla właściwej fazy postępowania arbitrażowego ICSID.

Guest post: The Commission vs Poland: The Sovereign State Is Winning 1-0

Studying Soviet legal theory is probably one of the most tedious activities imaginable, but it can teach us a great deal, sadly, about the contemporary reality in some of the Member States of the EU: a reality captured by Uładzisłaŭ Belavusaŭ’s catchy phrase ‘Belarusization’ of the EU with enviable precision. Not a single person familiar with the basics of the principle of the Rule of Law could possibly be in doubt that what is going on in Poland now is a partly Soviet-style dismantlement of the Western values of democracy and the Rule of Law. By having started its famed Pre-Article 7 Procedure against Poland, the Commission made four drastic mistakes and did not move any closer to stopping Polish backsliding.

Prof. Kochenov na temat procedury ochrony praworządności - informacja od redakcji PPM

Drodzy Czytelnicy,

Publikujemy dzisiaj pierwszy w historii bloga post w języku angielskim ("The Commission vs Poland: The Sovereign State Is Winning 1-0"). Zdecydowaliśmy się na ten krok ponieważ taka forma daje nam możliwość zaprezentowania opinii naszych zagranicznych kolegów, dotyczących bieżących (i istotnych) wydarzeń w obszarze prawa międzynarodowego i europejskiego. 

Pierwszy post, dotyczący uruchomionej niedawno przez Komisję Europejską procedury ochrony praworządności, został przygotowany przez prof. D. Kochenov'a z Uniwersytetu w Groningen (obecnie Visiting Professor oraz LAPA Fellow w Woodrow Wilson School, Princeton University). Prof. Kochenov to uznany na świecie specjalista z zakresu prawa europejskiego. Jego badania koncentrują się ostatnio właśnie na problematyce przestrzegania zasad praworządności w Unii Europejskich. Czytelnikom zainteresowanym tym tematem polecamy sięgnięcie po nastepujące opracowania: artykuł przygotowany przez prof. Kochenov'a wspólnie z prof. Closa oraz prof. Weiler'em (dostępny tu); z prof. Pech'em oraz prof. Platon'em (dostępny tu), jak również tekst w European Constitutional Law Review, którego współautorem jest prof. Pech (dostępny tu).

Jeżeli taka forma zyska Wasze zainteresowanie, w przyszłości możecie oczekiwać więcej tego typu postów. 

Życzymy miłej lektury!

Redakcja PPM

A w Międzynarodowym Trybunale Karnym praca wre...

Ten tydzień w MTK  upłynął a kolejne upłyną pod znakiem tytanicznej pracy...

Od 21 do 27 stycznia 2016 trwa przesłuchanie dotyczące potwierdzenia zarzutów stawianych przez Prokurator MTK Dominicowi Ongwen. Prokurator MTK w nakazie aresztowania wydanym już w 2005 roku zarzucał mu popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych. Ongwen został przetransportowany do Hagi dopiero w zeszłym roku, dlatego jego sprawa właściwie dopiero teraz się rozpoczyna. Szczegóły na stronie MTK: tu.

Na 1 marca (i jeśli zajdzie taka potrzeba również 2 marca) wyznaczono przesłuchanie dotyczące potwierdzenia zarzutów wobec  Ahmada Al Mahdi Al Faqi (Abu Tourab), pisaliśmy o jego sprawie tu. Al-Mahdi jest oskarżany o zbrodnie wojenne polegające na zamierzonym kierowaniu ataków na budynki religijne i historyczne budowle. To pierwsza taka sprawa przed MTK. Pierwotnie przesłuchanie miało się  odbywać jeszcze w styczniu, ale przełożono je na prośbę obrony. Zobacz informację tu oraz decyzję: tu.

Inwigilacja obywateli ma granice – ETPCz krytykuje Węgry

W kontekście zmian wprowadzonych do polskiego porządku prawnego dot. zwiększenia uprawnień służb w zakresie zbierania różnego rodzaju danych w trakcie operacji specjalnych warto zwrócić uwagę na ostatni wyrok ETPCz dot. tej problematyki. Skarżący w sprawie Szabo i Vissy p. Węgrom podnosili, że doszło do naruszenia ich praw gwarantowanych w art. 6, 8 i 13 Konwencji na skutek obowiązywania od 2011 r. przepisów nadających specjalne uprawnienia nowoutworzonej grupie policyjnej, której kompetencje w zakresie zbierania informacji obejmują m.in. niejawne przeszukania i obserwacje pomieszczeń mieszkalnych, otwieranie przesyłek pocztowych, sprawdzanie i rejestrowanie treści komunikacji elektronicznej. Wszystkie te działania mogą być podejmowane bez nawet następczego poinformowania o nich obserwowanej osoby oraz bez kontroli sądowej.

Zdążyć zanim dojdzie do kolejnego ludobójstwa - tym razem w Burundii

Członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ rozpoczynają właśnie (kolejną - poprzednia miała miejsce w marcu 2015 r.) wizytę w Burundii (zobacz informację tutaj), w czasie której mają spotkać się z prezydentem Burundi Pierrem Nkurunziza, a także ministrem spraw zagranicznych, przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego, przedstawicielami partii itp. W planie wizyty, póki co nie ma spotkań z  opozycją. Niepokój rady budzą doniesienia ze strony Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka Zeid Al Husseina, że w Burundi dochodzi do ataków i licznych naruszeń praw człowieka (wymuszone zaginięcia, przemoc seksualna, tortury). Co szczególnie niepokojące, ataki te są motywowane względami etnicznymi. Ofiary są wybierane ze względu na przynależność do Tutsi.    

Głód w Syrii - zamierzona katastrofa humanitarna na zmianie Ban Ki Moona

W przypadku konfliktu w Syrii Rada Bezpieczeństwa ponosi ewidentną porażkę. Nie dlatego, że nie udało jej się przyjąć rezolucji, w której odniosłaby się wprost do toczącego się konfliktu wewnętrznego i zbrodni reżimu Assada - co było skutecznie blokowano m.in. przez Rosję i Chiny (jedynie mimochodem przy innych okazjach zwracano uwagę na konieczność przestrzegania prawa międzynarodowego, konieczność dialogu politycznego). W takiej bowiem sytuacji trudno bowiem  oczekiwać skuteczności od Rady, jeśli jej członkowie nie są w stanie osiągnąć konsensusu. 

Rada odnotowuje porażkę, gdyż w kwestiach, co do których była zgodność między jej członkami, a mianowicie:

1. konieczność dostarczenia pomocy humanitarnej i zapewnienia bezpieczeństwa pracowników humanitarnych (zob. np. S/RES/2118)

2. konieczność wymuszenia zakazu użycia broni chemicznej (zob. S/RES/2209 praz S/RES/2235, o wątpliwościach co do jego obowiązywania w sytuacji konfliktu wewnętrznego pisaliśmy tutaj)

3. zwalczanie grup zbrojnych typu państwo islamskie (S/RES/2253, S/RES/2254, S/RES/2258)

nie widać skutecznego oddziaływania Rady na sytuację w regionie.

Cesje terytorialne między Holandią i Belgią

Holandia i Belgia dokonają korekty granicy biegnącej wzdłuż Mozy poprzez przekazanie na rzecz Holandii 14 ha w zamian za cesję 4 ha terytorium sąsiada na rzecz Belgii (Droit International Blog, La frontière entre la Belgique et les Pays-Bas modifiée).

Źrodło: http://droitinternational.ek.la/

Powodem korekty jest zmiana biegu rzeki granicznej w stosunku do stanu wody z roku 1843, kiedy to wytyczono granicę. Oba obszary (zob. rysunek), odcięte od terytorium państwa macierzystego, stały się lokalnymi ośrodkami przestępczości i handlu narkotykami. Działo się tak w szczególności w związku z obowiązkami formalnymi ciążącymi na policji, uniemożliwiającymi przekroczenie owej "sztucznej granicy" wodnej dla kontroli części krajowego terytorium. 

Dla wejścia w życie porozumienia niezbędna będzie jego ratyfikacja przez parlamenty obu stron.

Rynki finansowe krytyczne wobec sytuacji w Polsce

Dopiero co wspominaliśmy, że obawy o naruszenie zasady rządów prawa przy okazji zmiany składu Trybunału Konstytucyjnego, nocnych prac nad ustawą medialną oraz doraźnej wymiany kadr w mediach publicznych wyraziła Komisja Europejska, wszczynając przeciwko Polsce precedensowe postępowanie ws. ochrony praworządności. 

Teraz kolejną ocenę sytuacji w Polsce wydały rynki finansowe.

Już na początku stycznia zwracano uwagę, że w ciągu kwartału od wyborów parlamentarnych polski WIG20 stracił 14.8 p.p. W tym samym okresie indeks Europy wschodniej Stoxx 300 stracił na wartości jedynie 3.3 p.p., natomiast giełda w Budapeszcie zyskała 13.6 p.p. (FT, Markets wary of new Polish economic policies).

Spadek WIG20 na tle pozostałych indeksów regionu.
FT, Markets wary..

Napięta sytuacja polityczna w południowo-wschodniej Turcji skutkuje falą skarg do ETPCz

Zwiększenie w połowie 2015 r. napięcia w południowo-wschodnich prowincjach Turcji, zamieszkanych głównie przez Kurdów, spowodowało wprowadzenie na tych obszarach godziny policyjnej. Jest ona okresowo znoszona w poszczególnych miastach, ale kolejne zamieszki powodują jej przywrócenie. 

Walki Turków z Kurdami trwają w tym rejonie Turcji od lipca. Zostało wtedy zerwane trwające dwa lata zawieszenie broni. Niedogodności wywołane obowiązywaniem godziny policyjnej spowodowały złożenie na przełomie 2015 i 2016 r. bardzo licznych skarg do ETPCz oraz wniosków o zastosowanie przez Trybunał środków tymczasowych (interim measures) polegających na zobowiązaniu władz tureckich do zniesienia ograniczeń w poruszaniu się. Trybunał po zapoznaniu się ze stanowiskiem Turcji co do wniosków ostatecznie nie nałożył środków tymczasowych, równocześnie jednak zdecydował o priorytetowym rozpoznaniu złożonych skarg. Można zakładać, że będzie to kolejna sytuacja o charakterze systemowym, w której Trybunał zdecyduje się na rozstrzyganie np. w trybie wyroku pilotażowego. 

Spór ukraińsko-rosyjski trafi do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości?

Ukraina zapowiada wszczęcie postępowania przeciwko Rosji przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości (zobacz informację tutaj i tutaj). Podstawą prawną miałaby być Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania finansowania terroryzmu przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne rez. 54/109 z 9 grudnia 1999 r. (zobacz tekst tutaj). Oba państwa są stronami tejże konwencji od 2002 r. (zobacz stan ratyfikacji konwencji tutaj).

Zgodnie z art. 24 tejże konwencji, wszelkie spory związane z interpretacją konwencji mają być rozstrzygane przez MTS (żadne z obu państw nie dokonało zastrzeżenia wyłączającego jurysdykcję MTS). 

Z oświadczenia ministra sprawiedliwości Pavlo Petrenko wynika, że sprawa ma dotyczyć zarówno działań Rosji wobec Krymu, jak i wschodniej Ukrainy. Z pewnością też pojawi się kwestia słuszności sądzenia ukraińskich obywateli za przygotowywanie aktów terrorystycznych przed sądami rosyjskimi (pierwsze tego typu wyroki już zapadły, choć należy zaznaczyć, że Ukraina nie jest dłużna i również rosyjskiego żołnierza oskarżyła o terroryzm, zobacz nasz wcześniejszy post na ten temat).

Guest post: Wywiad z Prezydentem Putinem w "Bild"

W poniedziałek 11 stycznia 2016 r. ukazał się wywiad przeprowadzony przez dziennikarzy niemieckiego dziennika „Bild” z Prezydentem Federacji Rosyjskiej Władimirem Putinem (cały wywiad w j. angielskim dostępny tutaj). W czasie rozmowy Putin odniósł się zarówno do sytuacji Krymu, relacji Rosja – Zachód, zagrożenia ze strony międzynarodowego terroryzmu, jak i amerykańskich wpływów w Europie (zobacz nasze posty o kryzysie krymskim). 

Komisja Europejska wszczyna postępowanie ws. ochrony praworządności w Polsce

13 stycznia Komisja Europejska rozpoczęła postępowanie na rzecz umocnienia praworządności w Polsce. Jest to pierwsze tego typu postępowanie w historii Komisji i ma w szczególności skoncentrować się na ocenie ostatnich zmian w Trybunale Konstytucyjnym oraz w mediach publicznych. 

Postępowanie jest pierwszym etapem na drodze do wszczęcia procedury z art. 7 TUE, które może prowadzić do stwierdzenia istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Państwo Członkowskie podstawowych wartości UE lub do zawieszenia niektórych praw wynikających z członkostwa, łącznie z prawem do głosowania przedstawiciela rządu tego Państwa Członkowskiego w Radzie (o procedurze pisaliśmy już tutaj).

Incydent na wodach Zatoki Perskiej

We wtorek 12.01.2016 dwie Amerykańskie łodzie patrolowe US Navy zostały zatrzymane na wodach Zatoki Perskiej przez jednostki Strażników Rewolucji – oddziały wojskowe Iranu. Powodem zatrzymania miało być naruszenie przez jednostki Irańskich wód terytorialnych. Jak informuje strona Amerykańska, jednostki przemieszczały się z Kuweitu do Bahrainu przyczyną wpłynięcia jednostek na wody terytorialne Iranu były problemy techniczne z urządzeniami nawigacyjnymi. Dziesięciu Amerykańskich żołnierzy zostało zatrzymanych, przewiezionych na wyspę Farsi i przesłuchanych przez siły zbrojne Iranu na okoliczność zaistniałego incydentu. Po spędzeniu jednej nocy w areszcie wojskowych zwolniono w środę 13.01.2016 rano. Więcej informacji tutaj

Incydent ten nastąpił w niezwykle niefortunnym okresie dużego napięcia w rejonie, w szczególnie w kontekście relacji pomiędzy Arabią Saudyjską i Iranem, o czym pisaliśmy tutaj. Zdarzenie to rodzi też pytanie co do przyszłości planów zniesienia części sankcji nałożonych na Iran w związku z realizacją przez to państwo programów pozyskania broni nuklearnej i nowe napięcia pomiędzy USA i Iranem, o których pisaliśmy tutaj. Zwrócić trzeba uwagę na niezwykle wstrzemięźliwą reakcję zarówno Iranu jak i Stanów Zjednoczonych w związku z zaistniałym incydentem. Szerszy komentarz dotyczący aspektów politycznych zdarzenia tutaj.

Krymski inwestor wszczyna spór inwestycyjny z Rosją

Stały Trybunał Arbitrażowy uznał dopuszczalność wniosku arbitrażowego Igora Kołomojskiego, i lotniska Belbek, przeciwko Federacji Rosyjskiej. Ukraiński przedsiębiorca zarzucił rosyjskim siłom okupacyjnym na Krymie, że uniemożliwiły mu zarządzanie terminalem pasażerskim w Sewastopolu, zgodnie z umową którą miał zawartą do 2020 roku (VOA, Ukrainian Businessman Sues Russia Over Annexed Crimea Airport). W rezultacie doszło do wywłaszczenia inwestycji chronionej, zdaniem inwestora, na podstawie BITu rosyjsko-ukraińskiego. Przedsiębiorca oszacował wartość strat z tego tytułu na 15 mln USD.

Rosyjska agencja informacyjna TASS, przedstawiając opinię jako cytat a nie własny komentarz, stwierdziła, że "Kołomojski skromnie nie wspomniał, że uciekając z Krymu, jako kierownik sieci Privatbanku, zabrał ze sobą środki z rachunków przeszło miliona osób, które obecnie Rosja zwraca mieszkańcom półwyspu. W średniowieczu obcięto by mu za to ręce, a w dzisiejszych humanitarnych czasach ten próbuje pozywać Rosję" (TASS, Ukrainian tycoon who sued Russia embezzled accounts of 1 mln Crimea residents). Rosja wszczęła przeciwko Kołomojskiemu postępowania karne. 

Sprawa z pewnością zasługuje na uwagę, szczególnie w części dotyczącej kompensowania przez Rosję strat poniesionych przez mieszkańców Krymu.

Blisko 1.1 miliona imigrantów oficjalnie zarejestrowanych w 2015 r. w Niemczech

W nawiązaniu do naszej wcześniejszej wiadomości dotyczącej statystyk kryzysów uchodźczych na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat warto odnotować oficjalne dane niemieckie za ubiegły rok.

Minister Spraw Wewnętrznych Niemiec – Thomas de Maiziere przekazał oficjalne dane dotyczące liczby imigrantów, którzy w 2015 r. trafili do Niemiec. Ogólna liczba zarejestrowanych osób wyniosła 1 091 894 osób. Z czego wnioskiem o status uchodźcy objętych było 476 649 osób. Tak znacząca różnica w tych liczbach wynika z przeciążenia administracji i wynikających z niego opóźnień w formalnym rejestrowaniu nowych wniosków o status uchodźcy.  

Spośród blisko 1.1 miliona osób zarejestrowano: 428 468 Syryjczyków, 154 054 Afgańczyków oraz 121 662 Irakijczyków. Na kolejnych miejscach znalazły się osoby z Albanii (ok. 69 000) oraz Kosowa (ok. 33 000).

Torturowanie mniejszości etnicznej Tamilów na Sri Lance trwa

Mimo że nowy rząd Sri Lanki jest chwalony za wysiłki dążące do pojednania kraju po wyniszczającej wojnie domowej, która wybuchła na początku lat 80. i ostatecznie zakończyła się w maju 2009 roku klęską Tamilskich Tygrysów, według niedawno opublikowanego raportu International Truth and Justice Project (TJP) cywile są nadal porywani, torturowani i wykorzystywani seksualnie przez siły bezpieczeństwa.

Nowa polityka ICC w zakresie przejrzystości i efektywności

Sąd arbitrażowy Międzynarodowej Izby Handlowej ogłosił dwie decyzje z 17 grudnia 2015 mające na celu podniesienie przejrzystości i efektywności arbitrażu ICC. 

Transparentność

ICC będzie odtąd publikować na swojej stronie internetowej aktualnie orzekające składy arbitrażowe - imiona arbitrów, narodowość wraz z informacją kto daną osobę wskazał (strony czy sekretariat). Komunikaty będę aktualizowane stosownie do toku sprawy. Wpisy nie będą usuwane po zakończeniu sporu.

Najpopularniejsza książka 2015 r. w bibliotece ONZ w Nowym Jorku

Dag Hammarksjöld Library w Nowym Jorku ogłosiła pozycję, która była najczęściej wypożyczana w 2015 r. Jest to monografia pt. Immunity of Heads of Stateand State Officials for International Crimes, autorstwa Ramony Pedretti, wydana w 2015 r. przez wydawnictwo Brill. Książka jest oparta na dysertacji doktorskiej obronionej na Uniwersytecie w Lucernie. 

Połączenie tematyki publikacji z docelowymi głównymi użytkownikami biblioteki ONZ (przedstawiciele delegacji państw) skłania niektórych komentatorów do czynionych „z przymrużeniem oka”, ale raczej złośliwych komentarzy.

Vaygach ustanawia zimowy rekord przejścia Północno-Wschodniego

Rosyjski lodołamacz Vaygach w ostatnim tygodniu 2015 roku ustanowił nowy rekord przepłynięcia przez tzw. przejścia Północno-Wschodniego. Jednostka przebyła trasę w 7 i pół dnia, płynąc ze średnią prędkością 12 węzłów. Jednostka wyruszyła z Cieśniny Beringa i ukończyła ten swoisty wyścig na Morzu Białym, poprawiając dotychczas najlepsze wyniki o ponad pół dnia. Rejs odbywał się w okresie przypadającym na ponad miesiąc po sezonowym wygaśnięciu użytkowania tej trasy żeglugowej. To osiągnięcie wskazuje na zmieniające się warunki w zakresie pokrywy lodowej na akwenie, a także na wzmożone zainteresowanie tą trasą żeglugową, która stanowi krótszy i w kontekście niepokojów politycznych na Bliskim Wschodzie bezpieczniejszy szlak żeglugowy z Azji do Europy, z pominięciem Kanału Sueskiego. Wicepremier Rosji, Dimitri Rogozin podczas konferencji zapowiedział, że w niedługim czasie przejście Północno-Wschodnie będzie mogło być wykorzystywane przez cały rok. Więcej informacji tutaj.

Problem korzystania z przejścia Północno-Wschodniego i ekspansji gospodarczej Rosji i innych krajów Arktycznych na obszary podbiegunowe budzi liczne kontrowersje ekologów i ekspertów od zagadnień bezpieczeństwa żeglugi. Redakcja Przeglądu Prawa Międzynarodowego sygnalizowała ten problem tutaj.

Sąd w Belfaście uznał restrykcyjne prawo antyaborcyjne Irlandii Północnej za sprzeczne z art. 8 EKPCz

Pod koniec 2015 r. sąd w Belfaście (High Court) analizując skargę organizacji The Northern Ireland Human Rights Commission uznał, że restrykcyjne prawo antyaborcyjne w Irlandii Północnej jest sprzeczne z art. 8 EKPCz.

Aborcja w Irlandii Północnej jest dopuszczalna jedynie w przypadku kiedy ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety. W innych przypadkach jest zakazana oraz penalizowana potencjalnie nawet dożywotnim pozbawieniem wolności. Taką sankcją zagrożona jest zarówno osoba dokonująca aborcji, jak i osoby pomagające i zachęcające do aborcji. Za taką może być uznana również kobieta ciężarna decydująca się na aborcję. Dodatkowo sankcją karną zagrożone są czyny wszystkich osób, które mając wiedzę o dokonanej aborcji nie poinformowały o tym fakcie organów ścigania.

Decyzja sądu dotyczyła skargi opartej na dwóch sytuacjach - ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu oraz ciąży będącej wynikiem czynu zabronionego.

Jak działa unijny mechanizm ochrony praworządności w państwach członkowskich

Wobec medialnych doniesień o włączeniu do programu spotkania roboczego Komisji Europejskiej 13 stycznia br. dyskusji nt. sytuacji w Polsce w kontekście ewentualnych naruszeń zasady praworządności (państwa prawnego, rule of law; zob. np. tu czy tu) oraz działań i komentarzy unijnych polityków (chodzi m.in. o listy wiceprzewodniczącego KE F. Timmermansa do władz polskich; zob. też obszerne relacje EUobserver.com tu, tu i tu), a także wobec pewnych reakcji (a czasem braku reakcji) na nie strony polskiej, postanowiliśmy wyjaśnić dlaczego instytucje UE, zwłaszcza Komisja, mogą (a nawet muszą) interesować się tym co dzieje się w państwach członkowskich i jakie kroki mogą, zgodnie z prawem UE, podejmować w obliczu zagrożenia wartości wyrażonych w art. 2 TUE, stanowiących podstawę Unii. Wartości te to poszanowanie godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, poszanowanie praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości; są one "wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn".

Stanowisko Komisarza Praw Człowieka ws. przyjęcia nowej ustawy medialnej w Polsce

We wczorajszym oświadczeniu Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Nils Muižnieks zaapelował do Prezydenta RP o niepodpisywanie nowej ustawy medialnej i o zachowanie niezależności publicznej telewizji oraz radia. 

Komisarz z dezaprobatą podkreślił, że nowe przepisy podporządkowują media publiczne bezpośrednio kontroli rządu poprzez wyposażenie rządu w kompetencję do powoływania i odwoływania członków rad nadzorczych i zarządów. Rozwiązania takie są sprzeczne ze standardami Rady Europy, zgodnie z którymi wymagane jest by media publiczne pozostały niezależne od ingerencji politycznych czy ekonomicznych. 

FTA UE-Wietnam: stały mechanizm arbitrażowy wprowadzony tylnymi drzwiami

Podczas gdy debaty prawnicze i zbiorowe emocje rozpalają negocjacje TTIP, którym mimo określenia ich przez Komisję Europejską mianem najbardziej transparentnych rozmów handlowych w historii zarzuca się brak przejrzystości i ignorowanie społeczeństwa obywatelskiego, z początkiem grudnia UE i Wietnam uzgodniły wersję końcową tekstu dwustronnej umowy o wolny handlu (European Commission, The EU and Vietnam finalise landmark trade deal). 

Na temat tego FTA wiemy niewiele ponad ogólną notatkę (European Commission, EU and Vietnam reach agreement on free trade deal), a warto byłoby się tekstowi przyjrzeć.

Harmonogram chińskiej prezydencji G20 na 2016

Od kiedy wystąpienie Prezydenta Xi Jinpinga zainaugurowało z początkiem grudnia chińską prezydencję G20 (zob. oficjalną stronę Prezydencji) odbyło się już pierwszych kilka spotkań poświęconych finansom międzynarodowym. Za sobą mamy choćby inaugurację prac nowej Grupy roboczej ds. międzynarodowej architektury finansowej (IFA Working Group). Odbyło się także T20 think-tanków.

Jak podkreślił Xi Jinping wybór Chin świadczył o zaufaniu społeczności międzynarodowej do ich gospodarki. Mimo że sama prezydencja ma charakter rotacyjny, to rok niewątpliwie zresztą zaczął się dla Państwa Środka od silnego akcentu włączenia Renminbi do koszyka walutowego MFW. Teraz poznaliśmy kalendarz spotkań na nadchodzący rok.

Motto chińskiej prezydencji to Innovative, invigorated, interconnected and inclusive world economy.

Arabia Saudyjska zrywa stosunki dyplomatyczne z Iranem

Adel al-Jubeir, Minister spraw zagranicznych Arabii Saudyjskiej, oświadczył właśnie, że Rijad zrywa stosunki dyplomatyczne z Teheranem. Saudyjscy dyplomaci już zostali ewakuowani z ambasady w Teheranie (przez Z.E.A), natomiast ich irańskim odpowiednikom pozostawiono w tym celu 48 godzin (Al-Jazeera, Saudi Arabia cuts diplomatic relations with Iran). 

Płonąca saudyjska ambasada w Teheranie
Źródło: NYT

Kryzysy uchodźcze - statystyki

Washington Post opublikował grafiki obrazujące statystyki dotyczące fali uchodźczych w latach 1940-1960, 1960-2000; oraz od roku 2000 w wirtualnym przewodniku A visual guide to 75 years of major refugee crises around the world. To ciekawe narzędzie, które uzmysławia jak wielka jest skala obecnego kryzysu w Syrii, wskutek którego już ponad 12 milionów Syryjczyków musiało zmienić swoje miejsce zamieszkania. Przykładowo w czasie drugiej Wojny Światowej było 40 mln uchodźców, po niej ok. 12 mln uchodźców. Pamiętajmy jednak, że liczba 40 milionów odnosi się do wszystkich państw europejskich w okresie 1940-1950. 

W innym artykule Washington Post donosi także o fali gorzkich powrotów. Niektórzy, spośród tych którzy uciekli ze swoich krajów w poszukiwaniu lepszego jutra (np. z Iraku) muszą wracać - ponieważ nie czują się tu bezpiecznie, albo inaczej wyobrażali sobie rzeczywistość w Europie, albo negatywnie rozpatrzono ich wniosek o azyl (zobacz tu). Niektórzy sprzedali dorobek swojego życia, żeby dostać się do Europy, teraz po powrocie muszą zaczynać od zera.  To inna perspektywa współczesnego uchodźstwa. Spośród tych którzy dostali się do Europy z narażeniem życia, tylko procent uzyska możliwość pozostania na stałe...

Reforma zasad pożyczkowych MFW w cieniu rosyjsko-ukraińskiego konfliktu

W rosyjsko-ukraińskim konflikcie otwarty został kolejny, tym razem prawny, teatr działań. Moskwa wszczęła przed angielskim sądem postępowaniem przeciwko Ukrainie o spłatę 3 mld USD zadłużenia, tj. wypłaconej pierwszej transzy z 15 mld USD pomocy, którą Prezydent Putin obiecał Prezydentowi Janukowiczowi zanim ten ostatni zbiegł z kraju (FT, Russia initiates legal proceedings against Ukraine over $3bn debt). Jest to odpowiedź na wprowadzenie moratorium na regulowanie zobowiązań finansowych względem Rosji, która z kolei jako jedyne państwo nie przystąpiła w ubiegłym tygodniu do porozumienia o restrukturyzacji 17 mld USD zadłużenia zagranicznego Ukrainy.

Jest to zarazem kolejna w ciągu kilku dni eskalacja konfliktu wokół okupowanej wschodniej Ukrainy i Krymu. Po odcięciu półwyspowi dostaw energii rosyjska Duma opowiedziała się się za zawieszeniem od 1 stycznia strefy wolnego handlu (FT, Moscow votes to suspend free-trade zone with Ukraine). Moskwa grozi także rozszerzeniem embarga na ukraińskie produkty żywnościowe, co z kolei stanowiłoby reakcję na unijne sankcje gospodarcze (o tych ostatnich zobacz nasz post tutaj).

Nawet jednak kwestia finansowa wykracza poza relacje dwustronne.

Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w pełni operacyjny

Z dniem 1 stycznia pełną funkcjonalność osiągnął Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (SRM o pracach na którym pisaliśmy tutaj), czyli drugi oprócz Jednolitego mechanizmu nadzorczego (SSM) filar Unii Bankowej.

Zob.: European Commission, Press release oraz zapis prac na powołaniem SRM.

Garść statystyk noworocznych

W ciągu ostatnich 12 miesięcy posty PPM miały 157’659 odsłon, tj. więcej niż 125,5 tyś. wszystkich wizyt w ciągu pierwszych 22 miesięcy istnienia bloga! Od lutego odwiedzacie nas co najmniej 10 tysięcy razy miesięcznie, a w rekordowym lipcu odnotowaliśmy 18'797 odwiedziny.

Największym zainteresowaniem w minionym roku cieszyły się tematy:

1. Czy przyjmować uchodźców z Syrii (i nie tylko) do Polski - kubeł słów o prawie na rozgrzane głowy.
2. Schooner Capital v. Poland. Kto stracił zdrowie na margarynie Kama?
3. ETPCz potwierdza odpowiedzialność administratorów portali internetowych za komentarze internautów - Delfi p. Estonii.

Poza granicami Polski PPM najczęściej jest czytane w we Francji, USA, Niemczech, na Ukrainie i w Turcji.

Nas jednak przede wszystkim cieszy fakt, że w 2015 PPM zaczęło się przekształcać z "kolejnego źródła" wiadomości w platformę wymiany poglądów. Wielkim sukcesem okazała się też koncepcja "guest postów", które każdorazowo wzbudzały ponadprzeciętne zainteresowanie.

Wszystkim naszym czytelnikom i sobie życzymy zatem, aby rekordowy pod względem czytelnictwa rok 2016 zbliżył nas do realizacji misji założycielskiej Przeglądu Prawa Międzynarodowego, jako płaszczyzny integracji polskojęzycznych międzynarodowców, wymiany poglądów i inspiracji do pracy. 

Udanego 2016!

PPMBlog na Nowy Rok

Drodzy Czytelnicy,

Dziękujemy, że jesteście z nami! To dzięki Wam zaczynamy kolejny rok działalności PPMBlog. Życzymy Wam - i sobie też - aby był to rok dobrych wiadomości, ciekawych (ale szczęśliwych) wydarzeń, interesujących, mądrych postów i komentarzy. Aby świat stał się przez ten Nowy Rok choć trochę lepszy... A w zasadzie, abyśmy to my wszyscy robili co w naszej mocy, aby go lepszym uczynić.

Redakcja PPMBlog